ضرورت توجه به پتروشیمی و صنایع پایین‌دستی

یک عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: دولت باید حتی المقدور از ورود کالاهایی که در کشور می تواند تولید شود اجتناب کند اما این زمانی است که صنایع پایین دستی پتروشیمی قابلیت تولید گسترده را داشته باشد و بازار عرضه و تقاضا در شرایط توازن باشد. اگر چنین شرایطی ممکن بوده و واردات صورت گرفته حتما باید دولت و وزارتخانه پاسخگو باشند.

علی گلمرادی در گفتگو با خبرنگار پارلمانی انرژی امروز با اشاره به نامه علیرضا زاکانی، نماینده سابق مجلس به رییس جمهور درباره عدم استفاده از ظرفیت پتروشیمی تصریح کرد: ما در همه بخش های اقتصادی به ویژه صنایع تولیدی نتوانستیم تمام و کمال استفاده خوب داشته باشیم. بخش پتروشیمی هم از این موضوع مستثنی نیست.

وی در ادامه افزود: واقعیت این است که صنایع پتروشیمی چند برابر زمان کنونی می تواند به ثروت، اقتصاد و بهره وری کشور بیفزاید و طبیعتا بهره وری از آن به میزان توان و ظرفیت این صنایع نیست. چنانچه با بررسی این موضوع صحت این گفتار قابل اثبات است اما آیا دولت خاصی در این زمینه کم کاری کرده است و ما بر مبنای آن بتوانیم دولت کنونی را محکوم کنیم، این طور نیست.

نماینده مردم بندرعباس با تاکید بر اینکه ما باید هم در بخش نرم افزاری و هم سخت افزاری صنایع پتروشیمی به دنبال تغییر، تحول و تجدیدنظر باشیم، گفت: ما در این بخش نیروهای انسانی، سرمایه های فکری و اندیشه ای بسیار داریم اما متاسفان این مواهب موجود در شرکت ها و صنایع وابسته به پتروشیمی ها گله مند و دغدغه مند هستند. آنها نیاز به انگیزه دارند. به عبارتی این مسائل باید ساماندهی بشود تا ما بتوانیم خروجی مقبولی داشته باشیم.

این عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه در دولت و وزارت نفت در مجموع زحماتی کشیده شده است، تاکید کرد: اما متاسفانه این تلاش ها رضایت بخش نیست و علت آن ها به سیاستهایی بازمی گردد که طی چند دهه گذشت در حوزه نفت و پتروشیمی اتخاذ شده است.

وی با بیان اینکه برای بهبود شرایط ما نیازمند برنامه ریزی دقیق و نگاه کارشناسی به مقوله پتروشیمی هستیم، تصریح کرد: صنایع پتروشیمی ما نیازمند برنامه ریزی متفاوتی است، به عبارتی نگاه و اندیشه های ما باید به صنایع پتروشیمی تغییر کند. البته تزریق منابع قطعا برای توسعه صنایع حائز اهمیت است اما همه کار این نیست. ما نیاز داریم وقتی پولی تزریق شد مدیریت مناسبی برای استفاده بهینه از آن وجود داشته باشد.

گلمرادی در ادامه افزود: طبیعتا حل مشکلات پتروشیمی ها بیش از اینکه نیازمند پول باشد، نیازمند مدیریت صحیح چه در منابع مالی و چه در منابع انسانی است. بالاخره نگاه دلسوزانه به صنایع پتروشیمی در کشور ضروری است اما نیاز است در کنار آن واقعیت ها و نیازهای جامعه هم در نظر گرفته شود. توجه به تولید ملی ضرورت تمام وزارت خانه ها و سازمان هاست اما  اینکه انتظار  داشته باشیم دولت برای رفع نیازهای مردم و جامعه تلاش نکند و آن را به آینده موکول کند هم طبیعتا در سیاستگذاری هیچ کشوری منطقی نیست.

وی در پایان گفت: بله یک عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت:دولت باید حتی المقدور از ورود کالاهایی که در کشور می تواند تولید شود اجتناب کند اما این زمانی است که صنایع پایین دستی پتروشیمی قابلیت تولید گسترده را داشته باشد و بازار عرضه و تقاضا در شرایط توازن باشد. اگر چنین شرایطی ممکن بوده و واردات صورت گرفته حتما باید دولت و وزارتخانه پاسخگو باشند.

چندی پیش علیرضا زاکانی، نماینده سابق مجلس در نامه ای به رییس جمهور از بی توجهی دولت به صنایع پتروشیمی انتقاد کرد. در بخشی از این نامه چنین آمده است: طبق آمار سال 2014، مجموع واردات محصولات لاستیکی و پلاستیکی 16 کشور همسایه، آسیای میانه و خلیج فارس بیش از 22 میلیارد دلار بوده است که سهم صادرات ایران به این کشورها فقط 1 میلیارد دلار (کمتر از 5 درصد سهم بازار) بوده است.  در مورد پودرهای شوینده، میزان واردات همان 16 کشور، 6.5 میلیارد دلار بوده که سهم صادرات ایران به آنها حدود 240 میلیون دلار (کمتر از 4 درصد سهم بازار) بوده است. چنین ارقامی درخصوص سایر شاخه‌های صنایع پایین دستی پتروشیمی نظیر دارو و مواد پزشکی، مواد آرایشی، الیاف مصنوعی، نساجی و پوشاک، فرش ماشینی و موکت، وسایل بازی و اسباب بازی، لوله و اتصالات، کود و سموم، تجهیزات بسته بندی و … نیز وجود دارد. 

همانگونه که ملاحظه می‌فرمایید پتانسیل بالقوه موجود در صنایع پایین دستی پتروشیمی جهت ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی معجزه آساست به گونه ای که فعال سازی ظرفیت نهفته در این صنعت (فاصله 18.000.000 تن ظرفیت بالقوه با 2.500.000 تن ظرفیت فعلی) به تنهایی قابلیت ایجاد حدود 3.000.000 شغل مستقیم و به اذعان کارشناسان تا سه برابر آن به طور غیرمستقیم طی 6 سال را دارد و با توجه به وجود ذخایر فراوان نفت و گاز و مواد اولیه در کشور، می تواند تبدیل به یکی از صنایع استراتژیک و پیشران گردد.