تصمیم ترامپ توافق هستهای را از هم نخواهد درید
«اگر دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده پایبندی ایران به توافق هستهای را در ماه جاری تایید نکند، سستترین تصمیم سیاست خارجی خود را تا به امروز انجام داده است. تایید نکن. یک سیاستمدار باقی بمان. فقط از مقامات نظامی خودت پیروی کن و امنیت آمریکا و همپیمانان خود را در مقابل خواستههای خودت قرار بده».
به گزارش خبرنگار بینالملل «انرژی امروز»، روزنامه نیویورک تایمز در سرمقاله خود، با این عبارات به بررسی تصمیم 15 اکتبر دونالد ترامپ در تایید یا عدم تایید پایبندی ایران به توافق هستهای پرداخته و در همان ابتدا تکلیف توافق اتمی ایران و 5+1 را با دیدگاه ترامپ و کنگره مشخص کرده و نوشته است:
تایید [پایبندی ایران به برجام] جزو الزامات توافق سال 2015 نیست که مطابق با آن ایران بعد از یک سری مذاکرات با ایالات متحده و 5 قدرت دیگر، به کاهش برنامه هستهای خود در قبال برداشته شدن تحریمهای بینالمللی علیه این کشور رضایت داد.
تایید [پایبندی ایران به برجام] مقولهای است که کنگره تعیین کرده و بر اساس آن قانونی تصویب شده است که رییسجمهور را ملزم به ارائه یک بررسی 90 روز یکبار از روند اجرای برجام توسط ایران مینماید، به این معنی که آیا ایران به تعهدات خود در قبال این توافق عمل کرده و آیا منافع ایالات متحده تامین شده است.
بر همین اساس، ضمن آنکه سرمقاله نیویورک تایمز تاکید دارد که در توافق اتمی ایران و شش قدرت جهانی، هیچ صحبتی مبنی بر الزام تایید پایبندی ایران به برجام توسط ایالات متحده وجود ندارد مینویسد: تصمیم رییسجمهور ایالات متحده برای تایید نکردن [تعهد ایران به این توافق]، آنطور که در سال 2016 ترامپ وعدهاش را داده بود، بهطور اتوماتیک این توافق را از هم نخواهد درید. بلکه باعث خواهد شد که این توافق به کنگره برگردد، که در این صورت دوباره بر سر اینکه چطور تحریمهای اقتصادی بیشتری بر ایران تحمیل شود تصمیمگیری خواهد شد.
سرمقاله نیویورک تایمز ادامه میدهد: این خود به تنهایی خطرناک است و در هر حالت، بیان رنجش ترامپ از این توافق فقط میتواند باعث دور کردن همپیمانان ایالات متحده از این کشور شود، همپیمانانی که برای به دست آوردن این توافق زحمات زیادی کشیدند.
در بخش دیگری از این سرمقاله آمده است: «ترامپ خود را یک چهاردیواری خودساخته حبس کرده است. زمانی که نامزد [انتخابات ریاستجمهوری] بود، بدون اینکه هیچ تجربهای در سیاست خارجی داشته باشد، در مقابل توافق [هستهای] موضعی به شدت سفت و سخت گرفت و سلانه سلانه با این وضعیت به پیش رفت و اخیرا هم در سخنرانی خود در سازمان ملل متحده این توافق را «یکی از بدترین و یکطرفانهترین معاملاتی» دانسته که «ایالات متحده تاکنون در آن وارد شده است».
نیویئرک نایمز مینویسد: این قضاوت بیانگر رفتار بدون تعمق و تفکر ترامپ در رد اقدامات باراک اوباما، رییس جمهور پیشین، و نیز نشاندهنده تاثیرپذیری وی از نخستوزیر اسرائیل، بنیامین ناتانیاهو است، نخستوزیری که این توافق را توافقی مسخرهآمیز عنوان کرده است.
ترامپ تاکنون دوبار پایبندی ایران را تایید کرده است و مشاوران امنیت ملی او اصرار دارند که وی دوباره این کار را انجام دهد. اما گزارشها نشان میدهند که او از این روند چندان دل خوشی ندارد و برآن است وعده خود در کمپینهای انتخاباتی را جامه عمل بپوشاند و در پانزدهم اکتبر [پایبندی ایران] را به توافق رد کند.
درحالیکه به اعتقاد سرمقاله نیویورک تایمز، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، که وظیفه نظارت بر فعالیتهای اتمی ایران را بر عهده دارد، جامعه اطلاعاتی ایالات متحده و پنتاگن تایید کردهاند که ایران بر تعهدات خود در قبال توافق هستهای پایبند بوده است اما این تاییدها تاثیری در تفکرات ترامپ نداشته است.
درحالی که بسیاری از اعضای کنگره در زمان مذاکرات هستهای، مخالف توافق با ایران بودند، حالا بسیاری از این افراد در کنگره این توافق را با ارزش میدانند و مخالف برانگیختن یک بحران هستهای دیگر از سوی ایالات متحده هستند آن هم در حالی که فعلا ایالات متحده دست بهگریبان بحران هستهای کره شمالی است.
اما هیچ تضمینی برای آنچه که کنگره انجام خواهد داد وجود ندارد، اینکه آیا کنگره اعمال تحریمهای بیشتر را تصویب خواهد کرد یا به دنبال یک توافق جدید خواهد بود.
و در نهایت این سرمقاله به این نتیجه میرسد که بهترین و هوشمندانهترین کار برای ترامپ تایید مجدد این توافق است. شکی نیست که ایران در بسیاری از جهات یک بازیگر عمده است، و نقش آن در یمن و سوریه قابل انکار نیست. اما اگر ایالات متحده با دقت بر این توافق هستهای پایبند بماند و با شرکای خود در یک جهت تلاش کند، یک شانس بزرگتر برای پیگیری نگرانیهای خود خواهد داشت.
