احتمالاً اوپک دروغ می‌گوید
آمارها نشان می‌دهد که در ژانویه 2017 (دیماه95) مقدار صادرات اوپک 1 میلیون بشکه کمتر از مقدار نفتی بود که در مهرماه بارگیری کرده بود اما در ماه گذشته (بهمن) تا امروز نزدیک به 100 هزار بشکه بیشتر از آن مقدار هم نفت فروخته شده است.
دومین ماه از آغاز کاهش تولید و توافقی که میان کشورهای عضو اوپک و یازده غیرعضو (اوپک+11 ) رو به پایان است و قیمت نفت برای چهارمین ماه پیاپی، در حوالی 55 دلار نوسان می‌کند. این وضعیت، پرسش مهمی را مطرح کرده که پاسخ‌های مختلفی برای آن ارائه شده است؛ این پرسش این است که چرا با وجود کاهش 1 میلیون بشکه از نفت مازاد، قیمت نفت خام توان رشد به رقم‌های بالاتر از 60 دلار در هر بشکه را ندارد. در ادامه 5 دلیلی که OilPrice ، بلومبرگ و وال استریت ژورنال برای این وضعیت پیشنهاد می‌دهند، بررسی می‌شود.
بارگیری‌های تولیدکنندگان اوپک همچنان ادامه دارد و آخرین آمارها نشان می‌دهد که مقدار نفتی که به این‌سو و آن‌سوی جهان فرستاده شده، از ماه اکتبر سال 2016 (مهرماه95) بیشتر هم شده است. در شرایطی که عربستان، کویت و امارات متحده عربی، تلاش می‌کنند به‌عنوان الگوی پایبندی به طرح کاهش تولید و صادرات باشند، ونزوئلا، قطر و احتمالاً نیجریه و آنگولا، میزان صادرات خود را در این ماه افزایش هم داده‌اند. آمارها نشان می‌دهد که در ژانویه 2017 (دیماه95) مقدار صادرات اوپک 1 میلیون بشکه کمتر از مقدار نفتی بود که در مهرماه بارگیری کرده بود اما در ماه گذشته (بهمن) تا امروز نزدیک به 100 هزار بشکه بیشتر از آن مقدار هم نفت فروخته شده است.
هفته گذشته وال‌استریت ژورنال در یک گزارش، آماری ارائه داد که نشان می‌داد غیراوپکی‌ها هم در عمل به تعهدات خود کوتاهی‌هایی داشته‌اند. قزاقستان با توسعه میدان‌های نفتی‌اش، اکنون به تولید 1 میلیون بشکه در روز رسیده و 200 هزار بشکه کاهش تولید نفت روسیه نیز، در فصل زمستان یک رویه طبیعی و هرساله، چیزی شبیه «روغن ریخته را نذر امامزاده کردن» است. از سوی دیگر عمان هم تقریباً هیچ اقدامی برای کاستن 45 هزار بشکه از صادرات خود، اقدام خاصی نکرده است.
در آمریکا، مکزیک از 100 هزار بشکه‌ای که برای کاهش تولید خود تعهد کرده بود، 50 هزار بشکه را حذف کرده و طبق برنامه در حال پیشرفتن است اما کم‌کاری کشورهایی مانند قطر و عمان، انگیزه دیگران را نیز از بین برده است با این وجود غیراوپکی‌ها همچنان از نظر آماری به تعهد خود پایبند هستند و در ماه جاری تا امروز 200 هزار بشکه کمتر از تولید مهرماه خود را به بازار فرستاده‌اند.
در نیمه جنوبی آمریکا، آرژانتین که مالک بزرگ‌ترین میدان‌های شیل جهان است، تصمیم به جذب سرمایه 2 6 میلیارد دلاری برای توسعه میدان «واکا موئرتا» یا همان گاو مرده، کرده است. شرکت شل نیز تاکنون آمادگی خود را برای تأمین 300 میلیون دلار از این مبلغ اعلام کرده و قرار است به‌زودی منابع عظیم شیل این منطقه از آرژانتین نیز به اردوگاه شیل‌ها بپیوندند که خبری بسیار بد برای نفت 55 دلاری محسوب می‌شود.
یک رقیب دیگر نیز پاشنه‌های خود را برای زمین زدن نفت و گاز برکشیده است. پیشرفت تکنولوژی ساخت باتری‌ها و کاهش 40 درصدی هزینه نگهداری انرژی الکتریکی از سال 2014 تا امروز از یک سو و افت شدید هزینه‌های تولید برق بادی در نیروگاه‌های فراساحلی، از سوی دیگر، موجب شده تا مزارع بادی در دو سوی اوقیانوس اطلس شروع به گسترش کنند. دولت اوباما در سال 2015 طرحی را تصویب کرد که در آن تا سال 2050 قرار است 86000 مگاوات برق بادی تولید شود. این مقدار معادل راه‌اندازی 86 نیروگاه هسته‌ای‌ست و در صورتی که هزینه‌های نگهداری انرژی الکتریکی با همین سرعت کم شود، دست‌یابی به این مقدار تولید برق بادی، بسیار سریع‌تر از سال 2050 اتفاق خواهد افتاد و ایالات متحده را به آرزوی 50 ساله خود یعنی استقلال انرژی از جهان، می‌رساند.
با نگاه به این آمار و ارقام پرسش تازه‌ای مطرح می‌شود که به اندازه پرسش نخست اهمیت دارد. اگر فرض کنیم که اوپک و 11 یارش در وفای به عهد خود درباره طرح کاهش صادرات نفت وفادار هستند، چه اندازه وعده این گروه مبنی بر تداوم ارزشمندی نفت به‌عنوان عامل اصلی انرژی جهان صحت دارد؟ و نفت خام از چه زمانی در سراشیبی حذف از بازارهای سرمایه قرار می‌گیرد؟ برای پاسخ به این پرسش، باید به چند نکته دیگر نیز توجه کنیم و آن آغاز شیوع خودروهای الکتریکی و گزارش بانک مرکزی آمریکا از بالا رفتن بدهی خودرویی مردم این کشور است که ممکن است به یک ورشکستگی دیگر اقتصادی در این کشور، پس از ورشکستگی بخش مسکن منجر شود.
