ظرفیت زیستی تهران سال ۷۵ به پایان رسید!
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اقتصاد مقاومتی و داشتن الگوی پیشرفت بدون لحاظ کردن محیط زیست قابل تحقق نیست.
به گزارش خبرنگار حوزه توسعه پایدار انرژی امروز، معصومه ابتکار، معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، در هفدهمین سلسله گفت و گوهای راهبردی در راستای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، گفت: اقتصاد مقاومتی و داشتن الگوی پیشرفت بدون لحاظ کردن محیط زیست قابل تحقق نیست.
ابتکار ضمن اشاره به موضوع اقتصاد سبز تاکید کرد: بخش‌های مختلف به ویژه متولیان بخش‌های صنعت، راه و نفت باید مسایل محیط زیستی را ببینند، محیط زیست یک مقوله فرابخشی است و اگر بتوانیم آن را تعریف کنیم، به یک الگوی توسعه پایدار در کشور دست خواهیم یافت .
نگرانی از آب‌های ژرف فوق استراتژیک
وی ادامه داد: دنیا به این وقعیت رسیده است که منابع موجود بر روی کره زمین اعم از جنگل‌ها، دریاها، تنوع گیاهی و جانوری محدود است و قدرت بازتوانی تمام آن‌ها نیز حدی دارد. بنابراین اگر بیشتر از حد توان به آن‌ها فشار وارد شود، از بین خواهند رفت.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حال حاضر دنیا با جمعیت حدود 8 میلیارد نفری بیش از توان ظرفیت از منابع زیستی آن برداشت شده است ، در واقع 1.5 برابر از ظرفیت دنیا از منابع آن بهره برداری شده است.
وی افزود: وضعیت در کشور ما هم نگران کننده است و بیش از توان از منابع موجود در آن استفاده شده ، 85درصد از آب‌های زیر زمینی ما تخلیه شده کاری که هیچ کشوری با منابع آبی زیر زمینی خود نکرد، سفره‌های زیرزمینی جزو آب‌های استراتژیک هستند و اخیرا در مورد بهره برداری از آب‌های ژرف که فوق استراتژیک هستند صحبت شده است در حالی که تشکیل آب‌های زیرزمینی به صدها سال زمان نیاز دارد.
معاون رییس جمهور بارگذاری جمعیتی را از سال 1375 در تهران خارج از توان اکولوژیک آن دانست و گفت: ایران در 50 سال گذشته 20 درصد کاهش بارندگی داشته و دمای آن 1.8 گرمتر شده است.
9 برابر دنیا انرژی مصرف می‌کنیم
به گفته ابتکار «ایران هم جزو کشورهای اول در تولید گازهای گلخانه ای است، ما 9 برابر جهان انرژی مصرف می کنیم. در واقع مصرف نمی‌کنیم هدر می‌دهیم».
وی اظهار کرد: چون الگوی مصرف ما نادرست است از این رو هدررفت انرژی داریم، سالها است که مقوله بهینه‌سازی مصرف سوخت مطرح است. اما در عمل آن طور که باید کاری صرت نگرفته است.
ابتکار گفت: در بخش کشاورزی حجم زیادی از آب‌های سفره‌های زیر زمینی برداشت می‌شود که نتیجه آن خشک شدن تالاب‌ها، افت سفره‌های زیرزمینی و بروز بحران‌های جدی در این بخش است، خشک شدن دریاچه ارومیه زنگ خطر و هشداری در این راستا بود.
وی اظهار کرد: زمانی محیط زیست یک مقوله لوکس بود، یک دوره تا انحلال آن پیش رفتند و اکنون عده‌ای می‌گویند محیط زیست محیط ایست است، شما مانع پیشرفت می‌شوید، مساله این است که دیگر چیزی از توان اکولوژیک باقی نمانده است.
سدهای بی حساب و کتاب
وی تاکید کرد: زمانی قهرمان سدسازی شدیم. در حالی انجام چنین طرح‌های بزرگی مستلزم داشتن ارزیابی زیست محیطی است.
وی گفت: البته نمی‌توان گفت سدسازی مطلق بد یا خوب است؛ اما رقابتی تندی که شکل گرفته بود امروز هزینه زیادی را بر محیط زیست کشور وارد کرده است، بررسی‌ها نشان می‌دهد دریاچه نمک و حوض سلطان در قم در حال خشک شدن است و اگر این اتقاق بیفتد به کانون گرد و غبار تبدیل می‌شود و دیگر قم قابل سکونت نخواهد بود، علت آن قطع شدن ورودی آب 16 رودخانه این حوضه است که با سدسازی متوقف شده است.
وی به سدسازی اطراف تهران برای تامین آب شرب پایتخت اشاره کرد و گفت: سیاستگذاران حوزه شهری علاقه دارند تا تهران را توسعه دهند، زمانی که در شورای شهر بودم بارها در این مورد تذکر داده بودم، حالا نتیجه این سدسازی خشک شدن رودخانه‌های اطراف تهران است، در واقع در سال 75 ظرفیت زیستی تهران به پایان رسیده و از آن زمان به بعد هر چه به بار جمعیتی آن اضافه شد به جای دیگری ضربه وارد شد.
ابتکار به آلودگی هوا در کلانشهرها اشاره کرد و گفت: برآوردی که در سال 83 انجام شد نشان داد سالانه 9 میلیارد دلار بابت بهداشت مرتبط با آلودگی هوا در کشور هزینه می‌شود در حالی که آن زمان فقط تهران جزو شهرهای آلوده بود. اما اکنون 8 کلانشهر هم آلوده هستند.
وی ادامه داد: در برنامه ششم توسعه مقوله محیط زیست را بر مبنای سیاست های کلی نظام تنظیم کردیم و علاوه بر آن اهداف توسعه پایدار هم در 17 محور شکل گرفت، اکنون بین منافع ملی و جهانی به‌ویژه در بحث سیاست‌های کلی با جامعه جهانی تقریبا یک همخوانی و همگرایی به وجود آمده است، البته نمی دانیم سیاست ترامپ رییس جمهور منتخب امریکا چه بلایی بر روی این رویکرد جهانی خواهد آورد اما به هر حال اکنون یک اجماع در جامعه جهانی شکل گرفته است.
بدبختی‌ها زمانی شروع شد که چاه‌ها برقی شد
معاون رییس جمهور گفت: وقتی صحبت از الگوی اسلامی ایرانی به میان می‌آید حتما باید به وقایع ناگوار محیط زیستی در کشور که به اسم توسعه و پیشرفت اتفاق افتاده بیندیشیم، بسیاری از کارشناسان معتقدن فرصت خوبی برای اصلاح الگوی توسعه در کشور ایجاد شده است و چون زمان نداریم باید انقلابی کار کنیم. یعنی در تغییر الگو در کشاورزی باید انقلابی صورت گیرد زیرا ایران به یک نقطه شکننده رسیده است.
ابتکار به مالیات سبز اشاره کرد و گفت: دو سال است که در مورد مالیات سبز کار می‌کنیم واکنون در دستور کار دولت است و با وجود برخی مخالفت‌ها اما باز در مسیر خود باقی ماند.
وی به رویکرد مجلس در زمینه محیط زیست اشاره کرد و افزود: رویکرد مجلس قبل از آنکه رویکردی ملی باشد، منطقه‌ای و محلی است.
ابتکار با تاکید بر اینکه تا نگاه اقتصادی ما متحول نشود راه به جایی نخواهیم برد گفت: نگاه یارانه ای یکی از این نگاه‌های دردسرساز است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: در حالی که امروزه آب از قالب محیط زیستی به مقوله امنیتی پیدا کرده است اما همچنان در کشور رایگان است.
وی افزود: بدبختی کشورهای آسیای غربی در زمینه آب از زمانی شروع شد که چاه‌های آن‌ها برقی شد، از وزیر نیرو درخواست کردم اینقدر بر برقی شدن چاه‌های آب تاکید نکنند زیرا در این صورت آب بدون دردسر و با حجم زیاد از زمین بیرون کشیده می شود.
