افزایش قیمت ملک در قطر به دنبال رشد قیمت نفت

مطالعات نشان می‌دهد بین رشد قیمت نفت و رشد اقتصاد و تورم در قطر رابطه مثبتی وجود دارد. حال سوال این است که آیا این رابطه مثبت در کوتاه‌مدت مشاهده می‌شود یا یک رابطه مثبت بلندمدت است؟

به گزارش خبرنگار بین‌الملل انرژی امروز، افزایش قیمت نفت باعث می‌شود تا تولید ناخالص داخلی قطر در کوتاه‌مدت رشد کند  و این رشد تداوم داشته باشد. به تعبیر دقیق‌تر تاثیر شوک‌های نفتی مثبت روی اقتصاد قطر بادوام است؛ در حالیکه اثر آن روی نرخ تورم با گذشت زمان از بین می‌رود. بنابراین، با افزایش قیمت نفت در بازار جهانی برای مدت کوتاهی تورم در کشور رشد می‌کند ولی به‌تدریج به سطح عادی تورم باز می‌گردد. اما نرخ رشد اقتصادی این کشور در طول زمان و برای دوره‌ای طولانی افزایش پیدا می‌کند که این نشان از اثرگذاری بلندمدت قیمت نفت روی اقتصاد است.

اما نه‌تنها در قطر بلکه در تمامی کشورهایی که اقتصاد وابسته به نفت دارند؛  ما شاهد یک اتفاق مشابه هستیم و آن اتفاق ایجاد حباب قیمتی در بازار دارایی‌ها به‌خصوص بازار مسکن و زمین است. حبابی که نشان از یک روند غیرعادی رشد قیمت‌ها دارد و ممکن است زمینه‌ساز کسب سودهای کلان در دوره‌ای کوتاه و زیان‌دهی کلان در دوره‌ای طولانی باشد. قطر هم از این قاعده مستثنی نیست و این تجربه را در سال‌هایی که قیمت نفت به بیش از 100 دلار رسیده بود، داشت.

حباب قیمت دارایی‌ها در نتیجه افزایش قیمت نفت

مرکز مطالعات اقتصادی قطر در مورد تاثیر شوک‌های قیمت نفت روی قیمت دارایی‌ها در این کشور می‌نویسد: در سال‌هایی که شوک مثبت قیمتی در بازار نفت مشاهده می‌شود، قیمت دارایی‌های بادوام به خصوص ملک و ساختمان در قطر به یکباره رشد می‌کند و به‌اصطلاح اقتصادی در این بازارها حباب ایجاد می‌شود.

دلیل این حباب‌ها را می‌توان این طور تشریح کرد: با افزایش قیمت نفت در بازار جهانی، درآمد قطر از فروش نفت رشد می‌کند و این کشور با مازاد مالی روبرو می‌شود و ارزش تولید ناخالص داخلی کشور رشد می‌کند. همزمان به دلیل نظام نرخ ارز ثابت که در کشور حاکم است و سیاست‌های پولی سختگیرانه‌ای که در این کشور وجود دارد ، پول‌ها هیچ بازاری برای سرمایه‌گذاری سودآور پیدا نمی‌کنند و وارد بازار ملک و دارایی می‌شوند. در نتیجه قیمت کالاهای سرمایه‌ای و دارایی‌ها رشد می‌کند و زمینه برای افزایش نرخ تورم فراهم می‌شود. اگرچه این تورم در کوتاه‌مدت از بین می‌رود؛ ولی قیمت دارایی‌ها نه‌تنها کاهش پیدا نمی‌کند، بلکه در خوشبینانه‌ترین حالت بدون افزایش بیشتر در همان سطح بالایی که بعد از شوک نفتی به آن رسیده بود، ثابت باقی می‌ماند.

اصلاح سیستم ارز بهترین راهکار است

حال سوال اینجاست که آیا این سیستم نرخ ارز می‌تواند در شوک‌های بزرگ نفتی هم از اقتصاد حمایت کند یاخیر؟ و بهترین روش برای مقابله با تاثیر مخرب شوک‌های قیمتی نفت در بازار دارایی‌ها چیست؟

این سیستم نرخ ارز ثابت باعث می‌شود تا قدرت عمل قطر در کاهش فشار تورمی تقلیل پیدا کند. البته این سیاست نرخ ارز در شوک‌های کوچک نفتی کارایی دارد ولی در شوک‌های بزرگی مانند شوک سال 2008 میلادی و شوک سال 2014 میلادی  نتوانست تاثیرگذار باشد. تحلیل‌گران بر این باور هستند «کشور قطر مانند دیگر کشورهای صادرکننده نفت به جای وابسته کردن پول داخلی به یک ارز خارجی باید ارزش ریال قطر را به مبنای ارزش یک سبد ارزی قرار دهد تا از این طریق بتواند تاثیر شوک‌های خارجی قیمت نفت را روی اقتصاد تقلیل دهد».