عراق و فرصت های چشمگیر اکتشافات فراساحلی خلیج فارس

عراق، یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان اوپک از ذخایر غنی نفت و گاز برخوردار است که می تواند تاثیرگذاری بسیاری بر ژئوپلتیک خلیج فارس و آینده منابع سوخت فسیلی مورد منازعه این منطقه داشته باشد.

به گزاش خبرنگار بین‌الملل انرژی امروز، العبیدی وزیر نفت عراق، بارها در سخنان خود اظهار داشته که از سرمایه گذاری های مشترک در زمینه تولید نفت و گاز از میادین فراساحلی استقبال خواهد کرد. این کشور تاکنون هیچ بهره ای از ذخایر عظیم فراساحلی خود نبرده و طبق اظهارات العبیدی، وی شرکت اکتشاف نفت کشور را مسوول ارزیابی ذخایر هیدروکربنی آب های تحت قلمرو عراق و تقویت ظرفیت تولید داخل نموده است.

هفته گذشته، بغداد اعلام کرد تولید نفت خام کشور از 143 میلیارد بشکه به 153 میلیارد افزایش یافته، در عین حال صادرات نیز نسبت به ماه فوریه یک درصد افزایش داشته است. بخش اعظم این افزایش را می توان مرهون توسعه فعالیت ها در کردستان – منطقه ای که دولت مرکزی بغداد کنترل اندکی بر آن دارد- دانست. طبق گزارش بلومبرگ، صادرات دولت منطقه ای کردستان در ماه گذشته بالغ بر 9 درصد افزایش داشت.

در حال حاضر، تنها تجربه عراق در اکتشاف مناطق فراساحلی، منطقه بصره است که به نام بصره و خور الامین معروف بوده و در حدود یک دهه قبل، توسط شرکت نفت عراق توانست به ارتقای ظرفیت دست یابد. این پروژه، به عراق امکان داد صادرات خود را از 1.8 میلیون بشکه در روز به 4.5 میلیون بشکه نفت خام افزایش دهد.

نگاهی اجمالی به عراق و فعالیت های صورت گرفته در حوزه نفت و گاز این کشور، بیانگر این موضوع است که چرا تاکنون این کشور از انجام پروژه های اکتشافی فراساحلی ناتوان بوده است. علیرغم همسایگی عراق با ایران که از 2440 کیلومتر نوار ساحلی خود در مجاورت خلیج فارس و دریای خزر بهره فراوان می برد، این کشور فقط بالغ بر 58 کیلومتر نوار ساحلی در اختیار دارد. اما همین میزان اندک نیز در صورت اهتمام دولت بغداد می تواند موهبتی خداداد برای این کشور جنگ زده خاورمیانه به حساب آید.

تا این زمان، خلیج فارس به عنوان جایگاه ذیقیمت منابع سوخت های فسیلی که به راحتی قابل استحصال هستند، شناخته شده است، به نحوی که سه کشور همجوار با این خلیج یعنی ایران، عراق و کویت از تولیدکنندگان برتر جهان محسوب می شوند.

در عین حال، بزرگترین ذخیره گاز طبیعی در خلیج فارس، میدان پارس جنوبی، که بزرگ ترین میدان گازی در جهان نیز به شمار می رود، به طور مشترک در اختیار ایران و قطر قرار دارد و تا اواخر مارس، بخش متعلق به ایران که بالغ بر 1800 تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی دربر دارد، تحت نظارت توتال فرانسه وارد مرحله تولید خواهد شد.

اما تمایل دولت عراق به حفاری فراساحلی همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد. به گفته وزیر نفت کشور، نیاز است برنامه ریزی دقیقی برای اعلام مناقصه و زمان بندی مناسب جهت تامین منابع مالی موردنیاز اکتشاف این میادین درنظر گرفته شود.

به دنبال توافق اخیر کشورهای عضو اوپک و 11 کشور غیرعضو مبنی بر کاهش تولید نفت خام، عراق یکی از کشورهایی بود که به دلیل وابستگی بسیار زیادش به درآمدهای نفتی و هزینه سرسام آور استقرار صلح و ثبات در کشور، پایبندیش به این توافق همواره با شک و تردیدهای بسیار همراه بود. اما تاکنون این کشور توانسته به میزان بسیاری بر تعهداتش پایبند باشد.

توسعه اکتشافات فراساحلی خلیج فارس و افزودن این تولیدات به سهمیه عراق، منظره کاملی از ذخایر عظیم قابل استحصال نفت و گاز این منطقه را پیش چشم همگان به تصویر می کشد. اما هنوز زمان طولانی نیاز است تا مشخص شود چه میزان از این اکتشافات نصیب عراق، بازیگر ناوارد ژئوپلتیک نفت در منطقه خلیج فارس، خواهد شد و با آغاز حفاری‌ها، میزان نفت تعلق یافته به این کشور تا چه حد می تواند پاسخگوی نیازهای روزافزون دولت عراق در تامین منابع مالی برای رفع بحران های موجود در این کشور درگیر مناقشات داخلی و مبارزه علیه نیروهای داعش شود.