فارس، رکورددار فرونشست زمین

به دنبال خشکسالی‌های دهساله اخیر و برداشت‌های پی در پی آب‌های زیرزمینی که افت شدید منابع آب را به دنبال داشته است متاسفانه در موارد متعدد شاهد فرونشست زمین بوده‌ایم در حدی که استان فارس در رابطه با این معضل در سطح کشور رکورددار است.

 به گزارش «انرژی امروز» مدیرعامل شرکت آبفا استان فارس این عارضه بزرگ را به نقل از زمین شناسان «مرگ آبخوان» عنوان کرد و گفت: این پدیده ناخوشایند بارها در نقاط مختلف فارس مشاهده شده به ویژه در مناطقی چون فسا و نقاط شرقی استان که باعث فشرده شدن زمین و به وجود آمدن فروچاله ها شد. 

 محمدعلی قلندری افزود: در این شرایط اگر بارش‌های خوبی هم نازل شود دیگر زمین توانایی جذب باران را نخواهد داشت تا به ذخیره آب در سطوح زیرین خاک امیدوار باشیم بلکه قسمت عمده بارش‌ها به صورت سیل جاری می‌شود و همان طور که در بارش‌های اخیر شاهد بودیم سیلاب‌ها پس از تخریب و ایجاد خسارت‌هایی از دسترسمان خارج شدند.

 وی ادامه داد: البته قسمتی از این سیلاب در پشت سدهایی نظیر سد سلمان فارسی ذخیره شد و در همین خصوص بر اساس نظر کارشناسان 620 میلیون متر مکعب آب ذخیره این سد بوده که در بارندگی اخیر 300 میلیون مترمکعب به ذخیره این سد افزوده شد.

 قلندری با اشاره به خسارت ناشی از سیلاب های اخیر اظهار داشت: بخشی از خسارات متوجه شهرهایی که در مسیر سیل قرار داشتند شد و علاوه بر تخریب جاده دسترسی و لوله های خط انتقال آب باعث قطعی خط انتقال آب گردید، از جمله این معضل گریبانگیر خط انتقال آب از سد سلمان فارسی به شهرهای جنوبی یعنی 9 شهر فارس و 40 روستا شد. همچنین سه نقطه از خط انتقال آب به شهرهای جهرم، قطب آباد، لامرد و مهر آسیب دید که سعی شد در کوتاه ترین زمان ممکن ترمیم شود. 

 وی گفت: در جهرم سعی کردیم در ساعات انتهایی بارندگی با اجرای یک خط «بای پس» موقتاً جریان آب را وصل کنیم زیرا 30 درصد از شهر جهرم تحت تاثیر این قطعی قرار گرفته بود، ضمناً خطوط آسیب دیده و از میان رفته در کنار پل ها قرار داشت که باتوجه به تخریب های صورت گرفته مجدداً پل را احداث کردیم تا بتوانیم خطوط را برقرار سازیم. 

قلندری افزود: در قطب آباد نیز از یک مسیر توانستیم بلافاصله آب را به شهر برسانیم اما ترمیم خطوط حدود 4 تا 5 روز به طول انجامید. در خط سلمان فارسی چون احتمال داشت این نقطه حادثه خیز شود، از قبل آمادگی لازم وجود داشت و بر همین اساس تمام مخازن آب را پر کرده و از طریق چاه های رزرو، آب این شهر نیز در مدت کوتاهی در مدار قرار گرفت و این اقدامات باعث شد مردم این 9 شهر متوجه قطعی آب نشوند.

 مدیرعامل شرکت آبفا استان فارس با تشریح عملیات دشواری که در شرایط سخت آب و هوایی با به کارگیری ماشین آلات انجام شد، تصریح کرد که این اقدامات باعث شد کار ترمیم خطوط و آبرسانی به شهرهای مزبور در مدت 5 روز به سرانجام برسد. این در حالی بود که مشابه این معضل در عملیات مشابه چند سال قبل 45 روز به طول انجامید. 

 وی هزینه اقدامات صورت گرفته برای ترمیم خطوط و سایر عملیات انجام شده برای رساندن آبرسانی به وضعیت عادی و طبیعی در این مناطق را حدود 20 میلیارد ریال اعلام کرد.

قلندری در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به اینکه حدود 70 درصد بارش ها در اثر تابش خورشید و گرمی هوا تبخیر می شود اظهار داشت: با وجود این گونه کاهش ها ضروری است در مصرف بهینه آب صرفه جویی شود به عنوان مثال به هیچ وجه جایز نیست فضای سبز شهرها با آب شرب آبیاری شود.

 وی گفت: در کشورهایی که وضعیت بارندگی ایده آلی دارند و میزان بارندگی هایشان حتی سه برابر بارندگی در کشور ماست و میزان تبخیر آب بسیار کمتر از ماست، زیرا با سیستم لوله گذاری، آب را مستقیماً به ریشه درختان تزریق می کنند در حالی که در شهرهای ما چنین نیست و هنوز روش های غرقابی در آبیاری ها متداول است. بنابراین ضروری است در سطح ملی هرکس به سهم خود در مصرف آب صرفه جویی کند. 

 قلندری افزود: شاید یکی از علل هدرروی آب در ایران ناچیز بودن بهای این ماده حیاتی است. اگر قیمت آب واقعی شود شاید بیشتر پی به اهمیت وجود آب ببریم. زمانی پی به ارزش آن خواهیم برد که آبی برای رفع تشنگی وجود نداشته باشد. وی پیشنهاد کرد: آبیاری درختان و فضای سبز در شهرها در ساعات خنک شب انجام شود تا در گرمای روز این ماده حیاتی دستخوش تبخیر نشود از سوی دیگر ضروری است در بخش کشاورزی از کاشت محصولاتی که بسیار آب بر هستند خودداری گردد و درختان سازگار با منطقه کاشته شود، همچنین باید به کشت هایی روی آورد که به آب کمی نیاز دارند و در عین حال از صرفه اقتصادی بیشتری برخوردارند.