بر سر سدسازی نزنیم
در روزهایی که در جریان رای اعتماد حبیب الله بیطرف، وزیر پیشنهادی و ناکام نیرو، حملات نمایندگان مناطق و استان‌های مختلف و فعالان محیط زیست به عملکرد وزارت نیرو در دو دهه گذشته به‌ویژه در حوزه سدسازی و انتقال آب بالا گرفته؛ امروز پرویز فتاح، وزیر نیروی دولت نهم، به میدان آمد و صراحتا از ضرورت اقدامات این وزارتخانه دفاع کرد.
به گفته وزیر اسبق نیرو، سدسازی و انتقال آب نقش پررنگی در بحران آب در ایران نداشته‌اند و نباید بر سر سدسازی زد؛ انتقال آب نیز حتما لازم است اما انتقال بدون لحاظ کردن حساسیت های مردمی، کاری غیرحرفه‌ای است.
به گزارش انرژی امروز، پرویز فتاح، وزیر اسبق نیرو در مورد مقصر شناخته شدن سدسازی و انتقال در ایجاد بحران آب، گفت: معتقدم که وزارت نیرو یکی از منطقی‌ترین وزارتخانه‌های این مملکت است. بیشترین باسواد و نخبه در این وزارتخانه است. یعنی کارهایی که وزارت نیرو کرده و الان هم می‌کند، خیلی‌ها نمی‌دانند که از نظر مهندسی و علمی باارزش است و علم و فناوری دارد. همه برق و آب را همینطوری مصرف می‌کنیم ولی به مبانی آن واقف نیستیم. این بی انصافی است که وزارت نیرو را به یک چنین چیزی متهم کنیم که مبنای علمی ندارد.
فتاح تصریح کرد: اولا آمارها نشان می‌دهد که طی 25 سال گذشته، میزان بارندگی در کشور ما اکثرا زیر نرمال بوده و این ربطی به سد ندارد. ابرهای ما عاریتی است. متاسفانه این یک تهدید برای مملکت ماست. چون ابرهای ما از یک مناطقی عبور می کند و به اینجا می رسد که دیگر از خستگی نا ندارند و جانشان گرفته شده. از مدیترانه می‌آید، کشورهای اروپایی و ترکیه را رد می کند و یک بخشی هم از سمت شمال آفریقا می آید و کم آبی به این چیزها ربطی ندارد. این سد نیست که آب مملکت را کم می کند این ابر است که می بارد این ابرها هم می آید. همه هم از غرب می‌آید و به سمت شرق می رود و یک مقدار جزئی آن در شمال کشور است.
وی افزود: به عنوان مثال 30 سال قبل می گفتند که متوسط بارندگی 250 میلیمتر است اما الان 180 میلیمتر است. سال 87، 137 میلیمتر بارندگی داشتیم یعنی از خشکسالی مردیم و زنده شدیم. این ربطی ندارد چون ابر نیامده و باران هم نبوده. سد، علم بشر است و باعث توسعه است. الان 8 میلیون نفر در تهران چگونه زندگی می کنند؟ اگر آب کرج و لار را نمی‌آوردند، این همه پمپاژ می شد؟ الان سد کرج چگونه باعث خشکسالی شده در حالی که این همه آبادانی ایجاد کرده. تمام دنیا آمریکا، اروپا، کانادا همه سدهای خود را نه الان که خیلی قبل تر ها ساخته اند. اصلا دیگر جایگاه سد ندارند. نکته مدیریت آب است و این را قبول دارم. شما یک سد می سازید و مخزن درست می کنید. الان سیل می آید و خسارت وارد می کند، اما سد بزنید، ضرر نمی زند. چقدر الان اخبار سیل کم شده والا خسارت بار بود. تگرگ می آید و رگبار می زند و باران می بارد اما باید مدیریت آب درست صورت بگیرد. یعنی حقا بالادست و پایین دست باید رعایت شود؛
وزیر اسبق نیرو درمورد رعایت حقآبه محیط زیستی نیز گفت: بسیاری از انسان‌ها و حیوانات اطراف رودخانه هستند و اگر جیره‌شان را قطع کنید، بهم می ریزند. این باید مدیریت شود و قبول داریم. کارون به کجا می ریزد؟ دریا. آیا آب دریا کم است که آب کارون هم به آنجا سرازیر شود؟ حالا ما این را نگه داشتیم، سد ساختند و از دولت‌های قبل بوده و تا این دولت هم هست و این همه برق تولید می کند. آیا اشکالی دارد که برق تولید می کند و جلوی سیل را می گیرد؟ آیا تاکنون در کارون یک خبر سیل شنیده اید؟ در طول تاریخ سیل کارون با مردم چه کرده است اما الان مهار شده و یک افتخار است. نه تنها سیل ندارد که کارون 3، 2000 مگابایت و کارون 4، 1000 مگابایت برق پاک تولید می کنند. ضمن اینکه می توانید مدیریت کنید و زمانی که کشاورز به آب نیاز دارد، باز کنید تا به کشاورزان برسد.
فتاح با طرح این پرسش که «اگر سد نباشد چگونه می‌توانیم آب را مدیریت کنیم؟»، گفت: اشکالات حوزه‌های دیگر را روی سر سدسازی نریزند چون این را صلاح نمی دانم. انصافا صنعت سدسازی کشور در دنیا رتبه دارد. حالا بنده جزئی از آن بودم و همه دولت‌ها هم برای این کار زحمت کشیده‌اند. این یک دستاورد مهم است، توی سرش نزنیم. برویم کشاورزی مان را اصلاح کنیم که الان 92 درصد آب آنجاست و هنوز هم به روش عهد دقیانوس در خیلی جاها کشاورزی می شود. آیا این درست است که آب را رها می‌کنیم؟ ما برویم و آن را درست کنیم. نوع کشت را اصلاح کنیم. پسآب را در کارون روان نکنیم. این چه ربطی به وزارت نیرو دارد که می گویند آب کارون اینطوری شده است؟ مگر وزارت نیرو این کار را کرده است؟ همه همان طرح هایی است که آنجا پیاده شده و کشاورزی و سموم زهکش می شود و کارون را آلوده می کند.
وی درمورد مخالفت‌های بسیار با انتقال آب نیز گفت: انتقال آب حتما لازم است و من تهران را مثال زدم. اگر شما از لار آب نمی آوردید که چند صدمتر پمپاژ می شود به دلیل ارتفاع پایین، آیا شرق تهران زنده می‌ماند؟ اگر از کرج و تونل کن آب را با خط انتقال به تهران نمی آوردیم، می توانستیم بدون آب بمانیم؟ همه جا شهرنشینی را توسعه داده ایم که نیازمند آب است. تازه این را بدانید که این انتقال آبها 8 درصد کل آب کشور و مصرفی ماست و 92 درصد کشاورزی است. از آب مصرفی و خوردن نزنیم که باعث بیماری شود چون درصد خیلی پایین است. افتخار ما این است که همه جا هم آب شرب سالم دارند و خیلی از بیماریها و از جمله بیمارها کلا ریشه کن شده است. این یک افتخار بزرگ است ولی انتقال آبها باید صورت بگیرد. بله پایین دست و بالادست تعصبات داریم ولی من حتما معتقدم که باید فنی مطالعه شود و انتقال آب باید صورت بگیرد.
وزیر اسبق نیرو تصریح کرد: گاه بدون توجه به نیازمندیهای مناطق بالادست و بدون لحاظ کردن حساسیت های مردمی به موضوع انتقال آب پرداخت می شود که به نظرم غیر حرفه ای است و ما باید با توجه به نیازهای مناطق بالا دست و افزایش مفاهمه و توجیه مردم در حوزه‌های آب آشامیدنی و صنعت نسبت به انتقال آب اقدام کنیم و الا اگر بدون توجه به بهینه سازی راهکارهای مصرف آن به ویژه در بخش کشاورزی، انتقال آب با موافقت مردم همراه نخواهد بود.یادمان باشد ما در یک مملکت خشک زندگی می کنیم و همه جای کشور از یک میزان بارندگی 37و آب یکسان برخوردار نیست و باید در مقوله مدیریت آب کشور عاقلانه،عالمانه، دوراندیشانه و غیر متعصبانه اقدام کنیم.
