بدهی 50 میلیارد دلاری از کجا آمد؟
نیاز به سرمایه و جذب سرمایه‌گذاران خارجی، چند سالی است که به گلوگاهی در مسیر توسعه صنعت نفت ایران تبدیل شده است؛ موضوعی که وزارت نفت را ناگزیر از تغییر مدل قراردادهای بیع متقابل کرد تا با افزودن جذابیت‌های بیشتر، بتواند اندکی از عقب‌ماندگی‌های روند توسعه صنعت نفت در چندسال اخیر را جبران کند.
اگرچه نیاز به سرمایه‌گذاران خارجی و تأمین منابع مورد نیاز نگهداشت و توسعه میادین نفت و گاز در کشور به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های شرکت ملی نفت ایران بدل شده است، اما بازپرداخت بدهی‌های انباشته شده شرکت ملی نفت ایران نیز خود حکایت دیگری دارد که در آخرین اظهارنظر مسئولان ارشد صنعت نفت، علی کاردر از نگرانی‌های خود و معضلات شرکت ملی نفت ایران برای بازپرداخت 50میلیارد دلار بدهی سخن گفته است.
در همین راستا، معاون پیشین امور مهندسی وزارت نفت به «انرژی امروز» می‌گوید: این ارقام علاوه بر نیاز به سرمایه‌گذاری شامل بدهی‌هایی نیز می‌شود که ازسوی دولت گذشته، به شرکت ملی نفت ایران تحمیل و تکلیف شده بود.
سید عماد حسینی با اشاره به اینکه هم‌اکنون نیز بسیاری از پروژه‌های عمرانی ناشی از تعهدات خلق‌الساعه دولت گذشته گریبانگیر نفت است گفت: این امر در حالی است که چنین پروژه‌هایی، هیچ سنخیتی با صنعت نفت ندارد، اما شرکت ملی نفت ایران را متعهد به انجام آن کرده بودند، پروژه‌های همچون ساخت ورزشگاه، ساخت جاده و… که البته امیدواریم با تدابیر ویژه دولت در این مورد، چاره‌اندیشی شود تا این بدهی‌ها به نوعی بازپرداخت شوند.
رییس هیئت‌‌مدیره هلدینگ انرژی تاپیکو گفت: به‌دلیل کاهش اجباری فروش نفت خام در چند سال گذشته، صنعت نفت با رکود و کاهش شدید منابع مالی مواجه شده بود، تحمیل هزینه‌های غیرمرتبط نیز مزید بر علت شده بود و برهمین‌اساس است که مسئولان کنونی صنعت نفت، نگرانی‌های بسیاری از این بابت ابراز می‌دارند.
سیدعماد حسینی معتقد است برای توسعه صنعت نفت در بودجه‌های سالانه، به‌خصوص در سال‌های اخیر، مبالغ ناچیزی دیده می‌شد که علاوهبر تکالیف برنامه‌ای، تکالیف قانونی نیز باید از همین منابع محدود تأمین شود و مجموع این تعهدات، خود را در قالب بدهی نشان می‌دهد.
او با تأکید بر اینکه درصورت کم‌توجهی به نیازهای مالی صنعت نفت، در سال‌های آینده در این صنعت حرفی برای گفتن نخواهیم داشت، تصریح کرد: ذخایر نفت ایران به تدریج مورد استفاده قرار می‌گیرد و در نهایت پایان می‌یابد و اگر برای توسعه آن چاره‌ای اندیشیده نشود، قاعدتاً در آینده نباید هیچ چشم‌داشتی از صنعت نفت کشور داشت.
حسینی با بیان اینکه «ممکن است در آینده نیز درآمدهای نفتی کشور با نوسان‌های بیشتری مواجه شود» گفت: با توجه به اینکه اقدامات توسعه‌ای انجام نمی‌دهیم و چاه‌های نفت در ایران اکنون به نیمه دوم عمر خود رسیده‌اند، تولید این چاه‌ها کم شده است و علاوهبر این چالش، مشکلات حاشیه‌ای دیگری نیز مبتلابه فرایند توسعه صنعت نفت شده است.
او پیش‌بینی می‌کند که در سال‌های نه‌چندان دور، صنعت نفت با مشکلات بیشتری برای تأمین منابع مالی مواجه خواهد کرد که ناگزیر از استقراض بیشتر از منابع داخلی و خارجی خواهیم بود.
حسینی در پاسخ به سوال خبرنگار درباره وضعیت کنونی تأمین منابع مالی از طریق جذب فاینانس گفت: قانونگذاران کشور روش فاینانس را همواره در تکالیف برنامه‌ای و بودجه‌های سالانه می‌بینند، اما متاسفانه با توجه به حواشی شرایط تحریم و اتفاقات اخیر در امریکا، جذب این سرمایه‌گذاری‌ها در عمل، مشکل است.
رییس هیئت‌‌مدیره هلدینگ انرژی تاپیکو اظهار کرد: حضور موثر شرکت‌های بزرگ نفتی که منابع مالی بسیاری نیر در اختیار دارند، بسیار سخت و زمانبر است، مگر اینکه مشکلات بین‌المللی با سرعت بیشتری حل شوند که بتوان با جذب فاینانس شرکت‌های خارجی بتوان این کارها را انجام دهند.
حسینی با بیان اینکه «جذب فاینانس در شرایط فعلی منتفی است» ادامه می‌دهد: چاره این امر را باید در حوزه داخلی و با تکیه بر اقتصاد بدون نفت جستجو کنند که سال‌ها در برنامه‌ها و قوانین، و بودجه‌ها بررسی شده اما متاسفانه نتوانستیم به آن دست پیدا کنیم.
معاون پیشین امور مهندسی وزارت نفت با تاکید بر لزوم کاهش وابستگی به درامدهای نفتی گفت: باید این امر مهم را درنظرگرفت که در سال‌های آینده برای تولید نفت با چالش‌های بسیاری مواجه خواهیم شد و درامدی از آن نخواهیم داشت و به ناچار، اداره امور جاری کشور باید از مسیر غیر از درآمدهای نفتی طی شود.
