زبالههای رادیواکتیو چالش اصلی فرامرزی ازبکستان در آسیای مرکزی
وزیر حوادث غیر مترقبه ازبکستان از بروز خطر پرتوهای رادیواکتیو و زبالههای هستهای به محیط زیست آسیای مرکزی، به خصوص کشورهای پایانآب منطقه (ازبکستان و ترکمنستان) اظهار نگرانی کرد و گفت که در مورد این موضوع باید از طریق همکاریهای منطقهای چاره جویی شود.
به گزارش انرژی امروز، رستم جورهیف، در نشستی در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان به منظور بررسی آفات و حوادث طبیعی این منطقه افزود: خطر اصلی فرامرزی برای ازبکستان پرتوهای رادیو اکتیو و زبالههای هستهای بجا مانده از دوران شوروری هستند که ساکنان مرزنشین ما را تهدید میکند. وی تصریح کرد: این زبالههای هستهای به دنبال آمدن سیل و بارندگی به سمت ازبکستان منتقل میشوند که سلامت ساکنان مرزی را با خطر مواجه میکند. منظور وزیر ازبکستان حوزه زبالههای رادیواکتیو قرقیزستان است که در نزدیکی مرزهای این کشور واقع شده است. به گزارش وزارت حوادث غیر مترقبه قرقیزستان در نزدیکی مرزهای این کشور با ازبکستان و قزاقستان 51 حوزه پرتوگاه و زباله هستهای با حجمی درمجموع بیش از 80 میلیون متر مربع وجود دارد. در استان سغد تاجیکستان نیز چنین پرتوگاههای رادیواکتیو وجود دارند، که از زمان شوروی به میراث مانده و تا هنوز از نگاه امنیتی به طور کامل رسیدگی نشده است. تا آخر سالهای 1990 در اینجا نه تنها اورانیوم استخراج میشد ، بلکه معدن اورانیوم وارداتی از جمهورهای ازبکستان و قزاقستان نیز مورد استفاده واقع میشد. بنا به اطلاع آژانس امنیت هستهای و رادیواکتیو تاجیکستان، برای پوشاندن و ضدعفونی کردن پرتوگاههایی که حدود 55 میلیون تن زباله رادیواکتیو در شمال این کشور دارند، قریب به 70 میلیون یورو نیاز است و انجام این کار بدون کمک مالی سازمانهای بینالمللی دشوار خواهد بود. وزیران حوادث غیرمترقبه کشورهای آسیای مرکزی در نشستی در شهر دوشنبه مسائل مربوط به کاهش خطر حادثههای طبیعی را بررسی کرده و خواستار توسعه همکاریهای منطقهای در زمینه پیشگیری و خطرات ناشی آفتهای طبیعی شدند. کشورهای آسیای مرکزی شامل تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و قزاقستان حدود 65 میلیون نفر جمعیت دارند.
