بازار LNG در بنبست مازاد عرضه و سقوط قیمتها
افراد زیادی خواهان کاهش قیمتها در بازار هستند و تولیدکنندگان جدید در حال ورود به بازار، با کابوس سقوط قیمتها روبرو شده اند.
در سواحل جنوبی استرالیا و در فاصلهای چند صد متری از هم، در نزدیکی شهر کورتیس، سه مجتمع غول پیکر مایع سازی گاز طبیعی و صادرات LNG در حال ساخت است. کارشناسان در گذشته از مدیران این سه پروژه عظیم خواسته بودند تا با هدف کاهش هزینهها و افزایش بهره وری، این طرحها را در هم ادغام کنند؛ اما در دوره اوج قیمت منابع انرژی، کمتر کسی حاضر بود به سناریوهای بدبینانه گوش بسپارد.
مارتین ویلکس از مشاوران ارشد صنعتی معتقد است: مجریان این سه پروژه با ساخت یک پروژه مشترک و حذف تاسیسات موازی میتوانستند ۱۰ میلیارد دلار صرفه جویی کنند.
به هر حال، در دوره عرضه نفت با قیمتهایی سه رقمی، کمتر شرکتی به فکر صرفه جویی بود. اما پس از بزرگترین سقوط قیمت نفت در چند دهه اخیر، این تورم هزینهها میتواند موفقیت و یا شکست یک پروژه را تعیین نماید.
شرکتهایی نظیر اکسون موبیل در سه سال گذشته و در پروژههای خود در موزامبیک تا گینه نو، به دنبال یافتن همکاری با رقبای گذشته و دوستان امروز خود هستند. با پیوند خوردن بهای LNG با قیمت نفت خام درهابهای گاز سراسر دنیا، همه پروژههای در حال تکمیل LNG با دورنمایی متفاوت و درهالهای از ابهام روبرو شده اند.
موسسه مطالعاتیای اچ اس مارکیت در گزارشی اعلام نموده، مدیران چند پروژه در حال برنامه ریزی LNG در غرب کشور کانادا به دنبال ادغام طرحهای خود برای بهبود کارایی هزینهها هستند. البته این همکاریها در گذشته نیز در صنعت نفت وجود داشته است. فراموش نکنید که کاهش ریسک از دیگر منافع این راهبرد غولهای بازار LNG خواهد بود.
دولت موزامبیک در سایه چشم انداز ناامیدکننده کنونی قیمت نفت خام، از مدیران دو پروژه LNG در حال تکمیل در این کشور خواسته تا با همکاری مشترک، به سوی کارایی اقتصادی و کاهش هزینهها گام بردارند.
براساس اعلام مدیران شرکت اکسون موبیل در پروژه گینه نو، همکاری جایگزین رقابت خواهد شد. در غرب استرالیا، شرکت وودساید پترولیوم از رقبای خود خواسته است تا به سوی استفاده مشترک از زیرساختهای کنونی گام بردارند.
سایه بحران در بازار گاز طبیعی
بازار LNG در دو سال اخیر، روزهای دشواری را پشت سر گذاشته است. در این دوره، اجرای هیچ پروژه جدیدی تصویب و آغاز نشده است. در بازار انرژی و از آغاز بحران کنونی حاکم بر بازار نفت در تابستان سال ۲۰۱۴ میلادی، اجرای صدها پروژه با بیش از یک تریلیون دلار ارزش متوقف شده است.
اما باید دانست که تولیدکنندگان نیز با فشار زیادی برای کاهش هزینهها روبرو هستند. در پنج سال آینده، چند پروژه جدید LNG وارد بازار خواهد شد. این طرحها میتوانند با بر هم زدن موازنه عرضه و تقاضا، قیمتهای پایین کنونی را باز هم کاهش دهند. در سال ۲۰۲۰ میلادی، مجموع ظرفیت سالانه تولید LNG دنیا از مرز ۴۰۷ میلیون تن فراتر میرود. اما تقاصای LNG ۲۷۴ میلیون تن خواهد بود. در اول میسال جاری، قیمت هر یک میلیون BTU گاز درهابهای آسیایی ۵.۷۵ دلار بوده است. قیمت مشابه در بهار سال ۲۰۱۴ میلادی، ۲۰ دلار بوده است.
قطریها بهعنوان رهبر بازار پس از دو دهه حاکمیت تمام عیار بر بازارهای آسیایی LNG، بازی پیچیدهای را آغاز کردهاند. اگرچه قیمت کنونی نفت در مقایسه با سه سال پیش تقریبا به نصف سقوط کرده، اما کاهش قیمت LNG بیشتر از سقوط بهای نفت خام بوده است.
کیتیتات پرومتاویپونگ از تحلیلگران بازار گاز در سنگاپور میگوید: افراد زیادی خواهان کاهش قیمتها در بازار هستند و تولیدکنندگان جدید در حال ورود به بازار، با کابوس سقوط قیمتها روبرو شده اند. گویی همه بازیگران باید در این مسیر گام بردارند. و بازار LNG پس از سالها فروشنده محوری به سوی خریدارمحوری گام برداشته است.
من معتقدم در شرایط کنونی که اکثر مدیران پروژههای در حال ساخت با تردید در مورد ورود به بازار روبرو هستند، ممکن ست در سالهای آینده، شاهد پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه این گازهای مایع شده باشیم.
موسسه BNEF پیشبینی کرده در صورت عدم تامین مالی پروژههای جدید تولید LNG در سال ۲۰۲۶ میلادی، تقاضای این محصول از عرضه آن فراتر خواهد رفت.
در شرایط کنونی، دهها واحد در حال ساخت تولید LNG با آیندهای نامعلوم دست و پنجه نرم میکنند. اما آینده در دستان کاراترینها، کم هزینهترینها و بهترینها است.