بنگاهها موتور توسعه فناوری هستند؛ نه دانشگاهها

امیر ناظمی | عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور | مشاور مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری
هر سیاست مخاطبی دارد؛ مخاطبی که سیاستگذار انتظار دارد از سیاستاش تاثیر بپذیرد و بر اساس آن رویه یا رفتار جدیدی را در دستورکار قرار دهد. روزی نیست که نهادهایی مانند معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری یا صندوق نوآوری و شکوفایی یا شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری در خصوص توسعة دانشبنیان یا شرکتهای دانشبنیان سیاست جدیدی اعلام نکرده باشند. اما همیشه به نظر میرسد جای یک پرسش باقی است: مخاطب سیاستهای توسعة دانشبنیان کیست؟ به نظر میرسد سیاستگذار ایرانی همواره مخاطبش را دانشگاه و دانشگاهیان قرار داده است. اغلب سیاستهای توسعة فناوری بدون شک یا دانشگاهها بودهاند یا شرکتهای کوچک و نوپایی که از چند جوان خوشفکر (و گاه متوهم!) تشکیل شده است؛ اما این مخاطب یک مخاطب اشتباهی است. در این نوشتار به صورت خلاصه نشان میدهم که تمامی این سیاستها به یک دلیل محکوم به شکست است: مخاطب اشتباهی!
برخلاف ادراک کسانی که توسعة فناوری را از طریق توسعة دانشگاه میدانند؛ واقعیت جهانی حکایتگر روایتی دیگر است. آمار جهانی نشان میدهد که توسعة فناوری، نه در آزمایشگاههای دانشگاهی بلکه در واحدهای تحقیق و توسعة بنگاههای صنعتی روی میدهد.



