به مردم گفته نشده که به چه میزان دسترسی خوبی به منابع داریم

وزیر نیرو گفت: با توجه به تجربیاتی که طی ۳۰ سال اخیر در عرصه ملی و بین‌المللی داشته‌ام باید بگویم متاسفانه به اندازه کافی به مردم گفته نشده که به چه میزان دسترسی خوبی به منابع داریم و در اطلاع‌رسانی این مساله کوتاهی کرده‌ایم، این در شرایطی است که در نظام جمهوری اسلامی ایران میزان بهره‌مندی از منابع به نسبت سایر کشورهای مشابه بسیار بالا است. این به معنای انکار برخی کاستی‌ها نیست، بلکه دیدن نقاط قوت در کنار کمبودهاست.

رضا اردکانیان در پاسخ به این سوال که درحال حاضر مهم‌ترین چالش و ماموریت وزارت نیرو را چه می‌دانید؟ گفت: سروکار داشتن مستمر و گسترده وزارت نیرو با تمام اقشار جامعه برای ارائه مطلوب خدمات آب و برق، سطح تماس بسیار گسترده‌ای را پدید آورده به نحوی که مشابه آن را شاید در هیچیک از دستگاه‌های حکومتی نمی‌توان پیدا کرد، با اتکا به این رابطه نزدیک با مردم، کار بسیار مهمی در عرصه مدیریت مصرف در این وزارتخانه طراحی و در حال انجام است. بنده گاهی به شوخی می‌گویم که اگر دولت بگوید که وزارت نیرو باید با وزارتخانه دیگری ادغام شود پیشنهاد خواهم داد که این وزارتخانه با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادغام شود چرا که این کانال ارتباطی با مردم که اکنون در وزارت نیرو برقرار شده می‌تواند حامل پیام‌های فرهنگی باشد و ما بایستی بپذیریم برای اصلاح مصرف در کشور لازم است تا – علاوه بر بهبودهای زیرساختی و ساختاری – کارهای فرهنگی موثری صورت گیرد.

اردکانیان ادامه داد: در ارزیابی منصفانه وضعیت فعلی مصرف در کشور باید بگویم علی‌رغم تمام دستاوردهایی که در عرصه‌های مختلف داشته‌ایم، در این زمینه، جامعه‌مان نمره قابل قبولی ندارد تا جایی که نهایتا در مصرف وقت که اصلی‌ترین سرمایه ماست، نتوانسته‌ایم مدیریت لازم را داشته باشیم و امثال من و چه بسا بسیاری از مدیران ارشد اجرایی نیز در مدیریت این سرمایه تجدیدناپذیر آنچنان که باید موفق نبوده‌ایم. همین مساله در منابع زیست‌محیطی، انرژی و سایر مسائل نیز ادامه پیدا می‌کند.

وزیر نیرو با بیان اینکه، اگر می‌خواهیم تاثیر پیام‌های مدیریت مصرف را در آب و انرژی افزایش دهیم باید در درجه اول خودمان نشان دهیم که در تولید این دو محصول چه روش‌هایی را برای افزایش بهره‌وری و کاهش هدررفت اجرا می‌کنیم، گفت: با توجه به تجربیاتی که طی ۳۰ سال اخیر در عرصه ملی و بین‌المللی داشته‌ام باید بگویم متاسفانه به اندازه کافی به مردم گفته نشده که به چه میزان دسترسی خوبی به منابع داریم و در اطلاع‌رسانی این مساله کوتاهی کرده‌ایم، این در شرایطی است که در نظام جمهوری اسلامی ایران میزان بهره‌مندی از منابع به نسبت سایر کشورهای مشابه بسیار بالا است. این به معنای انکار برخی کاستی‌ها نیست، بلکه دیدن نقاط قوت در کنار کمبودهاست.

به گفته اردکانیان، سازمان جهانی بهداشت، شاخص دسترسی به آب سالم در روستاها را اینگونه تعریف نموده که اگر هر فرد روستایی در فاصله زمانی حداکثر ۳۰ دقیقه پیاده‌روی بتواند به منبع آب سالم دسترسی پیدا کند، آن فرد و آن روستا بهره‌مند از آب شناخته می‌شوند. براساس این تعریف باید گفت که بیش از ۸۵ درصد روستاهای کشورمان در حال حاضر از نعمت آب آشامیدنی بهره‌مند هستند، اما ملاک مورد عمل ما جز این است.  ما توافق کرده‌ایم که زمانی که هر هموطن روستایی مانند شهرنشینان، در محل زندگی خود از شبکه بتواند آب باکیفیت و پایدار دریافت کند آن زمان آن فرد و آن روستا به عنوان مشترک برخوردار شناخته شود. منظور از آب پایدار آبی است که به شبکه متصل باشد.

وی ادامه داد: براساس این شاخص، در دولت حاضر از نیمة سال ۱۳۹۲ تاکنون دسترسی بیش از ۱۰ هزار و ۶۰۰ روستای کشور با جمعیت ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر به آب شرب پایدار و باکیفیت ایجاد شده و در حال حاضر بهره‌مند از آب شرب هستند. این عدد ۷۶ درصد جمعیت کل روستاهای کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد.

بهره‌مندی ۱۰ میلیون نفر روستایی تا نیمه ۱۴۰۰ به آب شرب

وزیر نیرو گفت: براساس برنامه‌ریزی‌هایی که در نظر گرفته‌ایم قصد داریم تا میزان دسترسی جمعیت روستایی کشور به آب شرب پایدار و باکیفیت در دولت تدبیر و امید را به ۱۰ میلیون نفر تا نیمه ۱۴۰۰ برسانیم. این عدد در دنیا در حد بسیار بالایی است.

وی ادامه داد: علاوه بر این در زمینه‌ی جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب و استفاده مجدد از پساب تصفیه‌ شده نیز اقدامات خوبی در کشور صورت گرفته است، هر چند نمی‌توان انتظار تکمیل شدن طرح فاضلاب را در بازه زمانی کوتاه‌مدت داشت.

اردکانیان در خصوص اهمیت فاضلاب هم گفت: موضوع فاضلاب از این حیث مورد توجه و اهمیت است که با بهداشت مردم سروکار دارد و همچنین می‌توان از فاضلاب تصفیه شده به عنوان منبع جدید آب استفاده کرد. لذا اقدامات لازم در این راستا شروع و با سرعت در حال انجام است.

اردکانیان ادامه داد: باید اشاره کرد که ۴۰ سال پیش تعداد کل تصفیه‌خانه‌های فاضلاب موجود در کشور تنها ۴ تصفیه‌خانه بود که هیچکدام از آن‌ها نیز تمام یک شهر را پوشش نمی‌داد. به طور مثال در تهران در منطقه شمال یک تصفیه‌خانه و در اصفهان نیز یک تصفیه‌خانه وجود داشت، اما در طی این ۴۰ سال علی‌رغم جنگ تحمیلی و تحریم‌های اقتصادی، توانستیم دویست و سی ‌و سومین تصفیه‌خانه فاضلاب را نیز به تازگی افتتاح کنیم، این امر دستاورد بسیار بزرگی است و هم اکنون نیز هر ۴۰ یا ۴۵ روز یک تصفیه‌خانه فاضلاب جدید افتتاح می‌شود که همه آن‌ها ساخت داخل و با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ایجاد می‌شود.

به گفته اردکانیان، اتکای ما بر آمار و اطلاعاتی است که سازمان هواشناسی از منابع و مراجع معتبر دنیا و سیستم‌ها و تجهیزاتی که در اختیار دارد اعلام می‌کند و هر سه ماه یکبار نیز در جلسات شورایعالی آب پیش‌بینی‌هایی در این رابطه مطرح می‌شود و وزارت نیرو نیز سعی می‌کند تا بر همان اساس برنامه‌ریزی‌های لازم را داشته باشد.

وزیر نیرو اعلام کرد، برای سال آبی ۱۳۹۹ – ۱۳۹۸ در فصل پاییز که آن را پشت سر گذاشته‌ایم شرایط نسبتا نرمال و کمی بالاتر از نرمال پیش‌بینی شده بود و برای زمستان نیز شرایط به صورت نرمال و کمی پایین‌تر از نرمال پیش‌بینی شده است. اما بر اساس آنچه که تاکنون رخ داده میزان بارش‌ها از ابتدای سال آبی ۱۵۰ میلی‌متر ثبت شده است که حدود ۳۱ درصد بیشتر از متوسط بلندمدت است که در این شرایط لازم است مردم آماده وضعیت پر بارش‌تری باشند. این عدد حتی از پارسال نیز که سال تری بود ۵ درصد بیشتر بوده است.

به گفته این مقام مسوول، البته باید گفت که میزان بارندگی در تمام کشور به صورت یکسان نیست به گونه‌ای که در برخی از استان‌ها همچون خراسان شمالی، اردبیل و گلستان میزان بارش‌ها به نسبت بلندمدت و متوسط کمتر از پیش‌بینی‌ها بوده اما در مجموع پیش‌بینی ما این است که تابستان را در عمده مناطق به دلیل وجود ذخایر آبی نسبتا مناسب و تداوم همکاری هموطنانمان با آرامش سپری کنیم.

اردکانیان با بیان اینکه ، نگرانی که در حال حاضر وجود دارد، تامین برق در شرایط فعلی کشور است زیرا از حیث تامین گاز برای نیروگاه‌ها مشکل جدی داریم گفت:  در واقع پس از کاهش دما در کشور، مصرف گاز خانگی تا حد قابل توجهی افزایش یافت و نیروگاه‌ها را با مشکلات جدی روبرو کرد اما تجربه تابستان گذشته نشان داد که با همکاری مردم مدیریت مصرف می‌توان بسیاری از موانع را پشت سر گذاشت.

اردکانیان تصریح کرد: تابستان گذشته در اوج بار توانستیم ۳۸۰۰ مگاوات اوج بار را کاهش دهیم و همین مساله نیز موجب شد تا شاهد خاموشی نباشیم، اکنون نیز در زمستان خانواده‌ها می‌توانند با مدیریت مصرف، سهم مناسبی در پایدارسازی شرایط و احتراز از خاموشی‌های پراکنده داشته باشند.

ویزی نیرو با اشاره به این که در حال حاضر نیروگاه‌های کشور در وضعیت خوبی قرار دارند و ظرفیت نصب شده نیروگاهی بیش از دو برابر اوج باری است که در زمستان داریم گفت: اما به دلیل این‌که نیروگاه‌ها وابستگی بیشتری به گاز نسبت به سوخت مایع دارند لازم است تا همه ما در مصرف گاز صرفه‌جویی کنیم و به این نکته نیز توجه داشته باشیم که سوخت مایع می‌تواند آلودگی و مخاطرات زیست محیطی زیادی را به دنبال داشته باشد، در عین حال که این منبع نیز محدود است.

تاثیر بارور سازی ابرها در کاهش کم آبی

اردکانیان در خصوص تاثیر بارور سازی ابرها بر کاهش کمبود آب نیز گفت: نه می‌توان گفت پروژه بارورسازی ابرها تاثیر زیادی در حل مساله منابع آبی کشور دارد و نه می‌توان این مساله را منکر شد. در هر کشوری که این پروژه عملی شده بیش از یک یا دو دهه روی آن کار شده است. در ایران نیز روی این موضوع مطالعات زیادی صورت گرفته و همچنین سرمایه‌گذاری زیادی از سوی مرکز ملی باروری ابرها صورت گرفته لذا صلاح نیست که این پروژه را متوقف کنیم.

وی ادامه داد: از سوی دیگر باید به این موضوع نیز توجه داشت که نمی‌توانیم با سپری شدن دو سال تر، پروژه‌های این‌چنین را متوقف و فراموش کنیم بلکه باید با جمع‌آوری داده‌های بیشتر اثرپذیری چنین پروژه‌هایی را تدقیق کنیم تا در مواقع لازم تصمیم‌گیری‌های ضروری صورت گیرد.

بحث تغییر اقلیم در کشور در حال وقوع است؟

وزیر نیرو در باره تغییرات اقلیم هم اینطور گفت: بحث تغییر اقلیم بحث دامنه‌داری است که به نسبت یک دهه قبل اکنون می‌توان با اطمینان بیشتری این پدیده را پذیرفت، اما پاسخ روشن و قطعی برای آن و اثرات آن داده نشده است. به همین دلیل درصدد هستیم اجلاسی را با مشارکت سازمان جهانی هواشناسی، ظرفیت‌های دانشگاهی و علمی در داخل کشور برگزار و آخرین نظرات در این راستا را تدوین کنیم تا بتوانیم هرگونه تجدیدنظر لازم را برای مدیریت منابع آبی کشور در نظر بگیریم.