همکاری ایران با غولهای نفتی دنیا
جذب سرمایهگذاری خارجی در صنعت نفت با هدف جبران عقبماندگی گذشته، تقویت و حفظ پایدار جایگاه ایران در بازار جهانی نفت، تزریق فنآوری جدید به صنعت نفت، افزایش ضریب بازیافت نفت و بالابردن توان رقابتی شرکت های داخلی از سیاست های راهبردی وزارت نفت در دوره پسابرجام است.
صنعت نفت نیازمند ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در یک پروسه زمانی ۵ ساله است. اگرچه وزارت نفت پیش از برجام تمهیداتی برای بسترسازی در این زمینه انجام داده بود اما با اجرای برجام و رفع تحریم ها، صنعت نفت مذاکرات فشرده و موثری برای جذب شرکت های خارجی در چارچوب مدل جدید قراردادهای نفتی موسوم به قراردادهای بیع متقابل جدید انجام داد که تاکنون منجر به امضای ۱۳ تفاهم نامه با شرکت های مختلف از جمله توتال، شل و لوک اویل شده است.
پیش بینی می شود به زودی ١٠ تا ١٢ تفاهمنامه همکاری دیگر با دیگر شرکتهای بزرگ بینالمللی در بخش بالادستی صنعت نفت امضا شود. در جدول زیر فهرست شرکت هایی که موفق به امضای تفاهم نامه با ایران شده اند، اشاره شده است:
علاوه بر امضای تفاهم نامه، اخیرا شرکت ملی نفت ایران، فهرستی شامل ۲۹ شرکت صاحب صلاحیت برای انعقاد قرارداد همکاری در توسعه میادین نفتی منتشر کرده است که دیاناو نروژ، انی ایتالیا، توتال فرانسه، وینترسهل آلمان، اینپکس ژاپن، مرسک دانمارک، اواموی اتریش، لوک اویل روسیه، شرکت انگلیسی- هلندی شل، شلمبرژه در این فهرست قرار دارند. این فهرست تایید میکند میدانهای نفت و گاز ایران قرار نیست فرصتی برای آزمون و خطا باشد.
در این رابطه میادین مشترک در فهرست اولویت ها بالاتر از میادین مستقل قرار دارند و میادینی چون آزادگان جنوبی، یادآوران، فرزاد A، فرزاد B و لایه نفتی پارس جنوبی بیشتر از میادین دیگر، محور مذاکرات بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت های داخلی و خارجی متقاضی سرمایه گذاری در توسعه میادین نفتی و گازی کشور بوده اند. همچنین قرار است در ماههای ابتدایی سال ۲۰۱۷ نخستین مناقصه بین المللی نفتی ایران برای واگذاری توسعه یکی از میادین اولویت دار نفتی برگزار شود که به احتمال زیاد برگزاری نخستین مناقصه بین المللی نفتی ایران به منظور واگذاری توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی خواهد بود که مخزنی مشترک با کشور عراق دارد.
پیشبینی می شود با توجه به برآوردهای صورت گرفته و همچنین روند تهیه متن اصلی قراردادهای جدید نفتی، در نیمه نخست سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۱۰ میلیارد دلار قرارداد جدید نفتی و گازی در قالب ۳ یا ۴ قرارداد با شرکت های خارجی و داخلی به امضا برسد.