اگر فقط آمریکا برجام را ترک کند، ما متعهد می‌مانیم
علی اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهور ایران، به اشپیگل آلمان گفته اگر آمریکا به تنهایی توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ را ترک کند، ایران به احتمال زیاد به آن متعهد باقی خواهد ماند.
به گزارش «انرژی امروز» از بی بی سی، در این گفتگوی اختصاصی که اشپیگل آن را روز جمعه (هشتم سپتامبر – ۱۷ شهریور) منتشر کرده صالحی گفته در صورت بر هم خوردن برجام `یک مسابقه هسته‌ای (در منطقه) آغاز خواهد شد.`
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده است در صورت منحل شدن توافق هسته‌ای، `دیگران` بیشتر از ایران متضرر خواهد شد و او به عنوان کسی که در مذاکرات و شکل‌گیری برجام نقش داشته `دوست ندارد` چنین روزی را ببیند.
صالحی ادامه داد: ما به طور دائم در حال ارزیابی منافع و هزینه‌هایمان در برابر برجام هستیم تا مطمئن شویم که متعهد ماندن به آن برایمان بیش از حد هزینه برنداشته باشد. اگر آمریکا تصمیم به خروج از برجام بگیرد اما امضاءکنندگان دیگر، یعنی بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه بر سر عهد خود بمانند، آن موقع ایران هم به احتمال زیاد به آن متعهد باقی خواهد ماند. اما اگر آمریکا برجام را ترک کند و کشورهای اروپایی هم از آن پیروی کنند، آن وقت این توافق حتما منحل خواهد شد و ما هم باز می‌گردیم به شرایط پیش از برجام، دقیق‌تر بگویم، به شرایط بسیار فراتر از قبل از آن.
صالحی در ادامه این گفتگو به سوزان کولبل، خبرنگار اشپیگل، در ارتباط با برطرف نشدن همه موانع بانکی و مالی برای ایران با وجود برداشته شدن تحریم‌ها گفت: آمریکا سعی بر مسموم کردن فضای بازار جهانی را دارد. آنها در میان بنگاه‌های مالی ترس ایجاد می‌کنند اما در عمل کار زیادی نمی‌توانند بکنند… تا به اینجا همه چیز در حد حرف و شعار بوده اما این ادعاها عملی شود، آن وقت اوضاع متفاوتی پیش خواهد آمد… اگر آمریکا تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید نکند آن وقت واشنگتن مرتکب نقض جدی برجام شده است.
اشاره معاون رئیس جمهور ایران به تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران از سوی آمریکاست که کاخ سفید باید هر ۹۰ روز یک بار با ارایه گزارش به کنگره و تایید پایبندی ایران به برجام، آن را تمدید کند.
گفتگوی صالحی با اشپیگل آلمان می‌تواند پاسخی از سوی تهران به اظهارات اخیر نیکی هیلی، سفیر دائم آمریکا در سازمان ملل متحد، تلقی شود که به طور غیرمستقیم از احتمال تمدید نشدن تعلیق تحریم‌های آمریکا علیه ایران در پایان مهلت ۹۰ روزه فعلی سخن گفته بود.
هیلی چند روز پیش گفته بود اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نکند، به معنای خروج آمریکا از برجام نیست.
هیلی روز سه شنبه (پنجم سپتامبر -۱۴ شهریور) در یک سخنرانی در واشنگتن درباره توافق هسته‌ای ایران، این توافق را بسیار ناقص و بسیار محدود خواند و ایران را متهم کرد که می‌خواهد با برجام دنیا را گروگان رفتار نامناسب خود کنند.
هیلی آن روز گفت اگر رئیس جمهور آمریکا تصمیم بگیرد که در ماه اکتبر (ماه آینده میلادی) پایبندی ایران به برجام را تایید نکند این به معنای خروج آمریکا از توافق هسته‌ای نیست بلکه در آن هنگام موضوع به کنگره آمریکا ارجاع می‌شود. او گفت سپس کنگره ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا درباره اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران تصمیم بگیرد.
سفیر دائم آمریکا در سازمان ملل متحد که در محافل غیررسمی شایعاتی از احتمال انتقال او به وزارت خارجه این کشور مطرح است، گفت: متوجه هستم که کنگره چنین مسئولیتی نمی‌خواهد. این برای کنگره وضعیت آسانی نیست. اما ما نباید تصمیم‌های آسان بگیریم. ما باید تصمیم‌های درست بگیریم.
دونالد ترامپ همواره از برجام انتقاد کرده و هیلی هم گفت که آمریکا باید فقط نگران منافع خود باشد «نه این که فقط برای پایبندی به یک موافقتنامه امنیت خود را فدا کند.»
این در حالی است که کشورهای اروپایی طرف پیمان با عدم تایید برجام مخالفند و می‌گویند این بهترین مکانیزم برای مهار آرزوهای هسته‌ای ایران است و قدرت‌ها باید به آن پایبند بمانند.
یک روز پس از سخنان هیلی که برخی آن را تلاشی برای سنجش فضای سیاسی همزمان با نزدیک شدن به انتهای سومین دوره ۹۰ روزه تایید برجام ارزیابی کردند، فرانسه از موضع دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره توافق هسته‌ای با ایران ابراز نگرانی کرد.
ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه که کشورش یکی از امضاءکنندگان برجام است، روز چهارشنبه (ششم سپتامبر) در دانشکده مطالعات سیاسی پاریس گفته است: در این مقطع نگران موضع دونالد ترامپ هستم. اگر این توافق زیر سوال برود، ایران خواهد گفت: «پس باید سلاح هسته‌ای داشته باشیم ». ما در جهان بسیار خطرناک و پیچیده‌ای زندگی می‌کنیم.
لو دریان گفته توافق هسته‌ای با ایران کمک می‌کند که ایران به سمت دستیابی به سلاح هسته‌ای نرود، و بر همین مبنا باید ادامه اجرای توافق تضمین شود.
همان روز، حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران هم درباره تهدیدی که کشورهای مسلح به جنگ‌افزار هسته‌ای متوجه دیگران می‌کنند هشدار داد و با اشاره به آزمایش‌های هسته‌ای کره‌شمالی گفت: تهدید کشورهایی که به سلاح اتمی دست یافته‌اند، بازی بسیار خطرناکی برای کل جهان است.
روحانی در عین حال آمریکا را در تنش کره‌شمالی مقصر دانست و گفت: کره‌شمالی برای حفظ موجودیت خود و در برابر تهدید، مسیر کنونی را انتخاب کرده است. واشنگتن مرتبا کره‌شمالی را تهدید می‌کند.
