جانشین ابتکار دانش محیط زیست داشته باشد

این روزها گمانه‌زنی بر سر انتخاب معاونین حسن روحانی،‌ در دولت دوازدهم،‌ بسیار داغ است. بخصوص که بعد از قطعی شدن حکم معصومه ابتکار،‌ رییس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم برای معاونت زنان و خانواده، گمانه‌زنی‌ها بر سر انتخاب جانشین وی در سازمان حفاظت محیط زیست بالا گرفته است. در این میان،‌ چه در خود سازمان و چه در خارج از سازمان، گزینه‌هایی مطرح می‌شود و هر کدام از این گزینه‌ها،‌ طرفداران و مخالفانی هم برای خود دارند. نام گزینه‌هایی چون، عیسی کلانتری،‌ محمد فاضلی و محمد مجابی، بیش از بقیه افراد به گوش رسیده است.

به گزارش «انرژی امروز» در چند روز اخیر، و با قطعی شدن خبر نبود دکتر معصومه ابتکار در راس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت دوازدهم، محمد درویش، مدیرکل مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام حمایت از محمد فاضلی، معاون پژوهشی مرکز مطالعات استراتژیک، به دفاع از ریاست فاضلی برای سازمان حفاظت محیط زیست پرداخته است.

این اقدام درویش با واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری مواجه بوده است. یک از این واکنش‌ها، مربوط به اعتراص شدید دکتر داریوش کریمی، مشاور و مدیر کل دفتر حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست بوده است.

کریمی در اعتراض به درویش در یادداشتی نوشته است «ضمن ابراز تاسف از عدم حضور مجدد خانم دکتر ابتکار در سازمان حفاظت محیط زیست و احترام به همه افرادی که به عنوان گزینه ریاست سازمان مطرح هستند ذکر نکته‌ای را در پاسخ به اقدام غیر حرفه‌ای آقای درویش لازم می‌دانم. فکر می‌کردم از آقای درویش که  ظاهرا خود را فدایی محیط زیست می‌داند بعید است مبلغ گمراهی و نشان دادن بیراهه به مردم باشد و خواهان سپردن پرچم حفاظت از محیط زیست کشور به افرادی بشود که نمی‌دانند محیط کجاست و محاط چیست . این درخواست عین بد سلیقه گی و بل انحراف افکار عمومی به مسیر سنگلاخی است .

من به عنوان دیده‌بان سازمان در مجلس و عنصر همواره حاضر در بهارستان و فعال در تک تک کمیسیون‌ها و فراکسیون‌های مجلس در طی چهار سال گذشته و رصد کننده همه فعالیت‌ها له یا علیه سازمان در مجلس، شهادت می‌دهم آقای فاضلی هیچگاه  نه در صحن مجلس و نه در کمیسیون‌ها و نه در دیگر نشست‌های مرتبط با مسائل محیط زیست کمترین حضور و اثری نداشته است و بیان آقای درویش مبنی بر نقش آفرینی ایشان به نفع محیط زیست در عالی‌ترین سطوح قدرت در بهارستان  کذب محض است و مصداق ترویج بی‌صداقتی.

نقش آفرینی برای  کمک به رییس جمهور منتخب ملت برای انتصاب شایسته‌ترین‌ها برای حفاظت از محیط زیست  نباید آلوده به  دروغ و دغل باشد و رفیق بازی  نباید جای صداقت را بگیرد. این امر زمانی قبح بیشتری خواهد داشت که فردی در لباس مدیر محیط زیستی دچار چنین خطایی شود. شاید لازم باشد درویش در بیان خواسته‌اش تجدید نظر نماید».

برای اطمینان از صحت و سقم این یادداشت،‌ «انرژی امروز» گفت‌وگویی با دکتر داریوش کریمی انجام داد و کریمی ضمن تایید این یادداشت گفت: این یادداشت در حد تذکر به آقای درویش بود که نباید این کار را انجام می‌داد.

کریمی در خصوص ارائه مشاوره از سوی افراد مختلف به رییس‌جمهور برای انتخاب رییس سازمان حفاظت محیط زیست هم گفت: آقای رییس‌جمهور مشاوران خودشان را دارند. آنچه که من در آن یادداشت اعلام کردم به علت کمپینی بود که یکی از افرادی که در محیط زیست فعال هست راه انداخته اشاراتی داشت که این اشارات نادرست هست. من نوشتم که اینکه گفته می‌شود فلان فرد در حوزه قانون‌گذاری در سطح عالی موثر عمل کرده من به عنوان فردی که در مجلس بودم و این چهار سال را لحظه به لحظه را چک کردم، هیچ گاه این فرد را در هیچ مقطعی فعال ندیدم. جامعه باید متوجه باشد که در واقع کمپین‌هایی که را می‌افتد اگر صداقت پشتیبانش نباشد می‌تواند برای جامعه فاجعه ایجاد کند.

وی افزود: اگر افرادی می‌خواهند حمایت کنند از اشخاصی خوب هست اما واقعا باید آگاه باشند که در خصوص این شخص ویژه جامعه علمی و متخصصان محیط زیست ابراز نگرانی کرده‌اند و ناآگاهی و عدم اطلاع را گوشزد کردند و هم در آن حوزه‌ای که همه آگاهی دارند که نقش‌آفرینی صورت نگرفته است و به کذب گفته می‌شود که نقش‌آفرینی انجام داده‌اند. من تذکر دادم که حداقل بماند در تاریخ که بالاخره این حرف‌ها گوشزد شد و برخی گوش کردند یا نکردند.

کریمی در خصوص جایگزین ابتکار در سازمان هم گفت: فعلا که معلوم نیست که چه کسی قرار هست بیاید. یک سری افراد مطرح هستند. ولی سازمان محیط زیست سازمانی هست که افرادی که به هرحال تخصص کافی داشته باشند، دانش کافی محیط زیستی داشته باشند، تجربه عملی از محیط زیست داشته باشند، توسعه را به مفهوم توسعه همه‌جانبه و پایدار بتوانند معنی کنند، این‌ها خصوصیاتیاست که بایستی یک فرد حتما داشته باشد.

کریمی ادامه داد: به هر حال انتخاب با آقای رییس جمهور هست که چه تصمیمی باید گرفته شود. اما قاعدتا یک سری دغدغه‌ها را محیط زیستی‌ها دارند که حتما کسی انتخاب شود که محیط زیست آسیب نبیند.

بحث دوم هم این هست که به هر حال بهره‌برداری از منابع محیط زیستی و سود حاکم و ناظر بر آن می‌تواند به توسعه اقتصاد کشور کمک کند، ضمن این که این منابع حفظ شوند و حق استفاده از آنها مثل توسعه گردشگری، افزایش سطح قرق‌های اختصاصی، موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.

به اعتقاد معاون پارلمانی سازمان محیط زیست، اصل اساسی که خیلی باید به آن تاکید شود این است که اراضی که تحت عنوان اراضی تحت مدیریت محیط زیست، عناوین چهارگانه هستند، نباید خدشه‌ای وارد شود. خدشه به این منابع و آسیب به آن‌ها و دخل و تصرف در آن‌ها می‌تواند آینده محیط زیست ایران را متاثر کند.

کریمی در خصوص موضوع آب هم گفت: درخصوص این موضوع هم الان در ایران رویکردهای متفاوتی مطرح است. یک عده در حد افراط با هر گونه سازه آبی مخالفت می‌کنند و این قاعدتا در مورد کشوری که بخش عمده‌ای از منابع آبی‌اش جاری می‌شود و در بیابان تبخیر می‌شود، هم‌خوانی ندارد، یک عده‌ای هم به شدت با افزایش توسعه سازه‌های آبی موافقتند. و اعتقاد دارند این تنها راه تامین آب جمعیت رو به رشد کشور است. از این رو تعادل مسله بسیار مهمی است، ‌تعادل اکولوژیک با توجه به دیدگاه‌های علمی و اگاهانه. مع‌الوصف،‌ معاون آقای رییس جمهور را شخص آقای رییس جمهور انتخاب می‌کنند و ایشان هستند که تشخیص می‌دهند که چطور می‌شود در این چرخه از ظرفیت‌های موجود استفاده کرد.

کریمی در خصوص عملکرد سازمان محیط زیست در چهار سال دولت یازدهم هم گفت: نمی‌شود صد درصد در خصوص این چهار سال گفت که تمام شرایط منطبق هست یا نیست. به هرحال ملاحظات و شرایط متعددی حاکم است بر سیاست‌های کشور. ما در بخش‌های دیگر سیاست‌هایی داریم که این سیاست‌ها گاها باهم در تعارض و تناقض هستند. در بخش‌هایی سیاست‌گذاری‌هایی شده است که ممکن است با منابع محیط زیست همخوانی نداشته باشد. از طرفی سازمان محیط زیست هم یک سازمان حاکمیتی است و باید بتواند سیاست‌های حوزه محیط زیست را اعمال کند و خوشبختانه این سیاست‌ها را یک سال و نیم قبل رهبری ابلاغ کردند که می‌تواند چراغ راه باشد.

به اعتقاد این مقام مسوول، اصولی در برنامه ششم پیش‌بینی شده است متاسفانه در برنامه پنجم چیز زیادی در حوزه محیط زیست نداشتیم. ولی به هر حال ظرفیت‌هایی که ایجاد شد و به روز کردن قوانین در حوزه هوا، در حوزه تالاب‌ها، اصلا قانونی در داخل کشور نداشتیم. در این حوزه‌ها قانون تصویب شد.

در مفهوم مالیات و در واقع وارد کردن محیط زیست در حوزه اقتصاد،‌ لایحه مالیات سبز مطرح شد. لایحه حقوق حیوانات، لایحه حمایت از زیستگاه‌ها… همه این‌ها ظرفیت‌های حقوقی است که ایجاد شده است.

وی با تاکید بر این نکته که «از نقطه نظر اجرایی هم طبیعتا اجرای این لوایح و قانون‌ها را دستگاه‌های متعدد بر عهده دارند»، ادامه داد: یکی از مشکلاتی که از ابتدای این دولت وجود داشت مسله آلودگی هوا بود که عمدتا ناشی از سوخت‌های فسیلی غیراستاندارد بود، خوشبختانه تا حد بسیار زیادی حل شده است، ‌کلانشهرهای کشور سوخت استاندارد استفاده می‌کنند البته مسولیت آن به عهده وزارت نفت بوده و این وزارت خانه کار بسیار موثری انجام داده است.

وی در ادامه با اشاره به تعریف استانداردهای تولید صنعتی به خصوص استاندارد تولید خودرو و گام‌های اساسی برداشته شده در این حوزه هم، تاکید کرد: این کارها به این معنی نیست که هدف‌گذاری‌هایی که شده است همه محقق شده است. ولی من شخصا ارزیابی‌ام مثبت است و سازمان با وجود مشکلات و مسائل مختلفی که هست بازهم توانسته کمک کند و اگر سال 92 را با سال 96 از نظر محیط زیستی مقایسه کنیم مشاهده می شود که این دو سال تفاوت بسیار فاحشی باهم دارند.

وی در پایان گفت: امروزه شهرهای بزرگ می‌توانند تنفس کنند ولی به هر حال اتفاقات دیگری هم افتاده است مثلا ریزگردها در داخل کشور اثر بیشتری داشته در حالی که منابع ایجاد این ریزگردها در کنترل کشور نیست و خارج از مرزهای ماست و فقط تعامل بین‌المللی و دیپلماسی می‌تواند به این خصوص جوابگو باشد.