جوانگرایی در نفت باید همراه با شایستهسالاری باشد
سرپرست مدیریت تولید طرح آزادگان جنوبی با تاکید بر اینکه «تربیت نیرو و مدیر در بخشهای بهرهبرداری اصولا با نگاه آیندهنگرانه و اصلاحی باید صورت گیرد»، گفت: باید پرورش نیرو و مدیران توسعهگرا را در فضایی توسعهای شکل داد و نگاه به آینده نیز بخش لاینفک آن برای حفظ کشور در مسیر توسعه خواهد بود.
عبدالله طواف در گفتگو با خبرنگار نفت و گاز «انرژی امروز» درخصوص ضرورت جوانسازی و جوان گرایی صنعت نفت گفت: اصولا هم بزرگان دین و هم علم مدیریت و جامعه شناسی واگذاری مسئولیت و پاسخگویی در قبال آن را به سن و سال محدود نکردهاند و همیشه شایستگان را از میان جوانان یا میانسالان و حتی پیران بر مبنای شایستگیها و توانمندی افراد در انجام وظایف برگزیدهاند و اگر جایی دانش و پختگی لازم تواما در فردی متبلور و مشهود بوده است از انتخاب او برای واگذارکردن مسئولیت در یک مسندی قطعا نباید دریغ بشود و حتما نخواهد شد.
او در ادامه در خصوص الزامات و پیشنیازهای جوانگرایی گفت: منظور از جوانسازی این نیست که ما به یکباره به سمت جایگزینی سنی برویم، بلکه شایسته است که جوانان در هر جایی که هستند در عین حال که خود در انجام وظایف جاری سازمانها و بخشهایی خود کوشا و مبتکر و فعال هستند، نوگرایی و منطق گرایی، تلاشگری و پشتکار و جدیت را نیز به منصه ظهور و بروز برسانند تا سازمانها و مدیران آنها بشکل شهودی به حضور و مسئولیتپذیری آنها اعتقاد پیدا کنند و سازمانهای خود را به دست توانای آنها بسپارند. به قول شاعر «مشک آن است که ببوید نه آنکه عطار بگوید»؛ بنابراین ما الزاما به شایسته سالاری باید توجه داشته و داریم و اگر آن را نپذیریم، نتیجه و خروجی جوان گرایی نیز تحولی در مدیریت و شرایط کشور ایجاد نخواهد کرد.
طواف افزود: رعایت این اصل در کنار توانمندسازی مدیران جوان نیز یک ضرورت و الزام خواهد بود وگرنه ما با دست خودمان کشور را از این انرژی و پتانسیلی که تنها راه عبور ما از شرایط سخت و رسیدن آینده بهتر کشور است را نیز به هدر خواهیم داد. لذا اگر ما اصول بالا را بخوبی کنار هم قرار دهیم شاید قطعا به یک همگرایی ضروری و اشتراک مساعی مبارکی بین دو طیف شایسته از میان جوانان سنی و نیز سنین بالاتر از جوانی برسیم که هم از تجربیات گذشته و پختگی سازمان محروم نباشد و هم از انرژی و خلاقیت و آیندهنگری جوانان بهرمند و بیمه باشد.
ضرورت کادرسازی و تربیت مدیران برای بقای سازمان
سرپرست مدیریت تولید طرح آزادگان جنوبی در خصوص ضرورت و روند کادرسازی و انتقال تجربیات در بدنه صنعت نفت گفت: این امر مثل اینست که ما بگوییم هوا و تنفس برای انسان و موجود زنده چه ضرورتی دارد. سازمانها کادرسازی و آیندهنگری و تربیت مدیران برای آینده سازمان را باید یک ضرورت برای بقای سازمان بدانند، کادری که برای شرایط زمان خودشان یعنی آینده پیش رو تربیت شده باشند.
او با تاکید براینکه «نمیتوان آینده را فقط با تجربه گذشته ساخت»، افزود: مگر میشود جامعه را در قرن ۲۱ با تجربیات سده ۲۰ اداره کرد؟! پس چه میشود آنجا که مولا علی(ع) میفرماید [فرزندان خود را برای زمان خودشان تربیت کنید.] ما تجربه را برای جلوگیری از گذشته میخواهیم، آینده را باید با جوان امروز بسازیم جوان امروز را نباید به تکرار گذشته گمارد. امروز تاریخ ماست در فردا و هیچکس ما را به گناه گذشتگان در نساختن کادر فردا در سازمان متهم نمیکند ولی قطعا از عدم پیشبینی برای نسل فردا زیر سوال فرزندان خود خواهیم بود همانطور که امروز خود از گذشتگان گلایه مندیم.
جانشینپروری با نگاه آیندهنگرانه
طواف در خصوص جانشینپروری و همچنین سازوکار صحیح تربیت مدیران در صنعت نفت اظهار کرد: نظام آموزش در نفت بر محور انتقال تجربه و استاد و شاگردی بوده و علت آن هم سیستم و مسئولیت شرکتها و ماموریت آنها بوده است. از اساس شرکت نفت در هیچ یک از مراکز و سازمانهای خود جز بهرهبرداری از تجهیزات و تسهیلات طراحی و ساخته و نصب شده توسط پیمانکاران و مشاورین خارجی که حتی وظیفه چندانی جز در بخش کوچکی از شرکت نفت در مرکز برای نظارت نداشتهاند؛ کار دیگری نداشته است و تفکر حاکم به اغلب نسلهای گذشته آن غیر از این نبوده است و نظام جانشینپروری هم در یک سیستم بهرهبردار جز از طریق انتقال تجربه و آموزش بهرهبرداری نبوده است. پس اگر این وضع را ادامه بدهیم که تاکنون ادامه دادهایم؛ در بخشهای توسعهای و امروزه مدیریت بازسازی و نوسازی تجهیزات و به اصطلاح مهندسی مجدد با مشکل روبرو میشویم که شدهایم.
او با تاکید بر اینکه «تربیت نیرو و مدیر در بخشهای بهرهبرداری اصولا با نگاه آیندهنگرانه و اصلاحی باید صورت گیرد»، افزود: ما نیروهای خود را برای مقابله با آیندهای که نه با امروز ما بلکه با گذشته و وضع موجود فاصله دارد و قطعا باید راه حل و مدیریت تاسیسات و تجهیزاتی را بکند که همگی فرسوده است؛ پس باید جانشینهای ما در این بخش هم باید برای آینده تربیت بشوند در عین حال که تجربههای تا امروز را نیز مرور بکنند.
سرپرست مدیریت تولید طرح آزادگان جنوبی در ادامه افزود: آموزشها نیز باید با این نگاه به آینده تدوین شود و نه فقط وضع موجود و تکنولوژیهای امروز و حتی تئوریهای گذشته مدیریت را در بر بگیرد در اینصورت ما از نخبگان خود مدیرانی را برای فردا هم خواهیم داشت نه اینکه بگوییم: «چو فردا شود فکر فردا کنیم»!
نابودی پتانسیلهای مدیریتی در دولتهای نهم و دهم
طواف با اشاره به پرورش مدیران در دوره اصلاحات گفت: در بخشهای توسعهای وضع به مراتب بدتر است. ما فقط از زمانهای دولتهای اصلاحات عملا تفکری را که در دوران سازندگی در پرورش مدیران در حوزههای زیرساختی دیگر ایجاد کرده بودیم؛ در صنعت نفت دیدیم و رواج آن را پایهگذاری کردیم ولی بخش تربیت مدیران آنرا نتوانستیم پیاده کنیم. در دولتهای نهم و دهم روش و منش بدی را در چرخش مدیران بنا کردیم که بسیاری از پتانسیلهای بالقوه خودمان سوزاندیم. این روال باید اصلاح شود تفکر توسعه در افراد توسعه گرا بوجود میآید.
مدیران توسعهگرا در فضایی توسعهای پرورش مییابند
طواف در ادامه گفت: بجز استثناها نمیشود تفکر و تجربه بهرهبردار را به امر توسعه گمارد، باید پرورش نیرو و مدیران توسعهگرا را در فضایی توسعهای شکل داد و نگاه به آینده نیز بخش لاینفک آن برای حفظ کشور در مسیر توسعه خواهد بود پس باید این روند را اگر چه بازهم از مسیر تولید علم و دانش اما در محیط توسعه و با استفاده از توسعهدهندگان مجرب و آیندهنگر و در کنار آنها انجام داد و این نیز میسر نمیشود مگر از طریق اجرایی کردن طرحهای توسعهای مشارکتی خارجی داخلی در صنعت نفت که امیدواریم بدون تاخیر و توقف در مجموعه قراردادهای جدید در صنعت نفت و گاز و صنایع وابسته شکل بگیرد.
او در خصوص مکانیزم بررسی عملکرد نیروهای جوان قبل از به کارگیری توسط تیمهای کارشناسی گفت: بنظرم اینکار به همت دوستان در گذشته در مجموعه مرکز توسعه مدیران شرکت نفت و وزارت نفت صورت گرفته و باید تقویت بشود. در عین حال که میبایست آنها را در مسیر صحیح و بدور از هر نوع شائبهای حفظ کرد استانداردهای خوبی نیز بکار رفته و بنظرم ابزار بسیار عالی است برای اصلاح سیستم منابع انسانی فعلی که متاسفانه امکان رشد و بهرهبرداری از استعدادها و نخبگان در آن وجود ندارد؛ به این معنا که این مجموعه و روش باید مستقیما در انتخابهای مدیران بهعنوان ابزار مورد استفاده و محور گردد وگرنه کارکرد آن حداکثر در حکم یک سیستم آموزشی تنزل خواهد کرد. ارتقای روشها و استانداردهای به کار رفته در این مجموعه و حفظ استفاده از متخصصان مجرب در این بخش اعتماد به آن را از یک سو و ضریب نفوذ آن را در تصمیمسازیهای سازمان بالا خواهد برد.
زنگنه در جوانگرایی جدی است
طواف در خصوص مواضع زنگنه در به کارگیری نیروهای جوان گفت: بیژن زنگنه یکی از نمونههای بارز شایستگیهای جوانانه است. ایشان در عین حال که در سنین جوانی نیست؛ مشخصههای کامل جوانی را دارند. بنظرم شجاعت و انگیزه در حد جوان که حتما از پشتوانه اعتقادی ایشان به خدمت نشات دارد و در عین حال از دانش و منش روز و آینده نگرانه هم بهره میبرند و بروز و ظهور این موارد هم بر همه آشکار است که با اقبال نیز روبرو شدهاند.
سرپرست مدیریت تولید طرح آزادگان جنوبی تصریح کرد: داشتن این خصیصهها علی رغم همه مشکلات سر راه، ایشان را در دولت یازدهم به سمت جوان گرایی و استفاده از این پتانسیلهای خدادادی و نخبگان در دسترس برده است ولی رویه ایشان نه بدون انتقاد است و نه بدون معارض اما بسیار خوب و هوشمندانه و قابل توجه است و همه بخصوص جوانان متخصص باید در این مسیر ایشان را یاری کنند. به دلیل نیاز و رسیدن به اهداف کوتاه و میان مدت خودشان در این دوره، جدیترین فرد در این موضوع خود ایشان هستند و هیچ فردی ضرورتها را به دور از منافع فردی به اندازه ایشان درک نکرده است.
شرکت نفت با جوانگرایی همسو شود
طواف در پاسخ به این سوال که «در صورت تحقق شعارهای زنگنه برای جوانگرایی در صنعت نفت، تا چه حدی بدنه نفت و به ویژه شرکتهای دولتی با این حرکت همراهی و یا مقاومت خواهند داشت؟»، گفت: بدنه نفت تحقیقا اکنون درک کافی از این صورت دارند و معدود افرادی که در شرایط گذشته سیر میکنند یقینا یا با تعقل و تفکر و توجه به آینده فرزندان و یا جبر شرایط همراه خواهند شد. ولی مهم اصلاح برخی مسیرها و دستورالعملهای سازمانی است که در شرکت نفت باید سریعا همسو با این تفکر و رویه قرار گیرند که در این بخش هم آیندهنگری و آیندهپژوهی بهعنوان یک ضرورت باید جدی گرفته شود.