از بحران نفتی تا بحران اجتماعی در ونزوئلا

افت قیمت نفت در بازار جهانی تاثیر زیادی روی اقتصاد های نفتخیز دارد. ولی در اقتصادهای کاملا وابسته به نفت که زیرساختهای توسعهیافتهای ندارند حتی این بحران نفتی زمینهساز بحران اجتماعی هم میشود. این مساله میتواند بحرانی جدی در کشورهایی از قبیل ونزوئلا و اکوادور ایجاد کند.
به گزارش خبرنگار بینالملل انرژی امروز، کشورهای نفتخیز امریکای لاتین به دنبال شوکهای نفتی عکسالعملهای مختلفی نشان میدهند و این عکسالعمل بستگی به سهم نفت در تولید ناخالص داخلی آنها دارد.آمار نشان میدهد ونزوئلا بیشترین تاثیرپذیری را دارد؛ زیرا 23.8 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور به صنعت نفت وابسته است در حالیکه سهم نفت در تولید ناخالص داخلی کشور اکوادور برابر با 17.5 درصد، در کشور ترینیدادوتوباگو برابر با 15.7 درصد و در کشور کلمبیا برابر با 7.9 درصد است.
از دیگر کشورهای نفتخیز امریکا میتوان به مکزیک اشاره کرد که سهم نفت در تولید ناخالص داخلیاش برابر با 6.8 درصد است و در کانادا برابر با 4.1 درصد و در برزیل برابر با 2.5 درصد است.این سهم برای امریکا برابر با 0.9 درصد گزارش شده است.
«موسسه مطالعاتی بروکینگ» مینویسد: هرچه سهم نفت در اقتصاد یک کشور بیشتر باشد، تاثیر منفی اقتصادی آن کشور در نتیجه افت قیمت نفت در بازار جهانی بیشتر است. به همین دلیل میتوان با اطمینان گفت که ونزوئلا در میان کشورهای امریکایی بیشترین تاثیر منفی را از افت قیمت نفت متحمل میشود.
بهخصوص که در سالهای گذشته که قیمت نفت در بازار جهانی بالا بود شرکتهای بزرگ نفتی در این کشور میلیاردها دلار وام از بانکها و موسسات بینالمللی دریافت کردند تا در توسعه فعالیتهای اکتشافی و استخراجی سرمایهگذاری کنند ولی با کاهش قیمت نفت در بازار جهانی این شرکتهای بزرگ و بدهکار نهتنها نتوانستند هزینههای جاری و سودهای متعارف صنعت نفت را بدست آوردند بلکه با شوکهای بزرگی هم روبرو شدند که ساختار اقتصادی آنها را دگرگون کرد.
بهعنوان مثال شرکت نفتی پتروبراس برزیل در فاصله سالهای 2012 تا 2016 میلادی شاهر کاهش ارزش سرمایه خود در بازار بورس بود. ارزش سرمایه این شرکت از 360 میلیارد دلار در سال 2011 میلادی به کمتر از 20 میلیارد دلار در سال 2016 رسید. این وضعیت برای شرکت اکوپترول که شرکت ملی نفتی کلمبیا هست هم اتفاق افتاد و سبب شد تا ارزش بازار این براند از 64 میلیارد دلار در سال 2012 به کمتر از ششمیلیارد دلار در سال 2016 برسد. این بحران برای شرکت ملی نفت ونزوئلا و شرکت ملی نفت مکزیک بسیار بزرگتر بوده است زیرا این کشورها سرمایهگذاری بیشتری روی صنعت نفت خود کرده بودند و ارزش سهام شرکتهای نفتی این کشور هم تحتتاثیر عملکرد آنها و هم تحتتاثیر اهمیت سیاسی صنعت نفت بود.
بنابراین تاثیر افت قیمت نفت در منطقه امریکای لاتین را این طور می توان بیان کرد: کاهش قیمت نفت روی کشورهایی که سهم زیادی از تولید ناخالص داخلی انها به نفت وابسته است بسیار زیاد است و حتی ممکن است زمینهساز بحرانهای اجتماعی شود. این خطر در کشورهای ونزوئلا و اکوداور بسیار جدی است. ولی کشورها واردکننده نفت در این منطقه با کاهش قیمت نفت منتفع میشوند.



