کرونا مصرف زغال سنگ چین را 6 درصدکاهش داد
ابتلا به ویروس کرونا جهانی شده و بر همه ابعاد زندگی بشری تاثیر گذاشته است. آیا این ویروس صرف نظر از مرگ و میر و نقصانهایی که به همراه داشته اثر مثبتی هم بر جا خواهد گذاشت مثل اثر آب و هوایی؟
از پرواز و مسافرت آلمانیها در ایام عید پاک به دلیل سرایتپذیری شدید آلودگی به ویروس کرونا دیگر خبری نیست و انتقال بیوقفه این آلودگی حتی شرکتهای بزرگ خودروسازی مانند فولکسواگن، ب ام و و دایملر را موقتا تعطیل کرده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، با وجود این در نگاهی خوشبینانه در کنار پیامدهای منفی حوزه سلامت و اقتصاد اثرات مثبتی نیز از این ویروس بر جا مانده است: با کاهش فعالیت کارخانهها و رفتوآمد وسایل نقلیه از انتشار گازهای زیانبخش کاسته شده و هوای شهرها تمیزتر شده است.
سازمان ملی هوانواردی و فضای آمریکا (ناسا) سه هفته پیش با تصاویر ماهوارهای اثربخشی توقف رفتوآمدهای شهری و تولیدات بر کیفیت هوا را در چین که آغازگر سرایت بیماری کووید ـ ۱۹ بود نشان داد.
شهر ووهان چین که آغازگر این واگیری بود در ژانویه سال جاری قرنطینه شد. از آن پس نه تنها انتشار گاز دیاکسید نیتروژن (NO2) در این شهر کاهش یافت بلکه به گفته کارشناسان، این کاهش به سایر مناطق چین نیز تسری پیدا کرد.
اداره آمار ملی چین میگوید، در دوماهه نخست سال ۲۰۲۰ مصرف سوختهای زغالسنگی نسبت به مدت مشابه در سال قبل ششدرصد پایین آمد. پژوهشگران آب و هوایی مرکز پژوهشهای انرژی و هوای پاکیزه آمریکا نیز از کاهش انتشار گاز زیانبخش دیاکسید کربن بعد از تعطیلیهای گسترده در چین خبر دادهاند.
آژانس فضایی اروپا اعلام کرده است، در شمال ایتالیا که در فهرست ابتلا به کرونا در صدر کشورهای اروپایی قرار دارد نیز انتشار گاز دیاکسید نیتروژن که حاصل سوختن سوختهای فسیلی از قبیل نفت و زغالسنگ است کاهش یافته است.
ایتالیا اولین کشور اروپایی بود که اقدام به قرنطینه و تعطیلی بخش بزرگی از زندگی شهری کرد. اکنون در کلانشهری مانند رم برای اولین بار میشود نفسی گوارا کشید و به جای دود، بوی بهار را استشمام کرد.
با این همه سونیا شولتسه، وزیر محیط زیست آلمان هشدار میدهد که نباید کاهش موقتی انتشار گازهای مضر را با دستاوردی بلندمدت در حفظ محیط زیست اشتباه گرفت. دریک مسنر، مدیر اداره فدرال محیط زیست آلمان نیز در اظهار نظری مشابه گفته است: «بعد از این بحران تولید و انتشار این گازها باز هم برخواهد گشت.»
یکی دیگر از کارشناسان این مرکز هم یادآوری کرده که با نگاهی به بحران اقتصادی دوران پساکرونا میتوان فهمید که بعد از رفع این بحران انتشار این گازها به دلیل نیاز به جبران زیانها حتی شدیدتر هم بشود.
مارسل فراتسشر، رئیس موسسه پژوهشهای اقتصادی آلمان در برلین در گفتوگو با دویچلندفونک گفته است: «چینیها بهتدریج شروع به ازسرگیری تولید کردهاند و امیدواریم، اروپا که حدودا دو ماه از چین در ابتلا به کرونا عقب است وضعش از چین بدتر نشود.»
آژانس فضایی اروپا با استفاده از تصاویر ماهوارهای این مدعا را ثابت کرده است. طبق این تصاویر برگرفته در ۱۹ مارس، انتشار گاز دیاکسید نیتروژن که در چین کاهش یافته بود باز هم در این کشور روند صعودی به خود گرفته است.
برخی از کارشناسان نیز زنهار میدهند که نمیتوان با اتکا بر تصاویر ماهوارهای کیفیت هوای زمین را بهدقت ارزیابی کرد، آنها جای اندازهگیری دقیق عناصر مضر در هوا را نمیگیرند و این تصاویر تنها میتوانند نشانه باشند و نه ادلهای برای ثبات.
اوته داوئرت، مدیر بخش تخصصی اداره فدرال محیط زیست آلمان میگوید، این که آیا تعطیلی کارخانهها و تعلیق آمدورفتهای شهری در آلمان بر روی کیفیت هوا تاثیر میگذارد را نمیتوان از حالا پیشبینی کرد. به گفته او، بررسی دقیق کیفیت هوا زمانی میسر خواهد شد که همه دادهها مهیا باشند.
به باور او، بسیاری از عوامل میتوانند در این زمینه موثر باشند مثل افزایش ذرات ریز معلق در هوا بر اثر کوددهیهای زمینهای کشاورزی یا بادهای شدید که با وجود پاکیزگی هوا در یک محیط میتوانند عناصر زیانبخش را با خود به این منطقه بیاورند.
با این همه اندیشکده آگورا میگوید، آلمان در سایه پیامدهای بحران کرونا نه تنها میتواند به اهداف زیستمحیطی خود که رسیدن به کاهش ۴۰درصدی انتشار گازهای گلخانهای در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۱۹۹۰ بود برسد بلکه میتواند بسته به وسعت ابعاد این بحران تصاعد این گازها را تا ۴۵درصد نیز کاهش بدهد.
برعکس، بعضی از کارشناسان هم هستند که که بیم دارند، بحران کرونا در درازمدت تاثیری منفی بر جا بگذارد و باعث شود مباحث آب و هوایی از دستور کار سیاستمداران خارج شده و مباحث دیگری در اولویت قرار بگیرند.