بازار مسکن دچار سردرگمی شد
متعاملین در بازار مسکن شهر تهران در میان انبوه قیمتهای نجومی از یک طرف و معدود فایلهای زیر قیمت از طرف دیگر دچار سردرگمی شدهاند و به نظر میرسد وضعیت کنونی شباهت زیادی به اوضاع بلاتکلیف ماههای اسفند و اردیبهشت دارد.
بانک مرکزی میانگین رشد ماهیانه قیمت مسکن در شهر تهران را ۸.۵ درصد و در منطقه یک معادل ۳۴ درصد اعلام کرد. طبق اعلام این بانک قیمت آپارتمان در منطقه یک با رشد عجیب و غریب هشت میلیون تومانی به یکباره از متری ۲۳ میلیون تومان در آبان ماه به متری ۳۱ میلیون تومان در آذرماه رسیده که تعجب کارشناسان را در پی داشت. البته مطابق این آمار، قیمت به طور کلی در شهر تهران طی یک ماه گذشته ۸.۵ درصد و معاملات ۱۳۷ درصد بالا رفته که اگرچه رقم قابل توجهی است اما با توجه به تغییر نرخ بنزین و افزایش قیمت ارز، کارشناسان معتقدند رشد معاملات از نوع سفتهبازانه باعث این اتفاق شده و ادامه نخواهد داشت.
به دنبال این آمار پیشبینی کارشناسان این بود که بازار مسکن در آینده دچار شوک قیمتی نخواهد شد و احتمالا معاملات در شرایط ثبات قیمتی به تدریج بالا میرود. اما تنشهای سیاسی در منطقه، بازار مسکن را در حالت کما قرار داد و معاملات به یکباره نزدیک به صفر شد. کارشناسان پیشبینی میکنند با فروکش کردن تنشها در روزهای آینده آرامش بر بازار مسکن حاکم شود.
اما اتفاق جدیدی که با تغییر قیمت بنزین افتاده این است که قیمت پیشنهادی از سوی برخی مالکان، بخصوص مالکان واحدهای کلیدنخورده در مناطق شمالی تهران افزایش چشمگیری داشته است. در شرایطی که میانگین قیمت مسکن بر اساس معاملات قطعی در منطقه یک تهران ۳۱ میلیون تومان در هر متر مربع گزارش شده نرخهای پیشنهادی در آگهیهای فروش ملک اعداد و ارقامی تا حدود دو برابر و حتی بیشتر را نشان میدهد. گذشته از اینکه برای چنین واحدهایی مشتری پیدا نمیشود، بازار مسکن تحت تاثیر نرخهای نجومی میتواند مجددا به فاز رکود بخزد. البته در بین انبوه فایلهای نجومی، معدود واحدهای زیر قیمت هم یافت میشود که آنها هم مشتری چندانی ندارد. اما به هر حال این دوگانگی میتواند به رونق نیمبند بازار آسیب وارد کند.
بجز منطقه یک بر اساس اعلام دفاتر املاک در سایر مناطق رشد قابل توجهی در قیمتهای پیشنهادی اتفاق نیفتاده اما تعداد فایلهای بهقیمت و زیرقیمت به طور محسوسی کاهش یافته و عمده مالکان این نوع واحدها، فروش را به حالت تعلیق درآوردهاند. این سردرگمی در ماههای اسفند سال قبل و اردیبهشت سال جاری نیز مشاهده شد که نهایتا با ایجاد ثبات در سطح اقتصاد کلان و آرامش بازار ارز، بازار مسکن مسیر با ثباتی را در پیش گرفت و حتی برای چهار ماه پی در پی تا قبل از آذرماه شاهد رشد منفی قیمت بودیم.
لغو بسیاری از نشستها در دفاتر املاک
دفاتر املاک مهمترین ویژگی روزهای گذشته بازار مسکن را «لغو نشست» به دلیل ابهامات فروشندگان از آینده بازار عنوان میکنند. آنها عنوان میکنند با وجود آنکه معاملات مقداری نسبت به آذرماه پایین آمده اما تعداد خریداران مصمم از فروشندگان مصمم بیشتر است.
مهدی سلطانمحمدی، کارشناس بازار مسکن درباره تحلیل این بازار در شرایط کنونی گفت: از چند زاویه میشود اوضاع بازار مسکن در شرایط فعلی را بررسی کرد؛ در تمام کشورها نوسانات قیمت در چنین شرایطی تا حد زیادی به سیاستهای اتخاذ شده دولتها مربوط میشود. ممکن است برای پاسخگویی به عطشی که برای خرید کالاهای سرمایهای به وجود میآید دولتها به سمت افزایش نقدینگی بروند که منجر به ایجاد زنجیرهای از تورم در تمام حوزهها از جمله مسکن شود و حتی به اعداد غیر قابل کنترلی برسد. اما در مقطع فعلی که نگرانیها از بین رفته چنین فرضیهای برای بازار مسکن در ایران قابل تصور نیست.
میانگین قیمت مسکن شهر تهران در آذرماه ۱۳۹۸ بر اساس اعلام بانک مرکزی به ۱۳ میلیون و ۵۳۰ هزار تومان در هر متر مربع رسید که نسبت به ماه قبل ۸.۵ درصد و ماه مشابه سال قبل ۴۱.۶ درصد افزایش یافته است. همچنین تعداد معاملات مسکن شهر تهران در آذرماه ۹۵۳۷ فقره بوده که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۱۳۵ درصد و ۴۰ درصد رشد نشان میدهد.