پیشنهاد تشکیل اداره پزشکی دریایی
به گفته معاون بهداشت اداره بهداشت و درمان نیروی دریایی ارتش مسوولان دریایی کشور باید به مسایل و موضوعات مربوط به بهداشت و پزشکی دریایی بیشتر توجه کنند.
به گزارش خبرنگار حوزه توسعه پایدار انرژی امروز، سید شهرام میرزمانی، معاون بهداشت اداره بهداشت و درمان نیروی دریایی ارتش، با بیان اینکه «در حوزه طب دریایی موسسات و سازمان‌های مختلفی در ایران فعال هستند»، گفت: با این حال، نسبت به کشورهای دریایی در اروپا و آمریکای شمالی، با توجه به وجود 5800 کیلومتر نوارساحلی در شمال و جنوب کشور، تا به حال کمتر به موضوع پزشکی دریایی توجه شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه کارکنان دریایی مجموعه ارتش و نیروهای مسلح بیشتر درگیر موضوعات طب دریایی هستند، ساختار و سازمان بیمارستان‌ها و ادارات بهداشت و درمان ارتش، سپاه و ناجا تجهیزات مجهزی دارند. البته شرکت‌های کشتیرانی و نفتکش ساختارهایی درمورد طب کار، بهداشت و درمان دریایی دارند که در حوزه‌های کاری خود فعالیت می‌کنند.
باید IMHA داشته باشیم
میرزمانی در خصوص فعالیت‌های بین‌المللی در حوزه پزشکی دریایی گفت:در دنیا انجمن‌های علمی مختلفی در این زمینه فعالیت و دانشکده‌های گوناگونی متخصصان طب دریایی را تربیت می‌کنند اما ما در این بخش مقداری ضعیف عمل کرده‌ایم البته ارتش، دانشکده طب هوا و فضا و زیرسطحی را تاسیس کرده است که تربیت پزشکان متخصص در حوزه طب دریایی را دنبال می‌کند ولی در سایر حوزه ها کمتر به طب دریایی توجه شده است
معاون بهداشت اداره بهداشت و درمان نیروی دریایی ارتش در خصوص نحوه فعلی آموزش پزشکان طب دریایی، توضیح داد: دانشجویان پزشکی از طریق دوره رزیدنتی آزمون می‌دهند و در دانشکده طب هوا و فضا و زیرسطحی جذب می‌شوند البته از نظر تعداد جذب دانشجویان، هر سال سهمیه خاصی تعیین می‌شود و از مجموعه نظامی و غیر نظامی در این مجموعه با همکاری وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی ارتش آموزش می‌بینند.
او با اشاره به اینکه «در حوزه‌های مختلفی مانند اقیانوس‌شناسی، شیلات، محیط زیست دریایی، ایمنی سازمان‌های مختلف فعالیت می‌کنند»، گفت: نیاز به شبکه ملی مرتبط با حوزه دریا و دریانوردی در حوزه ایمنی، محیط زیست، بهداشت و درمان وجود دارد. همان طور که یک انجمن علمی بین‌المللی دریایی (IMHA )که زیر مجموعه IMO است که فعالیت‌های علمی در حوزه طب دریایی و بهداشت دریایی انجام میدهد، ما هم باید مشابه این انجمن را در ایران تاسیس کنیم که اگر این موضوع تحقق یابد گام علمی بسیار خوبی در جهت توسعه طب دریایی در کشور خواهد بود.
وی افزود: دانشگاه‌ها در پنج استان ساحلی کشور، باید دانشکده‌ها و پژوهشکده‌های اختصاصی طب دریا راهاندازی کنند که هم برای علم پزشکی و تحقیق و پژوهش در بیماری‌های دریایی و هم برای ارایه خدمات به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ساحلی و ساحل نشینان، مثمر ثمر باشد.
میرزمانی با اشاره به اینکه «حدود 30 درصد جمعیت دنیا در سواحل تا 60 کیلومتری دریا زندگی می‌کنند»، گفت: با وجود تراکم جمعیت در مناطق ساحلی ایران، اما در دانشکده‌های پزشکی متخصصان در حوزه پرستاری، فوریت‌های پزشکی و بهداشت دریایی آموزش داده نمیشوند و مطالعات دانشگاهی به طور تخصصی، بسیار کم به طب دریا و ساحل یا فوریت‌های پزشکی می پردازد.
وی ادامه داد: اگر دانشگاه‌های علوم پزشکی شهرهای ساحلی هم به این مقوله توجه کنند و دانشجوها را در رشته‌های مرتبط با حوزه طب دریایی تربیت کنند علاوه براینکه کمبودها در حوزه نیروی انسانی و علوم تخصصی کمتر خواهد شد، مطالعات بیشتری در حوزه طب دریایی انجام می شود که نتایج این مطالعات می‌تواند به ارتقای سلامت ساحل‌نشینان، دریانوردان و فعالان حوزه صنعت و تجارت دریایی منجر شود.
کمبود بعضی واکسن‌ها وجود دارد
او با بیان اینکه «در حوزه طب دریایی، مشکل تامین دارویی نداریم» گفت: در بحث پیشگیری از بیماری‌ها، در مورد برخی واکسنهای خاصی برای دریانوردانی که مدت طولانی دریانوردی می‌کنند و به کشورهای دیگر سفر می‌روند به ویژه در خصوص ابتلا به آنفولانزا و تب زرد کمبودهایی وجود دارد که البته وزارت بهداشت هم در زمینه تامین این واکسن‌ها کمک می‌کند و ارتش و کشتیرانی‌ها هم از بازار داروها را تهیه می‌کند.
وی افزود: واکسن‌ها و داروهای پیشگیرانه برای ماموریت طولانی مدت و سفر به کشورهای مالاریاخیز نیز به طور مرتب تامین می‌شود تا از ورود بیماری‌ها به داخل کشور جلوگیری شود.
میرزمانی با تاکید بر اینکه «بیماری‌های دریایی همان بیماری‌های خشکی است و تنها نوع رسیدگی به آن‌ها تفاوت دارد»، تصریح کرد: امکانات پزشکی دریایی در حال حاضر در دسترس است و تنها نوع رسیدگی به بیماری‌ها نسبت به خدمات رسانی در خشکی تفاوت دارد.
وی ادامه داد: در واحدهای شناور چه سطحی چه زیرسطحی و در واقع هر نوع شناوری که در صنایع مختلف دریایی کار می‌کنند، معمولا سیستم‌های خدمات بهداشتی و درمانی در حد محدودی وجود دارد. در واقع هر اندازه کشتی‌ها بزرگ‌تر باشند مانند کشتی‌های بزرگ مسافری و تفریحی طبیعتا پزشک و امکانات پزشکی بیشتری هم دارد. البته در شناورهای زیرسطحی پزشک یا تیم پزشکی همراه وجود دارد که آن‌ها نیز امکانات راتب محدودی دارند.
او تاکید کرد: همین محدودیت‌های فضا و نیروی انسانی ارایه خدمات را برای پزشکان و خدمه پزشکی دریایی با چالش‌هایی مواجه و وضعیت اورژانسی بیشتری را برای پزشک و بیمار ایجاد می‌کند و برای اینکه از این محدودیت‌ها جلوگیری شود، از سیستم‌های پیشرفته الکترونیکی و رادیویی برای ارایه مشاورهای پزشکی استفاده می‌کنیم.
میرزمانی گفت: در نهایت اگر موارد اورژانسی باشد، بیمار را انتقال می‌دهند ضمن اینکه در برخی واحدهای شناور چه کشتی‌های مسافربری، چه کشتی‌های نظامی، اتاق پزشکی نسبتا مجهزی تعبیه شده که می‌تواند خدمات پزشکی و حتی برخی خدمات تخصصیتر را به خدمه کشتی ها ارایه دهد.
میرزمانی با تایید اینکه «ما در حد امکان بالاترین سطح استانداردهای پزشکی را برای کارکنان تامین می‌کنیم»، یادآور شد: محدودیت‌ها بیشتر در حوزه فضا و مکان است و هر چه فضا محدودتر باشد امکانات کمتری می توان ارای کرد با این حال امیدواریم روزی برسد که ارگان‌های دریایی بیمارستان‌های مجهز دریایی داشته باشند تا بتوانند به تمام کشتی‌های ایرانی خدمات اورژانسی و تخصصی را ارائه دهند.
او در خصوص میزان همکاری‌ها با کشورهای دیگر در خصوص خدمات رسانی به بیماران دریایی گفت: ما در نیروی دریایی ارتش با کشورهای دیگر همکاری داریم که در صورت لزوم، بیماران به آن کشورها منتقل شده اند، خدمات درمانی و مراقبت‌های لازم را دریافت کردهاند و سلامت به کشور برگشته‌‌اند.
وی اضافه کرد: البته برنامه‌هایی برای افزایش همکاری‌ها پیش بینی شده که در بحث سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت نماینده اصلی و مسئول نظارت بر قوانین و مقررات بهداشتی است که همکاری‌هایی را نیز با آن‌ها داریم و در راستای این همکاری‌ها، ارتقای بهداشت و درمان در مراقبت‌های مرزی دریایی و مراقبت از دریانوردان کشتی‌ها را شروع کرده‌ایم.
