تحکیم سلطنت جابر با نیروی قزاق!
گزارش‌ها خبر از روابط نزدیک قزاقستان و امارات متحده عربی به ویژه در بخش انرژی دارد. هر دو کشور منابع عظیم انرژی در اختیار دارند و به دنبال سرمایه‌گذار برای این منابع هستند و در هر دو ساختار قدرت طوری است که کنترل سیاسی در دست عده‌ای محدود است. در آینده‌ای نه چندان دور، غربی‌ها باید نظاره‌گر حضور شرکت‌های قزاق در اقتصاد امارات باشند.
به گزارش «انرژی امروز» Shadow Governance که بازوی تحقیقاتی West Sands Advisory است در گزارشی به بررسی روابط رو به رشد این دو کشور پرداخته و نوشته است: در ژوئن 2017، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، مقاله‌ای در روزنامه آستانه‌تایمز نوشت و از روابط دوستانه و دیپلماسی 25 ساله بین دو کشور صحبت کرد.
حال به نظر می‌رسد همکاری‌های بین آستانه و ابوظبی ابعاد دیگری به خود می‌گیرد. بیش از 200 شرکت اماراتی در قزاقستان مشغول به فعالیت هستند و از سال 1992، روابط قوی سیاسی این دو کشور را بیشتر به هم نزدیک کرده است.
این گزارش پس از آن به موضوع انرژی می‌پردازد و می‌نویسد: همزمان با انتشار خبر حذف روادید بین دو کشور، اعلام شد که شرکت توسعه موبادالای امارات متحده یک مجتمع پتروشیمی چند میلیارد دلاری در منطقه آتیرایو قزاقستان می‌سازد.
از طرفی سرمایه‌گذاری‌های دوجانبه‌ای هم در هر دو کشور برای توسعه روابط در زمینه انرژی، معدن، زیرساخت‌ها، نظامی، کشاورزی و بخش غذایی به امضا رسیده است.
در سال 2008، رویترز گزارش داده بود که موبادالا موافقتنامه‌ای با کازمونای‌گاز قزاقستان امضا کرده است تا در میدان فراساحلی در دریای خزر سهمی 24.5 درصدی داشته باشد. در مقابل قزاقستان هم پروژه‌هایی در بخش‌های مختلف امارات از جمله انرژی، برق، تولید غذا، زیرساخت‌ها، منابع طبیعی و دیگر پروژه‌ها خواهد داشت.
این روابط رو به گسترش امارات و قزاقستان در بخش توسعه انرژی همیشه نگرانی‌هایی در میان بازیگران غربی به وجود آورده است که مبادا جایگاه خود را در خلیج فارس از دست بدهند. از این رو در سال 2014، موافقتنامه‌ای 75 ساله بین مقامات ابوظبی و چهار شرکت بزرگ نفتی دنیا، اکسون‌موبیل، رویال داچ شل، توتال و بی‌پی امضا شد.
وقتی توتال در حال مذاکره بر سر سهم ده درصدی خود در ADCO بود، دیگر شرکت‌های آسیایی هم خواهان ورود به بازار انرژی این کشور شدند. شرکت ملی نفت چین 8 درصد، اینپکس ژاپن 5 درصد، GS Energy کره جنوبی 3 درصد و CEFC چین 4 درصد در میدان بزرگ نفتی امارات سرمایه‌گذاری کردند.
فاکتور اکسپو
در بخش دیگری از این گزارش به نقش کلیدی نمایشگاه‌های اکسپو در گسترش روابط کشورها و به ویژه مبادلات تجاری بین قزاقستان و امارات در بخش انرژی اشاره شده و آمده است: اکسپوی قزاقستان فرصتی بود برای این دو کشور برای گسترش روابطشان.
قزاقستان میزبان اکسپوی 2017 بود و امارات متحده عربی یکی از حاضران فعال این نمایشگاه.
غرفه امارات در آستانه در دهم ماه ژوئن گشایش یافت آن هم با حضور افرادی چون الجابر وزیر کشور امارات، و دیگر مقامات این کشور از جمله احمد المخدوم حاکم دبی.
المخدوم عضو شورای اجرایی دوبی و یکی از 5 گرداننده همکاری‌های سرمایه‌گذاری دبی است. به این تریب این فرد یکی از سیاست‌مدران پرنفوذ امارات و از مقامات اقتصادی این کشور است. این دو می‌توانند اهرم نفوذ شرکت‌های انرژی قزاقستان باشند، شرکت‌هایی که در اکسپو 2020 حضور خواهند داشت.
دبی میزبانی اکسپوی 2020 را در سال 2013 به دست آورد و به این رویداد به عنوان فرصتی برای تقویت اعتبار خود به عنوان هاب تجاری در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا می‌نگرد. درحالی که دبی به عنوان مرکز پول‌ساز کشور عمل می‌کند، فعالیت بخش انرژی کشور نیز به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر اکسپو 2020 خواهد بود.
Shadow Governance ادامه می‌دهد: دبی امیدوار است شرکا و هم‌پیمانان خارجی‌اش به این کشور کمک کنند تا رخ‌دادی مثمر ثمر و تجارتی بزرگ در این رویداد داشته باشد. امارات که آرام آرام به چشم‌انداز 2021 خود نزدیک می‌شود، اکسپو را به عنوان رویدادی تعیین کننده برای رسیدن به اقتصاد رقابتی قلمداد کرده است.
قزاقستان هم به نوبه خود اولین کشوری است که متعهد شده است در این رویداد برنامه‌ریزی شده دبی شرکت کند و روابط بین دو کشور هم نشان می‌دهد که از چند سال گذشته این برنامه‌ریزی‌ها صورت گرفته است.
مدارک نشان می‌دهد که در شش هفت سال گذشته انگیزه‌های زیادی برای همکاری متقابل بین هر دو طرف وجود داشته است.
موسسات قزاق و عموما شرکت‌های آسیای مرکزی، فرصتی هستند برای امارات متحده عربی تا وابستگی خود به بازیگران غربی و کارگران جنوب شرق آسیا را کم کرده و به بازیگران دیگری بیندیشند.
سلطان الجابر به دلیل معافیت‌های حرفه‌ای مرکز ارتباطی امارات و قزاقستان است. او مدیر اجرایی مصدر است، شرکت انرژی‌های تجدیدپذیر امارات؛ از این رو، منابع وسیعی برای همکاری‌های امارات و قزاقستان در بخش انرژی، هم تجدیدپذیر و هم نفت و گاز وجود دارد.
واقعیت این است که جابر در امارات به شدت نفوذ دارد و قدرت او با ریاستش بر انجمن ملی رسانه‌ها NMC در سال 2005 بیشتر شد. او در سال 2013 توانست به هیات دولت راه یابد و مدیریتش بر شرکت‌های مختلف به او امکان ارتباط با سرمایه‌گذاران خارجی را داد.
دیگر مدیریت‌های کلیدی جابر در اسکای نیوز عربی، شرکت بنادر ابوظبی کیزاد، و جایزه انرژی آینده الزیاد است.
اما گل سر سبد سابقه او، بی‌شک در دوره‌ای بود که توانست در سال 2016مدیر اجرایی ACNOC شود.
بنابراین درحالیکه همزمان رییس مصدر هم بود، تاثیراش در بخش انرژی این کشور غیرقابل انکار است و سرمایه‌گذاران بایستی او را به عنوان پیشگام هر نوع مذاکره در بخش انرژی با قزاقستان بدانند.
نویسنده گزارش در حالی که از وجود ارتباطات فامیلی گسترده میان مقامات کشورهای عربی آگاه است با شک نزدیک به یقین می‌گوید: هیچ منبع مطمئنی وجود ندارد تا بتوان ارتباط فامیلی مشخصی بین او و سفیر امارات در قزاقستان، محمد احمد بن سلطان الجبار، قائل شد. البته مشابهت نام خانوادگی و قیافه امکان ارتباط خونی بین این فرد را دور از ذهن نمی‌سازد.
اگر این موضوع واقعیت داشته باشد، در این صورت خانواده الجبار ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد قزاقستان خواهند داشت.
از طرفی شیخ منصور بن زیاد، برادر محمد بن زیاد، ولیعهد دبی، نیز در ارتباطات با قزاقستان نقش مهمی را ایفا کرده است.
او قائم مقام نخست وزیر و وزیر امور ریاست‌جمهوری است، به این معنی که به عنوان یک فرد کلیدی بین بازیگران خارجی و دست‌نشانده‌های داخلی مثل محمد بن راشد است.
در این گزارش به بخشی از روابط فامیلی در هم تنیده شده در کشورهای حاشیه خلیج فارس هم اشاره می‌شود از جمله اینکه منصور با دختر محمد بن راشد ازدواج کرده و با المخدوم رابطه فامیلی نزدیک دارد. هدف نویسنده از اشاره گذرا به بخشی از این روابط فامیلی، ارتباطات گسترده‌ای است که مقامات این کشورها باهم دارند.
در نهایت نویسنده با طرح این پرسش که «آیا آینده تغییر خواهد کرد؟» معتقد است: فعلا سرمایه‌گذاران خارجی از شعله آرام ارتباط بین امارات و قزاقستان غفلت کرده‌اند. هر چند این دو کشور شرکای 25 ساله هستند، خبرهای چندانی از سرمایه‌گذاری‌ها و مشارکت‌های این دو کشور منتشر نمی‌شود.
اگر یادداشت تفاهم‌هایی که بین عبدالله بن زیاد آل نهیان و غیرت عبدالرحمانف، همتای قزاقش به امضا رسیده اجرایی شود، سرمایه‌گذاری‌های این دو کشور نوید همکاری‌های بیشتر را می‌دهد.
