3.8 میلیون تن اوره صادراتی ایران به کجا می‌رود؟
اوره به عنوان یکی از مهمترین تولیدات صنعت پتروشیمی در ایران، نقش مهمی در صادرات محصولات پتروشیمی کشور دارد اما نکته ای که در این میان کمتر مورد توجه قرار گرفته صادرات اوره ایران در قالب تهاتر با غلات است.
به گزارش «انرژی امروز» از نیپنا، ظرفیت تولید اوره در ایران در سال گذشته، 8.7 میلیون تن و میزان تولید عملیاتی آن 6.7 میلیون تن بوده که 2.89 میلیون تن از آن به فروش داخلی و 3.8 میلیون تن به صادرات اختصاص داشت. در سال گذشته مجموع ارزش صادرات اوره کشور معادل 1.6 میلیارد دلار (با متوسط قیمت 418 دلار/تن) بوده است.
در سال های گذشته هند مهمترین مقصد صادرات اوره ایران بود بطوریکه بیش از یک چهارم صادرات اوره ایران به مقصد هند انجام می شد. اما با بازگشت تحریم ها، صادرات اوره به هند به شدت کاهش یافت و در حال حاضر کشورهایی همچون ترکیه و برزیل جایگزین هند شده اند.
در سال گذشته، 43 درصد صادرات اوره ایران به مقصد ترکیه، 13 درصد به مقصد برزیل و 8 درصد به مقصد آفریقای جنوبی انجام گرفت که مهمترین خریداران اوره ایران محسوب می شوند. عمان، موزامبیک، هند، تایلند و نیجریه از دیگر خریداران عمده اوره ایران هستند.
تهاتر اوره با غلات، نقش مهمی در تجارت اوره ایفا می کند. مجموع واردات غلات ایران در سال گذشته (1400) 21 میلیون تن بوده که 46 درصد یعنی نزدیک به نیمی از آن به ذرت دامی اختصاص داشت و انواع گندم، جو و برنج، در رتبه های بعدی هستند. از نظر ارزش هم ذرت دامی، 44 درصد واردات غلات ایران را به خود اختصاص می دهد.
مهمترین صادرکننده غلات به ایران، کشور امارات است که به دلیل شرایط تحریم، نقش واسطه را در صادرات غلات به ایران ایفا می کند و عراق نیز شرایط مشابهی دارد. اما در بین تولیدکنندگان غلات، روسیه، انگلستان، ترکیه، برزیل، هلند و عمان از صادرکنندگان مهم غلات به ایران محسوب می شوند.
اگر موضوع را از جنبه تهاتر غلات با اوره بررسی کنیم، درمی یابیم که کشورهای ترکیه، برزیل و عمان نقش مهمی در تهاتر اوره ایران با غلات دارند. ترکیه که مقصد 43 درصد صادرات اوره ایران در سال 1400 بود، 1190 هزار تن غلات به ایران صادر کرد که پس از عراق که عمدتا به عنوان واسطه برای صادرات غلات به ایران نقش ایفا می کند، مهمترین صادرکننده غلات به ایران از بین خریداران اوره ایران است.
برزیل که یکی از بزرگترین خریداران اوره در جهان محسوب می شود، سال گذشته میلادی، 7840 هزار تن اوره وارد کرده که 13 درصد آن را ایران تامین کرده و در قبال آن ایران در سال 1400 خورشیدی، 380 هزار تن ذرت دامی از برزیل وارد کرده است.
کشورهای برزیل و هند، جزو بزرگترین صادرکنندگان غلات جهان و از طرفی، از واردکنندگان مهم اوره در جهان هستند و از ظرفیت مناسبی برای تهاتر با ایران برخوردارند که با توجه به شرایط تحریمی ایران، توسعه تعاملات تهاتری با این کشورها در مورد غلات و اوره در دستور کار مسئولان قرار گرفته است و سفر اخیر معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی به برزیل، در همین راستا برنامه ریزی شده بود.
در مجموع افزایش تعامل با کشورهایی همچون ترکیه و برزیل و عمان، که از مهمترین صادرکنندگان غلات و در عین حال از بزرگترین واردکنندگان اوره از ایران محسوب می شوند می تواند علاوه بر ایجاد ثبات در بازارهای صادراتی اوره ایران، نقش مهمی در تامین نیازهای حیاتی کشور بویژه در شرایط تحریم ایفا کند.
