روش محاسبه قیمت گاز خانگی در جهان
بنا بر مطالعاتی که غلامعلی رحیمی با عنوان «بررسی مکانیسم‌های قیمت‌گذاری گاز طبیعی در مناطق مختلف» انجام داده است، در آمریکا، گاز طبیعی آزادانه میان خریداران و فروشندگان مبادله می‌شود و قیمت‌ها از تعادل عرضه و تقاضا مشتق می‌شوند. هنری هاب به‌عنوان مرجعی برای قیمت‌های گاز طبیعی در آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در نتیجه تلاقی تعدادی از خطوط لوله گاز در هنری هاب (لوئیزیانا)، بستگی و ارتباطی میان تأسیسات تولید گاز در منطقه خلیج مکزیک و مراکز تقاضا در سایر تقاط آمریکا به وجود آمده است.
این مسئله موجب شده تا هنری هاب به یک مرکز عمده و اصلی تجارت گاز تبدیل شده و بازار بورس نایمکس از آن به عنوان مبنایی برای قراردادهای اختیارات و آتی‌های خود استفاده نماید. مراکز خرید و فروش دیگری نیز در اطراف آمریکا وجود دارند و قیمت‌ها در هر یک از این مراکز به صورت رسمی اعلام می‌شوند. تفاوت میان قیمت هنری هاب و سایر مراکز خرید و فروش تحت عنوان دیفرانسیل مبنا یا به صورت ساده مبنا مشهور است.
قیمت گاز طبیعی در اروپا به‌جز بازار انگلیسی که قیمت گاز در آن توسط مکانیسم بازار تعیین می‌شود عمدتا توسط قراردادهای خرید و فروش بلندمدت و در نتیجه مذاکرات تعیین می‌شود.
علاوه بر این قیمت‌های گاز در قراردادهای بلند مدت خط لوله گاز این منطقه معمولا با فراورده‌هایی چون گازوئیل و نفت کوره در ارتباطند، زیرا این فرآورده‌ها اصلی ترین رقبای گاز طبیعی به ترتیب در بازارهای خانگی-تجاری، صنعتی و تولید برق می‌باشند. در برخی موارد از سایر حامل‌های انرژی نظیر ذغال سنگ و الکتریسیته و یک شاخص تورم عمومی جهت تعدیل فرمول خط لوله گاز استفاده می‌شود.
البته به طور کلی سرما، گرما، رشد اقتصادی، حوادث طبیعی و قیمت سوخت‌های رقیب می‌تواند بر قیمت گاز طبیعی تأثیر گذار باشد.
روش محاسبه هزینه مصرف گاز در آمریکا روش پلکانی افزایشی یا IBT
در نظام تعرفه‌گذاری پلکانی افزایشی یا همان مدل IBT (Increasing Block Tariff) با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان «الگوی مصرف مجاز» تعریف می‌شود؛ هزینه مصرف کمتر از الگو ارزان‌تر تعیین می‌شود و با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینۀ واقعی انرژی، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود.
به‌عنوان مثال در حوزۀ برق، بیش از ٨٧ درصد مردم از یارانۀ انرژی بهره‌مند می‌شوند و فقط ١٣درصد از مشترکین که خارج از محدودۀ مجاز مصرف می‌کنند، هزینۀ تمام‌شدۀ برق را می‌پردازند.
شـرکت توزیع گاز و بـرق سـن‌دیگو (SDG&.E) درایالـت کالیفرنیـای آمریکا در مجمـوع ٣.٣ میلیون مشـترک بـرق و گاز خانگـی دارد. ایـن شـرکت در سـال‌های اخیـر بـا اسـتفاده از مدل پلکانی افزایشی هزینه‌هـای مصـرف انـرژی مشـترکین خـود را محاسـبه می‌کنـد.
با عبور از پلکان ١ و ٢ (که الگوی مصرف اغلب افراد جامعه را شامل می‌شود) به صورت ناگهانی و شدید تعرفه برق افزایش می‌یابد تا مشترکین پرمصرف (که تعداد آنها نسبت به کل جامعه کم است) رفتار خود را اصلاح نمایند و یا اگر می‌خواهند رفاه بیشتری داشته باشند، هزینه آن را کل مردم نپردازند.
