لابی گران قدرتمند خوراک پتروشیمی چه کسانی‌اند؟
ماده 53 برنامه ششم توسعه در دولت نهایی شده است. این لایحه دولت است که امروز در مجلس رسیدگی میشود. پس در واقع مساله بازگشت قیمت خوراک پتروشیمی ها به دوران قبل از فرمول وزارت نفت،روندی است که از دولت شروع شده است. کانال تلگرامی از نفت چه خبر نوشت:
مثلث مدافعین خوراک ارزان(ربیعی_دهقان_ نعمت زاده) توانستند بر زنگنه وترکان پیشی بگیرند و ماده 53 را در برنامه ششم درج کنند.از این رو زنگنه بازی را به میدان مجلس کشاند و با نامه به لاریجانی افکار عمومی را متوجه مساله خوراک ارزان کرد.
اما حامیان خوراک ارزان سازمان دهی چند لایه و متنوعی در پی گیری مطالبات خود دارند. در دولت که سه وزیر قدرتمند را دارند در بیرون هم لابی گران حرفه ای.
یکی از این لابی گران حرفه ای انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی است. این انجمن در واقع دنبال کننده منافع و مطالبات مجتمع های پتروشیمی است.
مجتمع هایی که روزگاری توسط زنگنه و نعمت زاده دنبال و ساخته شدند ولی در دولت احمدی نژاد از سبد وزارت نفت به سبد سهم دیگر نهادها و وزارت خانه بخشیده شدند، برای رفع دیون. اینگونه است که به شکل خنده داری امروز نفوذ وزیر نفت در پتروشیمی کمتر از مثلا وزیر رفاه است. یا حتی وزیر دفاع.تنها نقطه اقتدار و تسلط وزارت نفت بر مجتمع هایی که روزی خود آنها را ساخته است.
مساله خوراک و سوخت است.انجمن کارفرمایان دقیقا نقطه مقابل این تصمیم و اقتدار است. برای آنها مساله خوراک به شکل سنتی آن باید ادامه پیدا کند.
در واقع در سالهای اولیه راه اندازی مجتمع های بزرگ پارادایم تصمیم گیران این بود که با خوراک ارزان برای رشد این مجتمع ها مزیت های سرمایه گذاری و پذیری ایجاد کنند.قیمتی در حد سه سنت. با این مزیت بود که رشد مجتمع ها خیلی خوب بود و سود آوری به شکل غیر مترقبه ای عالی.
اما واگذاری سهام این مجموعه ها به دیگر نهادهای دولتی و خارج شدن اختیار و اراده آنها از وزارت نفت، مساله را پیچیده کرد. این فقط زنگنه نیست که دنبال خوراک به قیمت واقعی و بازاری است، این تصمیم در دولت قبل گرفته شده است.
در واقع این یک واکنش طبیعی وزارت نفت به بازار پتروشیمی است که قرار نیست ما خوراک ارزان بدهیم و سود خیلی بالای آن متوجه نهادها و مجموعه هایی بشود که ربطی به وزارت نفت ندارند.
در مقابل مدافعین خوراک ارزان به خصوص انجمن معتقدند که صنعت پتروشیمی ایران در رقابت با عربستان و قطر است. در آن کشور ها چون هنوز ساختار دولتی و حمایتی برقرار است (مانند سابیک که 70 درصد سهامش دولتی است) خوراک تحویلی به آنها نیز ارزان است و می‌توانند سرمایه گذار به راحتی جذب کنند؛ اما قیمت خوراک گران در ایران (به نسبت منطقه) باعث دفع و سلب سرمایه خارجی می شود.
البته در این استدلال یک نکته نهفته است و آن اینکه ساختار سهام شرکتی مانند سابیک یکپارچه است و در اختیار مسئولین نفتی است و وزیر رفاه یا دفاع!!مدخلیتی در آن ندارند.
در واقع، این وزرا اگر نمیتوانند برای مجتمع های تحت مدیریت شان مزیت های مختلف ایجاد کنند، پس این چه مدل مدیریت است؟ نمیشود که از سود سهام شیرین این مجتمع ها بهره برد اما پای ایجاد مزیت که میرسد از دیگران بخواهیم مزیت ایجاد کنند تا بتوانیم سرمایه جذب کنیم و رقابت کنیم.
اصلا مگر وزیر دفاع یا رفاه باید متولی رقابت با سابیک عربستان باشد؟ این کار زنگنه است یا ربیعی؟ مثلا میشود تصور کرد زنگنه متولی رقابت با دارو سازان، بیمه گران یا موشک سازان و اسلحه سازان بزرگ دنیا شود؟!! انجمن کارفرمایی در واقع ترجمان منافع بخش پنهان دولت در پتروشیمی است که فقط دنبال سود سهام بیشتر است. نکته ای که اتفاقا با خوراک نه سنت هم تحصیل حاصل است. کافی است که گزارشات مجمع های سالیانه مجتمع های پتروشیمی در سال 94 را نگاه کنیم،غالبا بالای 30 درصد سود سالیانه داده اند. حتی تا 40 درصد سود هم در کار بوده است. این در حالی است که در سال 94 قیمت 13 سنت اعمال میشد نه هشت ونیم سنت.
