پلاسکو را فراموش نکنیم
همان موقع که هیات ویژه داشت گزارش بررسی‌هایش را به رئیس‌جمهور ارایه می‌کرد، برخی مقامات مرتبط با حادثه پلاسکو، به جای حضور در جلسه ارایه گزارش، داشتند علیه رئیس‌جمهور بیانیه سیاسی منتشر می‌کردند.
به گزارش «انرژی امروز» محمد فاضلی، جامعه‌شناس ایرانی، استادیار دانشگاه شهید بهشتی، معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک و مدیر شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی، در کانال تلگرامی خود نوشت:
«گزارش ملی پلاسکو» بالاخره ارایه شد. هیات ویژه گزارش ملی حادثه ساختمان پلاسکو بعد از دو ماه کار نتیجه نهایی گزارش خود را در حضور رییس‌جمهور و شماری دیگر از مقامات سازمان‌های مرتبط با حادثه پلاسکو (شهرداری، وزارت کار، بنیاد مستضعفان، وزارت راه و شهرسازی، دادستانی تهران) ارایه کرد.
من افتخار داشتم عضوی از هیات باشم و دو ماه تلاش همه اعضای هیات برای ارایه گزارشی صادقانه، علمی و صریح به ملت ایران را شاهد بودم و از اکنون تا هر وقت که لازم باشد، شاید برای همیشه، درباره حادثه پلاسکو و ایمنی خواهم نوشت.
شعار هیات که گزارش خود را به ملت ایران تقدیم کرده این است «پلاسکو را فراموش نکنیم» و بنابراین باید درباره پلاسکو بنویسیم و ایمنی را به دستور کار زندگی ایرانیان و جامعه ایرانی وارد کنیم.
هیات ویژه شش کمیته داشت و هر کدام یک گزارش مفصل بین 180 تا 700 صفحه‌ای (نزدیک به 1700 صفحه گزارش) تهیه کرده‌اند. خلاصه‌ای 220 صفحه‌ای از این گزارش‌ها تهیه شد و چکیده‌ای 22 صفحه‌ای نیز تهیه و ارایه شد. زمان کوتاه دو ماهه اجازه نداده تا همه این گزارش‌ها با هم منتشر شوند.
هیات‌های مشابه در طوفان کاترینا آمریکا یا حادثه یازده سپتامبر بین هشت ماه تا یک سال زمان برای بررسی و ارایه گزارش داشتند.
کنفرانس مطبوعاتی هیات ویژه روز شنبه نوزده فروردین از ساعت یازده صبح با حضور رسانه‌ها در دانشگاه تربیت مدرس تهران برگزار می‌شود و جزییات دقیقی از گزارش در آن کنفرانس به مردم و رسانه‌ها ارایه خواهد شد و بنابراین نوشتن درباره جزییات نتایج را به بعد از کنفرانس واگذار می‌کنم، اما چند نکته مهم را این‌جا باید متذکر شوم.
شفافیت
مهم بود که رییس‌جمهور ایران برای اولین بار به یک هیات مستقل غیردولتی وظیفه ارایه گزارش را واگذار کرد. رییس‌جمهور هم‌چنین دستور داد کل گزارش بدون یک کلمه سانسور منتشر شود و متخصصان و سازمان‌هایی که در گزارش مسوول قصور شناخته شده‌اند نظرات‌شان را اعلام کنند و هیات گزارش نهایی خود را بر اساس دریافت و تحلیل این نظرات تدوین و دوباره منتشر کند.
دوری از پنهان‌کاری
رییس‌جمهور دستور داد گزارشی بدون یک کلمه سانسور به اطلاع مردم برسد که در آن تیم حقوقی به تفصیل درباره قصور و کاستی‌ها در وزارتخانه‌های دولتی استدلال کرده است.
نوآوری در شیوه حکمرانی و بررسی مسائل
مدل جدیدی از بررسی مسائل – با کمک دانشگاه و متکی بر روش‌های علمی – به کشور ارایه شد.
مسوولیت اجتماعی دانشگاه
دانشگاهیان نشان دادند می‌توانند در بررسی مسائل کشور نقش مؤثر ایفا کنند.
گزارش دقیقا با رعایت پایبندی به زمان دو ماهه تعیین‌شده توسط رئیس‌جمهور تدوین و ارایه شد. بسیاری از گزارش‌های بررسی سال‌ها به‌طول می‌انجامند و دست آخر هم نتیجه روشنی به مردم ارایه نمی‌شود. هیات کارش را دقیق و سر وقت انجام داد.
این مدل را می‌توان به سایر مسائل هم بسط داد. مسائل بزرگ زیادی وجود دارند که می‌شود برای آن‌ها گزارش ملی تهیه کرد و از تجربه هیات پلاسکو نیز استفاده نمود.
رئیس‌جمهور کمی بیش از دو ساعت و در کل جلسه ارایه گزارش حاضر بود، همه گزارش را با دقت شنید، هیچ دخالتی در انتشار نتایج نکرد، و خواست همه چیز شفاف به مردم ارایه شود و گفت می‌توانیم این مدل را به سایر مسائل هم بسط دهیم و حتی قانونی برای تشکیل هیات‌های ویژه تدوین کنیم.
دو توصیه
من به منتقدان توصیه می‌کنم تا انتشار گزارش کامل هیات، و گزارش کامل کمیته‌های تخصصی که زیاد طول نمی‌کشد صبر کنند و پس از آن درباره نتایج اظهار نظر کنند. شایسته نیست قبل از خواندن کامل کل گزارش‌ها درباره کیفیت آن‌ها اظهارنظر شود.
همان موقع که هیات ویژه داشت گزارش بررسی‌هایش را به رئیس‌جمهور ارایه می‌کرد، برخی مقامات مرتبط با حادثه پلاسکو، به جای حضور در جلسه ارایه گزارش، داشتند علیه رئیس‌جمهور بیانیه سیاسی منتشر می‌کردند. خدا کند این برخورد سیاسی با اصل گزارش پلاسکو صورت نگیرد. این گزارش برآمده از عملکرد یک هیات علمی مستقل، متعلق به ملت ایران و معطوف به اصلاح ساختارهای ضدایمنی در ایران است. این گزارش را قربانی مطامع سیاسی نکنید.
