اثرات نامطلوب لامپهای کممصرف اثبات شد
پژوهشگران کشور با تحقیقاتی اثرات نامطلوب لامپهای کم مصرف بر مغز جنین، کاهش حافظه، پوست و چشم را به اثبات رساندند و ضمن هشدار نسبت به نحوه استفاده از این لامپها خواستار ایجاد پروتکلی برای معدوم سازی یا استفاده صحیح از آن شدند.
لامپهای فلورسنت فشرده (CFL) که در ایران به نام «کم مصرف» عرضه میشود؛ در اوایل دهه ۱۹۸۰ به بازار آمد و همزمان با ورود این نوع لامپها هشدارهایی در زمینه اثرات نامطلوب این نوع لامپها گزارش شد. در این راستا پروژههای تحقیقاتی در شرکتهای دانش بنیان اجرا شد که برخی از ادعاها در زمینه اثرات زیان بار لامپهای فلوروسنتی به اثبات رسید.محمود عابدی خرسند مدیر گروه تحقیقاتی فناوری سبز (Green Tech)، لامپهای کم مصرف را لامپهای فلوروسنتی یا مهتابی معرفی کرد و گفت: لامپهای کم مصرف همانند لامپهای فلوروسنتی لولهای هستند که برای تولید نور سفید به میزان ۵ میلیگرم `جیوه` (quicksilver) استفاده میشود. لامپهای مهتابی بر خلاف لامپهای رشتهای که ۵ درصد انرژی را به نور تبدیل میکند قادرند ۹۵ درصد انرژی را به نور تبدیل کنند.وی با تاکید بر اینکه «جیوه ماده سمی است»، اظهار داشت: انتشار این ماده در محیط، اثرات نامطلوبی بر روی مغز جنین، عقیم شدن، سردرد و کاهش حافظه دارد. از این رو در حال حاضر در دنیا استفاده از این ماده در تولید ترموستات و دماسنجها ممنوع اعلام شده است.این محقق با تاکید بر اینکه «مشکل اصلی این ماده سمی زمانی است که لامپهای کم مصرف شکسته میشود و جیوه آن در محیط منتشر میشود»، گفت: تنکستن موجود در لامپهای رشتهای به مرور مستهلک و جباب شیشهای آن به پودر «سیلیس» تبدیل میشود، ولی زمانی که لامپهای فلوروسنتی فشرده شکسته میشود پودر جیوه بر روی وسایل و اشیای موجود در محیط مینشیند که در این صورت لازم است ضمن استفاده از دستکش و دستمالهای تنظیف، سیستمهای تهویه، برودتی و جاروبرقی خاموش شود تا از انتشار آن در محیط زیست جلوگیری شود. علاوه بر این، لامپهای کم مصرف باید در مراکز بازیافت ویژهای جمعآوری شود تا با زبالههای معمول معدوم نشوند.عابدی با اشاره به اجرای پروژه تحقیقاتی در این زمینه به مضرات لامپهای مهتابی پرداخت و یادآور شد: لامپهای کم مصرف از تغییر فرکانس (شدت و ضعف نور) برخوردار هستند که این امر موجب آسیب رساندن به چشم و ایجاد بیماریهایی، چون آب مروارید میشود.مدیرعامل شرکت دانش بنیان شرکت ایده سازان تدبیر یونیزاسیون (از دست دادن یا گرفتن الکترون توسط یون) را از دیگر معایب این لامپها نام برد و به مهر گفت: یونیزاسیون نورهای لامپهای فلوروسنتی در دراز مدت اثرات تخریبی بر روی بافتهای پوست ایجاد میکند از این رو بر اساس پروتکلهای جهانی استفاده از این لامپها در سولههای جوجه کشی، مرغداری ها، گاوداریها و صنایع تبدیل، چون پوست و چرم که زمینههای فساد آنها را فراهم میکند جلوگیری میشود.وی لامپهای کم مصرف را «بمبهای شیمیایی» معرفی کرد و یادآور شد: خطرات زیست محیطی لامپهای فلورسنتی به گونهای است که لامپ فلورسانتی بر روی خاک شکسته شود تا چند سال هیچ گیاه و درختی در آن منطقه قادر به رشد نیست.
