درباره افتتاحهای 88 چه باید گفت؟
کارشناسان و متخصصان صنعت نفت با انتشار بیانیهای به برخی جوسازیها علیه افتتاح فازهای پارسجنوبی که پیشرفتهای چشمگیر فرزندان این مرز و بوم را در صنعت نفت کشور ناموفق جلوه میدهند، پاسخ دادند.
به گزارش انرژی امروز، متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
همزمان با افتتاح تاریخی شش فاز میدان پارسجنوبی در سال مزین به نام اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال با حضور رئیس محترم جمهوری در 27 فروردین ماه، رسانه ای منتقد بیانیه ای را با نام جمعی از کارشناسان صنعت نفت منتشر کرده که در آن با کنار هم گذاشتن مطالب نادرست متعددی که در خوش بینانهترین حالت، حکایت از مغشوش بودن ذهن تنظیم کنندگان این بیانیه و عدم آگاهی آنها از اقدامات انجامشده در پارسجنوبی دارد.
در این زمینه تلاش فراوانی شده است که کام ملت ایران را از پیشرفتهای چشمگیر فرزندان خود در صنعت نفت کشور تلخ کنند، هر چند که بیانیه مذکور را سرشار از اغراض سیاسی دیدیم اما از آن جا که به امضای جمعی از کارشناسان صنعت نفت منتشر شده لازم دانستیم ما نیز بهعنوان کارشناسان صنعت نفت به آن پاسخ دهیم.
در این خصوص پیش از آنکه پاسخ برخی از ابهامات و اتهامات بیان شده در بیانیه مذکور بیان گردد، لازم است تاکید شود شکل و محتوای مطلب منتشر شده بیش از آنکه یک بیانیه حرفه ای و فنی متناسب با نام مجعولی که برای آن انتخاب شده است باشد، به شب نامه ای میماند که متاسفانه از تریبون رسانههای منتقد منتشر شده است.
جای این گلایه وجود دارد که چرا این رسانه منتقد که مدعی حرکت در مسیر منویات مقام معظم رهبری است، در جشن شادمانی ملت ایران در به ثمر رساندن تلاش فرزندان خود در سخت ترین شرایط و دستیابی به این تولید غرورآفرین ناراحت و مستاصل است و با انتشار چنین شب نامههای مشوشی سعی در بیاهمیت جلوه دادن این اقدامات و تلاشهای تاریخی صورت گرفته دارد؟
آیا این قبیل رسانهها اطلاع ندارند بعد از تلاش مستمر متخصصان و کارشناسان حقیقی صنعت نفت کشور در افزایش تولید از این میدان مشترک در دولت یازدهم، قطر بعد از 12 سال که توسعه فازهای جدید خود در این میدان را متوقف کرده بود و با خیالی آسوده به تولید از آن میپرداخت، مجددا برنامههای جدیدی را برای افزایش تولید اعلام کرده است؟ و این گواهی است بر واقعی و موثر بودن اقدامات توسعه ای انجام شده در دولت یازدهم.
در ادامه، پاسخ مختصر مهمترین ادعاهای مطرحشده در بیانیه مذکور برای روشن شدن افکار عمومی و اطلاع مردم شریف ایران ارائه میشود.
1- ادعای کند شدن روند توسعه طرحهای پارسجنوبی در دولت یازدهم
با وجودی که در طول دولت نهم و دهم بیش از 35 میلیارد دلار برای توسعه فازهای پارسجنوبی هزینه شده است، بدلیل اینکه رویکرد و توجه اصلی مدیریت کلان وزارت نفت معطوف به انجام پروژهها بوده است و نه افزایش تولید، متاسفانه بجز فازهای 6،7و 8 و همچنین 9 و 10 که قرارداد آنها نیز در دولت هشتم منعقد شده بود و به ترتیب با 68 درصد و 30.23 درصد تحویل دولت نهم شده بود، هیچ فاز دیگری به مدار تولید افزوده نشده است.
درحالیکه دولت یازدهم با تغییر این رویکرد و تمرکز بر تحقق افزایش تولید از این میدان مشترک، ابتدا فازهای در دست اجرا را اولویت بندی کرده و با اختصاص اصولی و دقیق تمرکز و توان مدیریتی و اجرایی و همچنین منابع مالی به این طرحها، با وجود افت قیمتهای جهانی نفت خام و قرارداشتن بیشتر عمر دولت یازدهم در دوره تحریمهای شدید و ظالمانه، موفق به راهاندازی 11 فاز استاندارد در این میدان شده است.
در نتیجه این تغییر رویکرد، میزان ظرفیت تولید میدان پارسجنوبی از 285 میلیون متر مکعب در روز در پایان دولت دهم به بیش از 575 میلیون متر مکعب در روز افزایش پیدا کرده است که حکایت از رشد 2 برابری نسبت به زمان آغاز دولت یازدهم دارد.
این در حالی است که همان طور که ملت شریف ایران مستحضرند، تحریمهای شدید و ظالمانه از سال 1391 شدت گرفته و تا نیمه سال 1394 نیز ادامه داشته است و لذا دولتهای نهم و دهم کمتر از دو سال با این تحریمها مواجه بودهاند و علیالاصول میبایست با درآمدهای تکرارنشدنی آن دوره به دلیل قیمت بالای نفت خام، میزان قابل توجهی به تولید کشور اضافه میکردند؛ نه اینکه صرفا با هزینهکرد منابع مالی در پروژههای متعدد، دست کشور را از افزایش تولید گاز خالی نگهدارند.
همچنین در بیانیه مذکور اعلام شده است که درصد پیشرفت فیزیکی طرحهای تحویل داده شده به دولت یازدهم نسبت به دولت دهم کند شده است. در این خصوص لازم است به سه نکته اشاره شود:
الف- کسانی که با ادبیات مدیریت پروژه آشنا هستند اطلاع دارند که سرعت، ریسک و دقت مورد نیاز در مراحل پایانی پروژه که مراحل نصب و راهاندازی است؛ با مراحل میانی پروژه بسیار متفاوت است و این مهم سبب میشود رشد پیشرفت فیزیکی طرحها (نه فقط درپروژههای پارسجنوبی که در تمامی طرحها) آهستهتر از مراحل ابتدایی پروژه باشد و این اصل در تمام دروس مدیریت پروژه نیز تدریس میشود.
ب- متاسفانه وزندهی فعالیتها در قراردادهای واگذار شده در دولت نهم و دهم اصولی نبوده است. به نحوی که پیمانکاران برای دریافت زودهنگام هزینههای طرح از کارفرما، وزندهی فعالیتهای پروژه را به گونه ای تنظیم کردهاند که وزن بالایی به سفارشگذاری و خرید کالاها و تجهیزات تعلق گیرد.
بنابراین با سفارشگذاری این کالاها و خرید آنها، درصد پیشرفت فیزیکی بالایی به کارفرما اعلام شده است و عملا هزینههای اجرای طرح را پیش از اجرای کامل آن در اختیار گرفتهاند، از همین جهت بسیاری از طرحهایی که به این دولت تحویل شده، پیمانکاران آن بسیار بیشتر از کار انجام شده پول گرفته بودند.
ج- به اذعان پیمانکاران داخلی فعال در توسعه میدان پارسجنوبی درصدهای اعلام شده پیشرفت فیزیکی طرحها واقعی نبوده و به همین دلیل در بسیاری از موارد کار در پیشرفتهای بالای 100 درصد و تا 120 درصد تکمیل شده که این امر نشاندهنده دقیق نبودن آمار ارائه شده است.
با این وجود متوسط رشد پیشرفت فیزیکی طرحهای افتتاح شده در فروردین سال جاری، 0.74 درصد در ماه بوده که رقم قابل ملاحظه و مطلوبی است.
2- ادعای به تعویق انداختن زمان افتتاح این فازها به ایام انتخابات
بدلیل تاکید مکرر رییس جمهور محترم و رویکرد وزارت نفت در دولت یازدهم، تنها طرحهایی مورد افتتاح رسمی قرار میگیرند که بهرهبرداری ایمن آنها تثبیت شده و طرح کاملا به اتمام رسیده باشد. به همین دلیل در دولت یازدهم چنانچه بخشی از کار پروژه که البته مانع تولید ایمن و تثبیت شده نباشد، اما تکمیل و راهاندازی نشده باشد، در مراسم افتتاح بصورت شفاف و بر اساس اصل صداقت بیان شده است.
بعنوان نمونه در سفر اخیر رئیس محترم جمهور به عسلویه ایشان دو طرح بزرگ پتروشیمی دیگر بنام پردیس 3 با ظرفیت 1 و نیم میلیون تن و متانول کاوه را بهعنوان بزرگترین واحد متانول دنیا به ظرفیت دو و نیم میلیون تن که در آستانه بهرهبرداری قرار دارند افتتاح نکردند. همچنین وقایع نگاری نصب و راهاندازی تاسیسات فازهای افتتاح شده بیانگر آن است که احداث و راهاندازی بخشی از تاسیسات اصلی طرح در ماههای پایانی سال 1395 به اتمام رسیده است و اینگونه که در بیانیه مذکور ادعا شده که از زمان تکمیل طرحهای افتتاح شده زمان بسیار زیادی گذشته باشد نبوده است.
البته خط مشی دولت یازدهم در افتتاح طرحها و پروژهها بر خلاف دولت گذشته است. چرا که بهعنوان نمونه افتتاح فازهای 6،7 و 8 در 30 مهر 1387 با حضور آقای احمدینژاد در شرایطی انجام شده است که این فازها تا بهمن ماه سال 1387 تولیدی نداشته اند. همچنین فازهای 9 و 10 پارسجنوبی نیز در آستانه انتخابات سال 1388 و در اسفند ماه 1387 توسط آقای احمدینژاد افتتاح شده اند. درحالیکه تولید از این فازها از آذر 1389 آغاز شده و تثبیت تولید این فازها نیز عملا از تیرماه 1390 محقق شده است. این در حالی است که واحدهایی از فازهای افتتاح شده چند ماه قبل به تولید رسیده بودند و هنگام راهاندازی کامل افتتاح نشدند.
3- ادعای بیتوجهی نسبت تزریق گاز به مخازن نفتی و توسعه واحدهای پتروشیمی در دولت یازدهم
علیرغم افزایش پوشش گازرسانی سراسری از 85 درصد در ابتدای دولت یازدهم به 91 درصد در پایان سال 1395 و افزایش پوشش گازرسانی به روستاها از 55 درصد در ابتدای دولت یازدهم به 74 درصد در پایان سال 1395 وسرمای شدید حاکم بر کشور و قطعی گاز وارداتی از ترکمنستان در سال 1395 و همچنین کاهش سهم استفاده از سوخت مایع در نیروگاهها از 43 درصد در سال 1392 به 14 درصد در سال 1395 و جایگزینی آن با گاز طبیعی، متوسط میزان تزریق گاز به مخازن نفتی در دولت یازدهم نسبت به دولت دهم تقریبا ثابت مانده و تغییری نکرده است.
اتهام بیتوجهی به این مقوله درحالیکه در دولت گذشته نیز با وجود مصرف گاز کمتر در نیروگاهها و شبکه خانگی همین میزان تزریق شده است، جای تعجب دارد.
در خصوص توسعه واحدهای پتروشیمی نیز شایان ذکر است که در دولت یازدهم در شرایط استثنایی و درخشان، 13 مجتمع پتروشیمی راهاندازی شده است که تا پایان سال 1396 نیز 3 طرح دیگر نیز راهاندازی خواهد شد. همچنین میزان تولید محصولات پتروشیمی با حدود 10 میلیون تن افزایش از 40.6 میلیون تن در سال 1392 به 50.2 میلیون تن در سال 1395 رسیده است.
4- ادعای بیبهره ماندن مردم ایران از ثمرات افزایش تولید از میدان پارسجنوبی به دلیل محدودیت در ظرفیت انتقال گاز کشور از عسلویه
نادرست بودن این ادعا به قدری بدیهی و آشکار است که نیازی به پاسخ ندارد. اما به اطلاع میرساند ظرفیت خطوط لوله نصب شده و موجود در منطقه عسلویه برای انتقال گاز تولیدی میدان پارسجنوبی بالاتر از میزان گاز تولیدی است که پس از مصرف واحدهای پتروشیمی موجود در منطقه عسلویه برای مصرف به شبکه سراسری ارسال میشود. البته با توجه به استمرار افزایش تولید از میدان پارسجنوبی در سالهای آتی، برنامههایی برای احداث خطوط لوله انتقال گاز در دست اقدام است که طبق برنامه زمان بندی مشخص در حال انجام است.
در پایان تاکید میشود انتشار این مطالب مغشوش و نادرست توسط برخی رسانهها کشور در حالی است که بدلیل نگاه ملی وزارت نفت به موضوع توسعه پارسجنوبی اولا همه دست اندرکاران پارسجنوبی در دولتهای قبل اعم از وزرای سابق نفت، مدیران عامل وقت شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت و گاز پارس برای حضور در مراسم افتتاح دعوت رسمی شده بودند که برخی از این مدعوین نظیر مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت ایران در دولت دهم جناب آقای مهندس قلعه بانی و همچنین مدیرعامل سابق شرکت نفت گاز پارس در دولت دهم جناب آقای مهندس زهیری در مراسم حاضر بودند.
ثانیا توجه شما را به بخشی از سخنان وزیر محترم نفت جناب آقای مهندس زنگنه در مراسم افتتاح 27 فروردین 1396 و در حضور رئیس جمهور جلب میکنیم: افتخاری که امروز در صنعت نفت حاصل شده است، متعلق به ملت ایران است. بعضیها میگویند که این دولت کار کرده، آن دولت کار کرده اما من این را فراتر از یک دولت میدانم و من این موفقیت و افتخار را تقدیم مقام معظم رهبری، ملت ایران، خانواده شهدا و ایثارگران میکنم که به ما درس دادند که چگونه برای آرمانهای متعالی فداکاری و از جان گذشتگی کنیم؛ ما باید برای آینده کشورمان ملی نگاه کنیم. وزیر نفت همچنین از وزرای نفت و مدیران عامل پیشین شرکت ملی نفت تشکر ویژه کرد.
بنابراین چنانچه سخنان و رفتار وزارت نفت دولت یازدهم را در کنار رفتار مدعیان امروزین در دولت نهم قرار دهیم که طرح توسعه فازهای 6 و7 و 8 پارسجنوبی را که با 68 درصد و فازهای 9و 10 را با بیش از 30 درصد در مرداد 84 تحویل گرفتند و بدون اشاره به زحمات و تلاش تیمهای قبلی در آستانه انتخابات سال 88 بصورت نیمهتمام افتتاح کردند؛ چه باید گفت؟ بیشک، اندکی انصاف و اخلاق میتواند فضای بهتری برای زیستن ایران و ایرانیان در این مرز و بوم فراهم کنند.
