رابطه افزایش دمای سطحی آب دریاها و تعداد و شدت توفان‌ها

طی یک سخنرانی علمی در پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم‌جوی بر ضرورت پیش‌بینی امواج و مد ناشی از توفان در مناطق ساحلی به منظور شناسایی مناطق پرخطر تاکید شد.

به گزارش «انرژی امروز»، دکتر لیلا مشهدی، دانش‌آموخته دکتری مهندسی محیط زیست از دانشگاه تهران در سخنرانی علمی خود با عنوان «شبیه‌سازی آب‌گرفتگی مناطق ساحلی طوفان‌های حاره‌ای»، گفت: یکی از بلایای طبیعی که اکثر نواحی ساحلی حاشیه اقیانوس‌­ها و دریاها را تهدید می­‌کند، امواج ناشی از توفان است که به عنوان یکی از خطرناکترین پدیده‌های طبیعی به شمار می‌رود و این موضوع باعث بالا آمدن سطح آب دریا و متعاقب آن حرکت امواج به سوی نواحی ساحلی می‌شود.

مشهدی اظهار کرد: تحقیقات انجام یافته نشان می­‌دهد با افزایش جهانی دمای سطحی آب دریاها، تعداد و شدت طوفان‌ها از سال 1970 افزایش یافته است.

وی افزود: آمارها نشان می‌­دهند که هر سال افزون بر 80 توفان گرمسیری در جهان روی می‌­دهد که از این تعداد حدودا 5 6 درصد از آنها در شمال اقیانوس هند اتفاق می‌افتند.

دکتر مشهدی با اشاره به توفان گنو که در اوایل ژوئن سال 2007 در دریای عرب رخ داد، گفت: این توفان قوی‌ترین توفان ثبت شده در دریای عرب بوده است که باعث به وجود آمدن خسارت در بخش‌هایی از نواحی جنوبی ایران شد. به همین دلیل بررسی اثرات ناشی از توفان در مناطق ساحلی به منظور حفاظت از این مناطق و کاهش خسارت‌های زیست محیطی وارده ضروری است.

 وی تصریح کرد: امروزه پیش‌بینی امواج و مد ناشی از توفان در مناطق ساحلی به منظور شناسایی مناطق پرخطر از اهمیت بالایی برخوردار است. در این میان استفاده از مدل‌های عددی پیش‌بینی امواج و مد توفان به عنوان یک ابزار بسیار کارآمد رو به افزایش است.

دکتر مشهدی در ادامه خاطرنشان کرد: نتایج مدل‌سازی هیدرودینامیک ناشی از توفان گنو در خلیج چابهار نشان می‌دهد که بیشترین خیزاب ناشی از توفان در سواحل غربی چابهار در روز ششم ژوئن و تقریبا برابر با 50 سانتیمتر در قسمت غربی خلیج و مجاورت کنارک بوده است. نتایج مدل‌سازی آب گرفتگی کنارک نشان می‌­دهد که آب گرفتگی نواحی ساحلی عمدتا در ناحیه جزر و مدی اتفاق افتاده است که بدلیل کاهش شدت توفان و همزمانی با سیکل جزر و مد حداقل بوده است.

وی اظهار کرد: عامل تعیین‌کننده در شناسایی شرایط بحرانی از لحاظ خطر آب‌گرفتگی نواحی ساحلی، حداکثر تراز سطح آب است نه حداکثر خیزاب ناشی از توفان. نتایج حاصل از شبیه‌سازی جریان‌ها در خلیج چابهار نشان می‌دهد که در زمان وقوع توفان، الگوی جریان‌ها در خلیج چابهار تحت تاثیر شدید بادهای قوی بوده و با دوره قبل و بعد از توفان متفاوت است. نتایج حاصل از مدل‌سازی تغییرات دما و شوری در محدوده خلیج چابهار نشان می‌دهد که در طول دوره وقوع توفان به دلیل اختلاط کامل لایه‌های سطحی و عمقی، دما و شوری در نقاط داخلی و خارج خلیج در کل ستون آب یکنواخت شده است.

دکتر مشهدی یادآور شد: نتایج حاصل از مدل‌سازی بدلیل شناسایی نقاط در معرض خطر ناشی از آبگرفتگی مد توفان و تغییرات دما و شوری در ستون آب در حین توفان می‌تواند قبل و یا حین توفان‌های مشابه باعث کاهش و به حداقل رساندن خسارت شود.