تبدیل گازهای همراه به ترش و تزریق به چاه

در خبرها آمده بود که در جهت انجام تعهدات ایران در موافقتنامه پاریس، اولین مشعل گاز پالایشگاه پارس جنوبی خاموش شده است.

در همین خصوص دکتر فرامرز معطر، استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، در گفتگو با «انرژی امروز» ضمن تشریح آلایندگی حاصل از فلرهای گازی و ارتباط کاهش این آلودگی‌‌ها با موافقتنامه پاریس می‌‌گوید «موافقتنامه‌نامه پاریس مربوط به گرمایش جهانی است و عامل این گرمایش جهانی بیشتر گاز دی‌اکسید کربن است».

وی ادامه می‌دهد: ایران هم تولید کننده و هم مصرف کننده سوخت فسیلی است. از طرفی میزان مصرف انرژی در ایران هم دو برابر سطح جهانی است، بنابراین میزان دی‌اکسید کربنی که ایران به جو منتشر می‌کند بسیار زیاد است.

معطر در تشریح فرآیند گرم‌شدن کره زمین در اثر افزایش میزان گازهای گلخانه‌ای جو می‌گوید: ازدیاد گازهایی چون دی‌اکسید کربن باعث گرمایش جهانی می‌شود.

اشعه‌های خورشید با برخورد به زمین سطح زمین را گرم می‌کنند. بازتاب این گرما به صورت پرتوهای مادون قرمز هست. این پرتوهای مادن قرمز وقتی به مولکولی همانند دی‌اکسید کربن‌ برخورد می‌کنند، چون این مولکول پیوند دوگانه بین کربن و اکسیژن دارد، این انرژی دقیقا برابر انرژی است که این پیوند را به نوسان درمی‌آورد.

بعد از این که نوسان خاتمه پیدا می‌کند تمام انرژی دریافتی را بازپس می‌دهد. بنابراین حرارت از سطح جو زمین خارج نمی‌شود. و مرتبا فضا گرم‌تر می‌شود. مشکلات بسیاری که امروزه با آن درگیر هستیم مثل تغییرات آب و هوایی، سیلاب‌ها، خشکسالی‌ها، ذوب یخ‌های قطبی و بالا آمدن سطح آب دریاها، همگی مربوط به پدیده گرمایش جهانی است.

به گفته این استاد دانشگاه، قوانین بین‌المللی بر این تاکید دارند که میزان دی‌اکسید کربن کاهش بایستی کاهش پیدا کند و به سطح سال 2005 برسد. و کشورهایی که خروجی گاز دی‌اکسید کربن در آن‌ها بالاست مجبور به پرداخت مالیات کربن هستند. موافقتنامه پاریس تاکید بر این داره که کشورها بایستی میزان تصاعد گاز کربن خود را به حداقل برساند.

معطر تاکید می‌کند: البته کشورهای اروپایی با حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر اهمیت می‌دهند. کشوری مثل آلمان در حدود سی تا 40 هزار مگاوات برق از انرژی بادی می‌گیرد. و یا انرژی‌های خورشیدی در دنیا اهمیت بسیاری یافته‌اند.

این محقق سابق مرکز تحقیقات هسته‌ای کارلسروهه می‌افزاید: در ایران متاسفانه به اندازه کافی از این انرژی‌ها استفاده نشده است. اما ما در مورد انرژی خورشیدی پتانسیل خیلی بالایی داریم. اگر ایران را با کشوری اروپایی مثل آلمان مقایسه کنیم نسبت به این کشور تعداد روزهای آفتابی در ایران دو برابر بیشتر است.

معطر ادامه می‌دهد: یکی دیگر از منابع تولید گازهای گلخانه‌ای در ایران، اشتعال گازهای همراه نفت است که باعث تولید مقدار زیادی گاز گلخانه‌ای شده و در نتیجه منبع دیگری بر منابع تولید گاز گلخانه‌ای در کشور اضافه می‌شود.

کارشناس سابق سازمان انرژی اتمی کشور در ادامه می‌گوید: گازهای همراه نفت در مراحل استخراج نفت، متان و گازهای گوگرد هستند که علاوه بر آلایندگی همراه خود، به عنوان گاز گلخانه‌ای نیز عمل می‌کنند. و چون برخی از این ترکیبات را پالایشگاه نمی‌تواند از گاز جدا کند، بنابراین این گازها از طریق فلر سوزانده می‌شود. و میزان آلودگی حاصل از سوزاندن گازهای همراه هم بسیار بالاست.

استاد سابق دانشکده فیزیک و علوم هسته‌ای دانشگاه صنعتی امیرکبیر از تعریف پروژه دکتری با همین موضوع در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات خبر می‌دهد که براساس آن گازهای دی‌اکسید کربن جذب شده و به‌جای گاز ترش به چاه‌های نفت تزریق می‌شوند. در این صورت بازدهی برداشت از چاه‌های نفت از میزان 20.1 درصد فعلی بالاتر خواهد رفت.

وی می‌افزاید: بازدهی استخراج نفت در کشورهای دیگر 22 درصد است. ما اگر بتوانیم حتی یک درصد بیشتر از لایه‌های نفتی خودمان برداشت کنیم، با قیمت 50 دلار نفت، حدود 300 میلیارد دلار اضافه درآمد خواهیم داشت.

به گفته این استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه آزاد، در این صورت هم میزان گازهای آلاینده رها شده به جو را کاهش خواهیم و هم سود اقتصادی بالاتری را نصیب کشور خواهد کرد و از طرفی طبق تعهداتی که برای پرداخت مالیات کربن داریم، این پرداخت‌ها هم کاهش خواهد یافت.