گاز چطور به مازندران رسید؟

از همان دوران کودکی به دلیل عملیات ها و فعالیت هایی که می دید و می شنید، کار در شرکت نفت را دوست داشت. به همین دلیل در انتخاب رشته دانشگاه، سه انتخاب اول را دانشگاه نفت زد و در رشته مهندسی شیمی، گرایش گاز در دانشگاه نفت قبول شد. با این تصور که صبح ها درس می خوانیم و بعدازظهرها در پالایشگاه همان منطقه کار می کنیم. مهندس رسول داودی نژاد، مدیر منطقه 9 عملیات انتقال گاز در دوران جنگ تحمیلی دانشگاه را به پایان رساند. او می گوید:« بعد از فارغ التحصیلی از آنجایی که می دانستیم قرار است در بندرعباس پالایشگاهی احداث شود، در مصاحبه بندرعباس را انتخاب کردم. تا زمانی که پالایشگاه آماده بهره برداری شود، دوره های مرتبط خوبی را دیدیم. به طوری که این دوره ها ما را برای شروع به کار در پالایشگاه سرخون و قشم آماده کرد.»

به گزارش «انرژی امروز»، این مدیر بعد از 22 سال خدمت در جنوب، به منطقه 4 عملیات انتقال گاز رفت و از آنجا به منطقه 6 انتقال یافت. او که از سال 1394 با سمت مدیریتی وارد منطقه 9 عملیات انتقال گاز شده است، از مشکلات و چالش های منطقه مازندران نسبت به سایر مناطق می گوید و سختی کار در این منطقه را دو چندان می داند. با او به گفتگو نشستیم تا از مسائل منطقه برایمان بگوید که در ادامه با هم می خوانیم.

*شما از جمله مدیران موفقی هستید که در کمتر از یک سال توانستید رتبه HSE منطقه 9 عملیات انتقال گاز را از 7 به 2 برسانید، چه عاملی موجب این جهت شد؟

از آنجایی که مدتی رئیس واحد HSE پالایشگاه سرخون و قشم بودم، تجربه لازم در این زمینه را داشتم که توانستم این تجربه را به همکاران انتقال دهم و در نتیجه توانستیم نتیجه تلاش و زحمت مان را ببینیم.

*چه عامل یا عواملی باعث می شود با توجه به تجربه مدیریت در منطقه 4 و 6، منطقه 9 عملیات انتقال گاز را متفاوت از سایر مناطق بدانید؟

بله. شاید علت هم همین تجربه کار در مناطق دیگر باشد که متوجه این تفاوت می شوم. منطقه 9 شرایط ویژه ای نسبت به سایر مناطق را دارد. یکی از موارد میزان بارندگی در این منطقه است که نسبت به سایر مناطق بیشتر است. با توجه به این حجم از بارندگی و زیرساخت های ضعیف، خطر آب بردگی خطوط در تلاقی با رودخانه های سیل خیز بالا است. در نتیجه می توان بحث سیل خیز بودن را یکی از مشکلات عنوان کرد که خود تهدید جدی برای خطوط محسوب می شود.

شاید طول خط انتقال منطقه 9 نسبت به سایر مناطق کمتر باشد، اما عمق مشکلات آن زیاد است. به طوری که ما در هر یک کیلومتر، 4 تجهیز بر روی خط  و درهر 2 کیلومتر یک شرایط بحرانی داریم.

عامل دیگر رانشی بودن زمین است که در عبور خطوط لوله مشکلاتی را ایجاد می کند.آتش سوزی در جنگل ها و در مسیر خطوط لوله تهدید دیگری برای ما و منطقه محسوب می شود.من همیشه می گویم شاید طول خط انتقال منطقه 9 نسبت به سایر مناطق کمتر باشد، اما عمق مشکلات آن زیاد است. به طوری که ما در هر یک کیلومتر، 4 تجهیز بر روی خط  و درهر 2 کیلومتر یک شرایط بحرانی داریم.میزان بالای مصرف گاز در زمان های خاص که مسافران به شمال می آیند، نیز از دیگر موارد چالشی این منطقه محسوب می شود. در واقع ما در تعطیلات تابستان، آخر هفته و روزهای تعطیل خاص به دلیل حجم بالای مسافران به شهرهای شمالی، با مصرف بالای گاز مواجه هستیم.بحث کمبود زمین و توسعه شهری از دیگر موضوعات این منطقه به حساب می آید. به طوری که خط لوله در محدوده شهر قرار گرفته است.البته تجاوز به حریم در استان های شمالی با توجه به شرایط جغرافیایی استان ها، به وفور دیده می شود.

*آیا برای رفع مشکل تجاوز به حریم لوله راهکاری وجود دارد؟

بله. اما پرهزینه و زمان بر. یکی از اقدامات برای رفع این معضل، ارتقا کلاس است که در حال حاضر در حال انجام است.حریم ایمنی ما 250 متر است که با ارتقا کلاس این میزان به 30 متر کاهش پیدا می کند.

*نهادها و سازمان های مربوطه در این مسیر شما را یاری می کنند؟ تعامل شما با سازمان های مربوط چگونه است؟

بله همکاری دوجانبه با سازمان ها و نهادها صورت می گیرد. از قوه قضایه گرفته تا راه و ترابری و سازمان اب و محیط زیست. به طوری که ما در حین عملیات در مسیر رودخانه ها باید مسیر تخم گذاری برای ماهی ها هم ایجاد کنیم. التبه این کارها که در غالب مسئولیت های اجتماعی می توان از آنها یاد کرد، هزینه های پروژه ها را به طور چشمگیری بالا می برند.

*با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه، در خصوص بحث صادرات و واردات گاز چه اقداماتی شده است؟

شاید بتوان یکی از ویژگی های منطقه را همین موقعیت استراتژیک منطقه دانست. این منطقه کانال ارتباطی بین دو کشور ترکمنستان و آذربایجان است. به طوری که ما گاز را ازترکمنستان دریافت می کنیم و به آذربایجان تحویل می دهیم که سوآپ گازی است.

میزان بالای مصرف گاز در زمان های خاص که مسافران به شمال می آیند، نیز از دیگر موارد چالشی این منطقه محسوب می شود.

*با توجه به احداث خط لوله دامغان-کیاسر-ساری-نکا، آیا نیاز به گاز کشور همسایه وجود دارد؟

خیر. با احداث این خط دیگر مشکل گاز در منطقه 9 عملیات انتقال گاز نخواهیم داشت. البته احداث خط رشت- سنگر نیز در این راه کمک بزرگی بود.

*با توجه به سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل چه راهکاری را پیش گرفته اید تا صرفه جویی اقتصادی داشته باشید؟

اقتصاد مقاومتی به عنوان یک رفتار سازمانی در منطقه نهادینه شده است. به طوری که ما احساس می کنیم در خط حمله یک جهاد ملی مشارکت داریم. هر قدم و هر فعل می تواند در روند حرکت کشور در این برهه تاریخی و حساس موثر باشد. در هیمن راستا برخی اقدامات در این خصوص انجام شده است. البته در راستای خودکفایی و اقتصاد مقاومتی به چند نمونه از تجهیزاتی که همکاران در منطقه آنها را ساخته اند اشاره می کنم.

–                     ساخت سه نمونه چک ولو نصب شده در مسیر گاز و هوای SEAL کمپرسور گاز MAN،

–                     ساخت دیافراگم PDCV مربوط به رگولاتور اختلاف فشار گاز کمپرسور MAN

–                     ساخت دیافراگمBLEED VALVE کمپرسور هوای توربینMAN .

–                     ساخت دیافراگم رگولاتور اختلاف فشار گاز و روغن کمپرسور نوسکی تاسیسات رشت.

–         ساخت دو عدد یوغ مربوط به ANTI SURGE CONTROL VALVE کمپرسور MAN تاسیسات نکا.

–                     ساخت برخی تجهیزات گاورنر سیستمGMV توربین MAN .

–                     ساخت سیستم جدید شعله یاب محفظه احتراق توربین نوسکی تاسیسات رشت.

–                     طراحی و ساخت دستگاه اینتراپتر جهت استفاده در ایستگاههای حفاظت کاتدیک منطقه.

این اقدامات و خیلی موارد دیگر در خصوص تعمیرات و …. در راستای اقتصاد مقاومتی و خودکفایی در منطقه 9 بوده است که به برخی از آنها اشاره شد.

*چه کارهای مهم و شاخصی در منطقه انجام شده است؟

اهم کارهای انجام شده در منطقه به شرح زیر است:

–                     احداث خط `42 دامغان کیاسر ساری نکا

–         راه اندازی مسیر بای پس اسکرابرها جهت جلوگیری از افت فشار موجود در اسکرابرها در تاسیسات رامسرکه موجب افزایش فشار 3 bar   در تاسیسات شد.

–         ایجاد تغییرات در ستینگهای مربوط به آنتی سرج ولو کمپرسور گاز ، باعث افزایش بهبود در شرایط بهره برداری و در نتیجه انتقال گاز بیشتر از تاسیسات و پایداری بیشتر شبکه انتقال شده است .Ratio   از 1.15 به 1.4 رسیده و در نتیجه اختلاف فشار دو طرف تاسیسات دو برابر شده و به 20bar رسید. بطوریکه حجم انتقال گاز ، یک میلیون مترمکعب ، نسبت به قبل افزایش یافته است.

–         برای اولین بار تاسیسات تقویت فشار گاز رامسر با 4 واحد کارکرد همزمان ، اختلاف فشار 20bar تولید و فلوی نزدیک به 18 میلیون متر مکعب استاندارد در روز را انتقال داد که با توجه به تغییرات فوق در مجموع ، انتقال گاز از کمپرسورهای رامسر به میزان 3 میلیون متر مکعب در روز افزایش داده شد.

–         استارت عملیاتی توربین تاسیسات نکا  پس از حدود چهار سال کمک بسزایی در پایداری انتقال گاز در شرایط بحرانی در استان مازندران ایجاد کرد، بطوریکه با توجه به قطع گاز ترکمنستان ، حدود 6 میلیون مترمکعب به حجم انتقال گاز افزوده شد .

–         باز کردن توربین های نکا برای اولین بار و آغاز تعمیرات اساسی واحد A  تاسیسات تقویت فشار گاز نکا

–                     اجرای اورهال توربین گاز تاسیسات تقویت فشار اراک

–                     نصب و اجرای خط انشعاب 40 اینچ   رشت ـ سنگر  به طول 150 9 کیلومتر

–                     اجرای SPAN و اتصال نهایی در رود خانه خرک آبرود 1005خط 30 اینچ نکا-رامسرkm

–                     نصب چک ولو خروجی تاسیسات رشت

–                     تعویض پوشش خط`40 سراسری اول از کیلومتر 1015الی 1030

–                     تعویض پوشش خط`40 سراسری اول از کیلومتر 1092الی 1097

–                     نصب اتصالات عایقی (ij)در ورودی و خروجی تاسیسات رشت