برق ایران می‌تواند کاملا تجدیدپذیر شود

بر اساس تحقیقات یک دانشگاه فنلاندی، ایران باید 77 گیگاوات برق بادی، 49 گیگاوات برق خورشیدی و 21 گیگاوات برق هیدرو تولید کند تا بتواند تمام برق مورد نیاز خود را به صورت 100 درصد از تجدیدپذیرها به دست آورد.

به گزارش خبرنگار توسعه پایدار «انرژی امروز»، ایران کشوری است که 300 روز از 365 روز سال در آن روزهای آفتابی بوده و متوسط تابش آفتاب 4.5 تا 5.5 کیلووات ساعت بر مترمربع است درحالیکه استاندارد بین‌المللی تابش در روز بالاتر از 3.5 کیلووات ساعت در مترمربع است. حتی در برخی نقاط ایران این میزان تابش به 7 تا 8 کیلووات ساعت بر مترمربع می‌رسد و از این رو ایران یکی از کشورهای منحصر به فرد در زمیه انرژی‌های خورشیدی می‌تواند باشد. از سویی وجود کویرها و بیابان‌های وسیع در این کشور مناطق بکری را برای نصب و راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی فراهم کرده است.

مطالعات DLR آلمان نشان داده که در ایران در مساحتی 2000 کیلومتر مربعی امکان نصب 6000 مگاوات نیروگاه حرارتی خورشیدی وجود دارد.

از طرف دیگر، بسیاری از نواحی ایران از جمله نواحی ساحلی دریای عمان، ‌جزایر خلیج فارس، نواحی ساحلی استان خوزستان و نواحی شرقی کشور به همراه چند نقطه در منجیل، رفسنجان، اردبیل و بیجار مناطق بادخیر ایران هستند و در آن‌ها توان تولید برق بادی به ویژه در فصل تابستان وجود دارد.

در تحقیقی که در سال 1388 توسط امیر گندمکار، استادیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد نجف آباد، انجام شد نشان داد که ایران در ماه‌های آوریل تا آگوست (فصل‌های بهار و تابستان) بسیار بادخیز است و در دو ماه ژوئن و جولای که گرم‌ترین ماه‌های سال هستند بیشتر نقاط ایران دارای توان تولید انرژی بادی هستند و از آن‌جا که در این ماه‌ها تولید انرژی برق آبی کاهش می‌یابد و مصرف برق افزایش می‌یابد، لذا استفاده از انرژی پاک و رایگان باد برای تولید برق بادی گزینه‌ بسیار مناسبی است.  

بر اساس یک تحقیق تازه در فنلاد هم اگر ایران بتواند 100 درصد از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده نماید، می‌تواند تا قبل از سال 2030 از مزایای مالی آن بهره‌مند شود.

محققان دانشگاه تکنولوژی Lappeenranta در فنلاند به این نتیجه رسیده‌اند که اگر ایران کل سیستم برق خود را از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین نماید، این اقدام 50 تا 60 درصد ارزان‌تر از استفاده از انرژی هسته‌ای و یا گزینه‌هایی چون جذب و ذخیره‌سازی کربن CCS برایش تمام خواهد شد.

به‌عنوان مثال هزینه CCS سوخت‌های فسیلی تقریبا 127 دلار در هر مگاوات ساعت است.

در مقابل قیمت برق تولیدی از انرژی‌های تجدیدپذیر در حدود 42 تا 63 دلار در هر مگاوات ساعت است و این محاسبات براساس مفروضات مالی و فنی سال 2030 اعلام شده است.

این مطالعه نشان داده که اگر منابع مختلف انرژی‌ را بتوان به یک «فوق شبکه» به هم متصل کرد تا از این طریق حجم بالایی برق در طول یک شبکه طولانی منتقل شود، هزینه برق بادی و خورشیدی می‌تواند به 39 تا 58 دلار در هر مگاوات ساعت نیز کاهش یابد.

بر اساس تحقیقات این دانشگاه فنلاندی، ایران باید 77 گیگاوات برق بادی، 49 گیگاوات برق خورشیدی و 21 گیگاوات برق هیدرو تولید کند تا بتواند تمام برق مورد نیاز خود را به صورت 100 درصد از تجدیدپذیرها به دست آورد.

بیشتر منابع هیدروی ایران پیش از این طراحی و وارد مدار شده‌اند اما در زمینه ظرفیت‌های موجود در انرژی‌های خورشیدی و بادی، باید سرمایه‌گذاری‌های جدیدی صورت بگیرد در حالی که ایران در حال حاضر فقط 129 مگاوات برق بادی نصب شده دارد.

کریستیان بریر، استاد دانشگاه Lappeenranta فنلاد می‌گوید: سیستم‌های کم هزینه برق تجدیدپذیر محرک رشد استانداردهای زندگی، رشد مداوم اقتصادی به ویژه در تولیدات انرژی‌بر و ایجاد صلح هستند.

نتیجه این تحقیقات در یازدهمین کنفرانس بین‌المللی انرژی در تهران منتشر شد در COP22 در مراکش نیز در بخش مِنا، خاورمیانه و شمال آفریقا، ارایه شد.

به نظر می‌رسد تا زمانی که نفت و گاز در ایران حکومت می‌کنند پتانسیل‌های انرژی‌های پاک به حاشیه رانده خواهند شد.

براساس دستورالعمل 31 شهریور سال 1395 هیات دولت، تمام ادارات دولتی باید بتواند در عرض دو سال، 20 درصد برق مصرفی خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر به دست آورند. این امر می‌تواند نویدبخش حرکت‌های جدیدی در این زمینه باشد. اما باید توجه داشت که ایران از استانداردهای جهانی تولید برق پاک فاصله بسیار زیادی دارد و حتی در میان همسایگان جنوبی خود نیز در زمینه استفاده از پتانسیل‌های انرژی‌های پاک جایگاه درخور و قابل توجهی نیافته است در حالی که مجموع مساحت تمام این همسایگان جنوبی ایران به غیر از عربستان به اندازه یکی دو استان ایران نیز نخواهد بود.

از سویی منابع نفتی این کشورها نیز بسیار غنی است اما از هم اکنون در فکر راه‌های چاره برای روزگار بدون نفت خود هستند.

استفاده از توان بالقوه شرکت‌های خصوصی داخلی و خارجی و ایجاد بسترهای مناسب برای نصب و راه‌اندازی نیروگاه‌های انرژی پاک، و از طرفی واقعی‌تر شدن قیمت حامل‌های انرژی و حذف یارانه‌های بخش سوخت‌های فسیلی و حمایت‌های همه جانبه از فعالین عرصه انرژی‌های پاک با واردات تکنولوژی و تجهیزات و فعال سازی بخش تحقیقات و توسعه انرژی‌های پاک و… رویکردهایی است که اکثر کشورهای پیشرو در تهیه انرژی‌های تجدیدپذیر برای گسترش استفاده از برق پاک و رهایی از تسلط نفت و از همه مهمتر مقابله با تغییرات اقلیم، سرلوحه کار خود قرار داده‌اند.