هرچه جهان به سمت بی‌تدبیری می‌رود، ما باید با تدبیر حرکت کنیم
معاون اول رییس‌جمهور گفت: هدایت‌های مقام معظم رهبری، داشتن برنامه جدی از سوی دولت، همراهی و هماهنگی میان قوای سه گانه و سایر ارکان تصمیم‌گیری و استفاده حداکثری از توان کارشناسی، راه برون‌رفت از تنگناهای اقتصادی پیش‌روی کشور است و بدون فراهم شدن این شرایط قادر نخواهیم بود از تنگناهای اقتصادی عبور کنیم.
اسحاق جهانگیری امروز (شنبه) در جلسه بررسی و ارزیابی عملکرد بانک مرکزی در زمینه پروژه‌های اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: اقتصاد مقاومتی حلال بخش زیادی از مشکلات اقتصادی کشور است و اگر همه دستگاه‌ها و نهادها و آحاد جامعه عزم جدی برای اجرای اقتصاد مقاومتی داشته باشند، قادر خواهیم بود بر مشکلات غلبه کنیم.
معاون اول رییس‌جمهور اقتصاد مقاومتی را برنامه ای برای ایجاد گشایش در اقتصاد ملی، بالا بردن ظرفیت‌های توسعه ملی و بهبود وضعیت معیشتی مردم توصیف و خاطر نشان کرد: برخی تصور می‌کنند که اقتصاد مقاومتی به معنای تنگ کردن وضعیت زندگی مردم و مانعی پیش روی فعالیت‌های اقتصادی است اما در حقیقت اقتصاد مقاومتی نقشی تعیین‌کننده و کارساز در دستیابی به توسعه همه‌جانبه و رسیدن به افقی دارد که برای آینده کشور پیش‌بینی کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه اجرای اقتصاد مقاومتی یک موضوع ملی است و مشارکت همه دستگاه‌ها، نهادها و همه شهروندان را مطالبه می‌کند افزود: اگر همه در صحنه باشند اقتصاد مقاومتی می‌تواند محقق شود. اتفاق بزرگ در وضعیت اقتصادی کشور زمانی رخ می‌دهد که نظام و همه اجزای زیر مجموعه آن دغدغه مشترک داشته باشند و نخبگان و عموم افراد جامعه نیز به این دغدغه و نیاز باور داشته باشند.
جهانگیری تصریح کرد: اگر یک دولت توسعه‌گرا باشد و جامعه هم در این مسیر با دولت همراه و همدل شود، مسائل کشور هر قدر هم که بزرگ و پیچیده باشند، می‌توان برای حل این مسائل راهی پیدا کرد.
معاون اول رییس‌جمهور اظهار داشت: اگر می‌خواهیم اقتصاد مقاومتی به درستی اجرا شود و کشور را به اهداف سند چشم انداز بیست ساله نزدیک کند و رشد مستمر 8 درصدی که یک نیاز قطعی برای کشور است را فراهم سازد، نیازمند یک اجماع و تفاهم بر سر اقتصاد مقاومتی هستیم. نمی توان در شعار اعلام کرد که به دنبال اقتصاد مقاومتی هستیم اما به محض آنکه تریبونی در اختیار ما قرار می‌گیرد، کاملا برخلاف شرایطی سخن بگوییم که زمینه‌ساز تحقق اقتصاد مقاومتی است.
وی اضافه کرد: یکی از ویژگی‌ها و شاخصه‌های اصلی اقتصاد مقاومتی این است که توانسته همه ارکان نظام را در یک جهت قرار دهد و اگرچه همراهی و انسجام درکشور برای تحقق اقتصاد مقاومتی در شرایط خوبی قرار دارد، اما نیازمند همکاری و همدلی بیشتری در این مسیر هستیم.
جهانگیری با اشاره به انسجام و همدلی همگانی که برای شکل گیری برجام در کشور بوجود آمد، گفت: شاید برای بسیاری از افراد که حتی با مسائل سیاست خارجی هم آشنا بودند، رسیدن به توافق برجام امری غیرممکن و دور از دسترس به نظر می‌آمد اما وقتی شرایط لازم فراهم شد با هدایت‌های رهبر معظم انقلاب، داشتن برنامه جدی از سوی دولت، همراهی همه قوا و استفاده حداکثر از توان کارشناسی کشور توانستیم بر یکی از پیچیده ترین مسائل غلبه کنیم که امیدوارم در سایر مسائل هم این رویکرد، همدلی و انسجام در کشور مهیا باشد.
معاون اول رییس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه هم اکنون در شرایط ویژه‌ای هستیم و تحولات جهانی و منطقه‌ای، ابهامات مختلفی را پیش روی ما قرار می‌دهد، تصریح کرد: نمی توانیم نسبت به تحولات جهانی و منطقه ای بی‌تفاوت باشیم. به لطف خدا کشور ما در شرایط فعلی از امنیت و ثبات بسیار خوبی برخوردار است و این امنیت و ثبات در سطح منطقه خاورمیانه بی‌نظیر است که باید از نیروهای مسلح و امنیتی کشور قدردانی کنیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه توانسته‌ایم از شرایط بسیار دشوار تحریم و تهدید عبور کنیم و امروز مردم کشور انتظار دارند که با عقلانیت و اعتدال در عرصه‌های مختلف تصمیم گیری کنیم و در مقطع فعلی باید توجه داشته باشیم که هرچه جهان به سمت بی‌تدبیری می‌رود، ما باید برای حل مسائل خود به سمت اعتدال و تدبیر حرکت کنیم و محور این اعتدال و تدبیر باید همدلی و هماهنگی هم در داخل دولت و هم میان دولت و سایر قوا و نیز میان نظام و مردم باشد.
جهانگیری با تاکید بر اینکه عزم دولت در مقطع فعلی این است که به مسائل اصلی مردم بپردازد، اظهار داشت: تلاش ما این است که برای اداره صحیح کشور، دولت را از حاشیه‌ها به دور نگه داریم و در عین حال بر اجرای دقیق قانون و مقابله با فساد پافشاری کنیم.
معاون اول رییس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود بانک مرکزی را یکی از کلیدی ترین دستگاه‌های اقتصادی کشور برشمرد و گفت: هر موضوعی که در دستور کار بانک مرکزی قرار می‌گیرد اگر به نحو مطلوب انجام شود می‌تواند اقتصاد کشور را به حرکت وادار کند و در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور تحرک ایجاد نماید.
وی از عملکرد بانک مرکزی در مقطع فعلی قدردانی و خاطر نشان کرد: اینکه کشور توانسته به تورم تک رقمی و رشد اقتصادی 6.4 درصد براساس آمار مرکز آمار ایران و یا رشد 7.4 بر اساس آمار بانک مرکزی دست پیدا کند نشان دهنده سیاست‌های عالمانه ای است که دولت و بانک مرکزی در پیش گرفته و جا دارد از تک تک مدیران این بانک قدردانی کنم.
جهانگیری نقش و محوریت بانک مرکزی در اقتصاد کشور را بسیار پراهمیت ارزیابی کرد و افزود: بانک مرکزی باید از استقلال مطلوب برخوردار باشد و باید برای بررسی این موضوع وقت بگذاریم تا بانک مرکزی بتواند از استقلالی متناسب با شرایط اقتصادی کشور برخوردار شود.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه بانک مرکزی باید در مقطع فعلی بر برخی از موضوعات تمرکز ویژه داشته باشد، اظهار داشت : یکی از این موضوعات اصلاح شبکه نظام بانکی کشور است که باید بصورت جدی در دستور کار بانک مرکزی باشد و به شکل مستمر در این خصوص گزارش دهد تا چنانچه برخی موانع خارج از اختیارات بانک مرکزی بود، دولت بتواند هماهنگی‌های لازم را ایجاد کند.
وی تمرکز بر انتظام بخشی بازار پولی و ساماندهی موسسات اعتباری غیرمجاز را از دیگر وظایف اصلی بانک مرکزی برشمرد و گفت: برای این موضوع اراده ای در بالاترین سطح کشور و در شورای عالی امنیت ملی و نیز از سوی سران قوای سه گانه به وجود آمده که با موسسات اعتباری غیرمجاز برخورد شود. موسسات اعتباری باید در چارچوب نظام پولی و بانکی کشور فعالیت کنند.
جهانگیری ادامه داد: البته بانک مرکزی در سالهای اخیر در این زمینه عملکرد خوب و مثبتی داشته و با اقتدار در این زمینه وارد شده و کارنامه قابل قبولی داشته است.
معاون اول رییس‌جمهور همچنین یکسان سازی نرخ ارز را از طرح‌های مهم کشور و تکالیف بانک مرکزی دانست و گفت: آسیب‌های چند نرخی بودن ارز بر کسی پوشیده نیست و حتما باید به سمت تک نرخی کردن ارز حرکت کنیم. البته در این زمینه یک بار تجربه موفق و یک بار هم تجربه ناموفق در کشور وجود دارد به همین دلیل بانک مرکزی باید زمانی این برنامه را اجرایی کند که در شرایط مناسبی باشیم و از پیامدهای مثبت آن اطمینان داشته باشد.
وی ادامه داد: البته گزارش‌های مدیران بانک مرکزی بیانگر آن است که مقدمات کار برای تک نرخی کردن ارز فراهم شده است و هم اکنون منتظر شکل گیری ارتباط مناسب نظام بانکی با بانکهای بین‌المللی هستیم که امیدوارم هرچه زودتر شرایط لازم برای انجام پروژه تک نرخی کردن ارز که در اقتصاد مقاومتی هم بر آن تاکید شده، فراهم شود.
جهانگیری در ادامه با تاکید بر ضرورت استفاده از منابع مالی خارجی گفت: اقتصاد ایران باید بتواند از منابع مالی خارجی در اجرای طرح‌های مهم در بخش‌های مختلف نظیر نفت و گاز، حمل و نقل، صنعت و سایر بخش‌ها که نیازمند سرمایه گذاری است، استفاده کند.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه باید هرچه سریعتر موانع پیش روی جذب منابع مالی خارجی برطرف شود، از وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی خواست جدی تر در این زمینه اقدام کنند تا شاهد جذب منابع مالی خارجی بیشتر تا پایان سال باشیم.
وی یکی از اقدامات خوب نظام بانکی کشور را همراهی و کمک برای فعال کردن طرح‌های صنعتی کشور و تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی عنوان کرد و گفت: زمانی که قرار شد برای 7 هزار واحد تولیدی راکد و نیمه فعال سرمایه در گردش تامین شود، عده ای تصور می‌کردند که این برنامه به شکلی اجرا خواهد شد که یا منابع به هدر می‌رود و یا نظام بانکی همراهی لازم را نخواهد داشت اما امروز براساس گزارش مدیران بانکی، بیش از 19 هزار واحد تولیدی برای رونق بخشیدن به فعالیت‌های خود بیش از 13 هزار میلیارد تومان منابع دریافت کرده اند که این موضوع نقش موثری در رشد اقتصادی سه ماهه دوم امسال داشته است.
جهانگیری اضافه کرد: با توجه به اینکه جلسات مربوط به تعیین تکلیف واحدهای تولیدی نیمه فعال و راکد و تصمیم گیری برای اعطای تسهیلات و سرمایه در گردش به آنها در جلسات کارگروه‌های استانی تعیین می‌شود، با این حال به بانکهای عامل اجازه داده ایم که در صورتی که واحدهای تولیدی را بررسی و تشخیص دهند که ادامه فعالیت آنها توجیه اقتصادی ندارند، می‌توانند از ارائه تسهیلات به این گونه واحدها خودداری کنند اما باید بلافاصله مدیران مربوطه را در جریان قرار دهند تا آنها بتوانند واحدهای دیگری که توانایی فعالیت مناسب اقتصادی را دارند به بانک‌ها برای دریافت تسهیلات معرفی کنند.
معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به نامه وزیر امور اقتصادی و دارایی به وی مبنی بر عدم همکاری و همراهی لازم بانکهای خصوصی در تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی راکد و نیمه فعال تصریح کرد: این موضوع به هیچ عنوان قابل قبول نیست به خصوص که مالکان برخی از بانکهای خصوصی نهادهای عمومی هستند که خود را بیش از دیگران طرفدار اجرای اقتصاد مقاومتی می‌دانند، انتظار داریم که در این زمینه فعال شوند.
وی در ادامه سخنان خود به موضوع ارز و نوسانات آن در ایام اخیر نیز اشاره و خاطرنشان کرد: البته بانک مرکزی از ابتدا اعلام کرده بود که در ماههای آذر و دی به صورت طبیعی تغییراتی در نرخ ارز بوجود خواهد آمد. اتفاقات و شرایط بین‌المللی و فضای سیاسی داخل کشور نیز در این موضوع بی‌تاثیر نبوده است.
جهانگیری افزود: آنچه مهم است این است که شرایط ارزی کشور شرایط بسیار خوبی است و امروز در موضع ضعف ارزی نیستیم به گونه ای که تقاضا بر عرضه فزونی گرفته باشد. بانک مرکزی ذخایر ارزی فراوانی دارد و میزان صادرات کشور نیز از واردات بیشتر است و حتی صادرات غیرنفتی کشور به واردات فزونی دارد و تراز آن مثبت است.
معاون اول رییس‌جمهور یکی از مهمترین دستاوردهای دولت تدبیر و امید را ثبات اقتصاد کلان و قابل پیش بینی بودن شاخص‌های کلان اقتصادی کشور عنوان کرد و گفت: انتظار مسئولین و مردم این است که نرخ ارز نوسانات شدید نداشته باشد وگرنه رشد سالانه 4.5 درصد در نرخ ارز رشدی طبیعی است و کسی نسبت به آن اعتراض ندارد.
وی اظهار داشت: هم اکنون در دوره ای هستیم که باید برخی فعالیت‌های اقتصادی که در دوران تحریم در بخش‌هایی خارج از نظام اصلی اقتصاد کشور شکل گرفته به جایگاه اصلی خود باز گردد و انتظار داریم بانک‌ها در این زمینه به صحنه بیایند.
جهانگیری همچنین با تاکید بر اینکه دلار حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی باید به نظام بانکی کشور وارد شود، اظهار داشت: دولت برای گشایش صادرات و رونق فعالیت بنگاه‌های اقتصادی پیمان سپاری ارزی را لغو کرد و حالا انتظار ما از صادر کنندگان این است که دلار حاصل از صادرات را به قیمت آزاد به نظام بانکی بفروشند.
معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به ابلاغ بخشنامه اخیر که در آن بر ضرورت فروش دلار حاصل از صادرات به نظام بانکی تاکید شده است، خاطر نشان کرد: این بخشنامه را برای نخستین بار با عنوان رییس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی صادر کردم و این یعنی همه موظف به رعایت این بخشنامه هستند و در صورت تخطی از آن، با دستگاه‌های قضایی و نظارتی روبرو خواهند بود.
وی با تاکید بر اینکه صرافی‌ها نیز باید به کار اصلی و متعارف خود بازگردند، افزود: کسانی که می‌خواهند از صرافی‌ها ارز بخرند، میزان خرید آنها باید به مقداری باشد که بانک مرکزی اعلام خواهد کرد و اگر کسی می‌خواهد بالاتر از میزان اعلام شده خرید کند باید هم منشأ ریالی آن معلوم باشد و هم باید مشخص باشد که این مقدار ارز را در چه راهی قرار است استفاده کند و اگر کسی مقدار زیادی ارز خریداری کند و مشخص نباشد برای چه منظوری خرید کرده است هیئتی سه نفره برای رسیدگی به این موضوع پیش بینی شده که اعضای آن مسئولین پولشویی در وزارتخانه‌های اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی هستند و این سیاست گذاری به خاطر آن است که در بازار ارز کشور اخلال نشود.
جهانگیری در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به برخی حواشی که در خصوص نوسانات نرخ ارز و مدیران بانک مرکزی ایجاد شده است گفت: در تمام سطوح تصمیم گیری کشور این اطلاع وجود دارد که چه بار سنگینی بر دوش دست‌اندرکاران بانک مرکزی است و همه قدردان زحمات و تلاش‌های شما هستند.
رییس کل بانک مرکزی هم در این جلسه با بیان اینکه استقلال بانک مرکزی در سیاست گذاری پولی نقش موثری در ثبات اقتصاد کشور دارد، از هیئت دولت خواست هم اکنون که لایحه مربوط به بانک مرکزی در دستور کار هیئت وزیران قرار دارد، تا حد ممکن استقلال بانک مرکزی را ارتقاء دهند تا زمینه ثبات بلند مدت اقتصاد کشور فراهم شود.
در این نشست برخی از مدیران بانک مرکزی نیز گزارشی از عملکرد این بانک در خصوص پروژه‌های اقتصاد مقاومتی ارائه کردند و به تشریح اقدامات انجام شده و میزان پیشرفت پروژه‌های مربوط به بانک مرکزی پرداختند.
براساس این گزارش‌ها راه اندازی مرکز کنترل و نظارت اعتباری، اصلاح نظام پولی و بانکی، جذب 10 میلیارد دلار منابع خارجی، یکسان سازی نرخ ارز و انتظام بخشی بازار پولی و ساماندهی موسسات اعتباری غیرمجاز از جمله پروژه‌های بانک مرکزی در خصوص اقتصاد مقاومتی است که در این جلسه مجریان این پروژه‌ها گزارش‌هایی از وضعیت پیشرفت پروژه‌ها و اقدامات صورت گرفته ارائه کردند.
