جان شکافته ورامین را که دید؟ + فیلم
پانیسا حسن‌زاده، خبرنگار «انرژی امروز»
سال‌های خشکسالی کم‌کم پشت سر گذاشته میشود؛ اما زمین همچنان باید تاوان پس دهد و چه سخت است تاوان پس دادن در مقابل تخریب‌های بشر.
به گزارش خبرنگار «انرژی امروز»، دشت های استان تهران دیگر رمق پاسخگویی به کشاورزان و چاه زنان غیرقانونی را ندارد اما هر چه خشک شدند و ترک خوردند، چشم بینایی برای توجه به آن نبود، اینگونه بود که دشت ها ذره ذره آب شدند و سانتی متر به سانتی متر فرو نشستند اما باز چشم بینایی نبود.
این ماجرا ادامه داشت تا جایی که سطح زمین شکافت و گودال های ایجاد شده، پیام زمین را به کشاورزان رساندند. جالب این جاست که حتی پس از شکافتن زمین، همچنان برخی از کشاورزان خواهان حفر چاه تا عمق ۲۰۰ متر بودند بلکه بتوانند آبی که هزاران سال زیر زمین جمع شده و حال در دشت ورامین به تاراج کشاورزان می رود را بیشتر استخراج کنند!!!
شرکت آب منطقه‌ای تهران برای یادآوری آنچه بر سر زمین آمده و جلوگیری از فراموشی شرایط بحرانی دشت‌های تهران مراسم بازدید از این دشت های تشنه لب و پر تمنا را تدارک دید و در این مراسم، مدیرعامل شرکت بر بیلان منفی 150 میلیون مترمکعبی استان تهران تاکید کرد.
محمدرضا بختیاری در جمع خبرنگاران با تاکید بر این که 56 درصد بیلان منفی استان تهران برابر با 84 میلیون مترمکعب مربوط به دشت ورامین است، گفت: دشت ورامین یکی از دشت‌های بحرانی کشور است که در آن شاهد بازشدگی زمین هستیم.
وی همچنین یادآور شد: بیلان دشت شهریار نیز منفی 35 میلیون متر مکعب و بیلان تهران نیز منفی 30 میلیون متر مکعب است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با اشاره به پشت سر گذاشتن سال‌های خشکسالی و رسیدن به سال‌های نرمال گفت: باید در این سال‌ها شرایط بحرانی‌ای که خشکسالی بر سر زمین آورده را جبران کنیم.
بختیاری اظهار کرد: از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه 1395) تا کنون میزان بارندگی‌ها در استان تهران 289 میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته، 15 درصد افزایش را نشان می‌دهد. بیشترین حجم بارندگی نیز مربوط به حوزه جاجرود و کمترین آن مربوط به دشت ورامین بوده است.میزان بارندگی در تهران نیز ۲۵۸ میلی‌متر بوده است. خوشبختانه ذخیره برف در سال آبی جاری بسیار خوب است.
تا 10 روز دیگر همه سدها پر می‌شوند
وی افزود: هم اکنون سد طالقان سر ریز شده و تا روز 15 خردادماه غیر از سد لار که در آن با فرار آب مواجه هستیم، سایر سدهای حوزه تهران نیز پر می‌شوند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با تاکید بر اقدامات صورت گرفته در دشت ورامین، اظهار کرد: در این دشت با سالانه به طور میانگین 16 سانتی متر فرونشست زمین مواجه هستیم. همچنین سالانه یک متر و 30 سانتی متر از ارتفاع آب‌های زیرزمینی کاسته میشود. بنابراین برنامه‌های بستن چاه‌های غیر مجاز، نصب کنتور هوشمند در چاه‌های مجاز و کنترل برداشت از آن‌ها و نغذیه مصنوعی را در دستور کار قرار داده ایم.
بختیاری با تاکید بر گذر خط راه آهن تهران مشهد از دشت ورامین بر اهمیت خطر نشست زمین از بعد دیگر اشاره کرد و گفت: سالانه ۳۷۰ میلیون متر مکعب آب از چاه‌های ورامین برداشت میشود که ۳۰ میلیون متر مکعب از آن از طریق چاه‌های غیرمجاز برداشت میشود؛ چاه‌های مجاز را نیز باید مدیریت کنیم چراکه عمدتا اضافه برداشت دارند.
وی با تاکید بر بستن 180 حلقه چاه در سال گذشته، گفت: این کار منجر به حفظ 10 میلیون متر مکعب آب شد؛ تعداد کل چاه‌های منطقه ۳۲۰۰ حلقه است که ۱۷۶۰ حلقه از آن مجاز و مابقی غیرمجاز است. با انجام برنامه تغذیه مصنوعی، در سال آبی جاری حتی یک قطره آب هم هدر نرفت، آب یا صرف کشاورزی شد یا تغذیه مصنوعی.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با اشاره به سد ماملو نیز اظهار کرد: در سال گذشته در همین هنگام از سد ماملو سه مترمکعب آب را رها می‌کردیم اما امسال ۱۵ متر مکعب آب رها میشود، دو مترمکعب نیز صرف تغذیه مصنوعی میشود. رهاسازی بیشتر آب در کانال، منجر به کاهش برداشت از چاه‌ها توسط کشاورزان شده است.
بختیاری با اشاره به اینکه رونق کشاورزی در ورامین، این دشت را به شرایط بحرانی دچار کرده است، گفت: در استان تهران دو دشت شهریار و ورامین شرایط خوبی ندارند. ما برای احیای دشت از تجربه چندین ساله دنیا استفاده می کنیم. به عنوان مثال دشت های کالیفرنیا در امریکا نیز مشابه دشت‌های استان تهران بودند که فرونشست آن‌ها کنترل شده است.
وی درمورد موانع بستن چاه‌های غیر مجاز و ابعاد اجتماعی این امر گفت: وزارت نیرو درحال طراحی مدلی برای برخورد با چاه‌های غیرمجاز است که هم مساله حاد اجتماعی رخ ندهد و هم منابع آب مدیریت شوند.
ذخیره 40 میلیون متر مکعب آب در استان تهران در پی اجرای طرح تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با تاکید بر این که بزرگترین خدمت روحانی، تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی است، با اشاره به جلسات شورای عالی آب به مدیریت خود روحانی یا جهانگیری، معاون اول رییس جمهوری در پاسخ به خبرنگار انرژی امروز درمورد دستاورد طرح تعادل بخشی آب در استان تهران، گفت: در چهار سال گذشته در کشور کارهایی انجام شد که در 40 سال گذشته انجام نشده بود. فقط در استان تهران با اجرای طرح تعادل بخشی آب‌های زیر زمینی ۴۰ میلیون میلیون متر مکعب آب ذخیره شده است.
بختیاری با اشاره به اینکه در تهران در سال گذشته یک میلیارد و 30 میلیون متر مکعب آب برابر با 15 درصد مصرف کل کشور صرف بخش شرب شد، گفت: آب شرب، آب گران است و باید در مصرف آن صرفه‌جویی کرد.
وی فرهنگ‌سازی را کارآمدترین عامل در مصرف بهینه آب دانست و گفت: هم در بخش آب شرب و هم در بخش کشاورزی شرایط بهبود یافته و مردم بیشتر به مصرف بهینه آب می‌اندیشند اما همچنان راهی بلند پیش رو است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با گله از منتقدان سد سازی که بر اساس منافع خود، سدسازی را زیر سوال می‌بردند، گفت: همین سدها آب شرب را تامین و در جنوب کشور و غرب، تمدن را از سیلاب نجات دادند.
بختیاری در ادامه با تاکید بر لزوم حل مشکل بهره‌وری در کشاورزی، گفت: کل آب شرب کشور کمتر از هفت میلیارد متر مکعب است و البته این آب، آب گران است اما بهره وری کشاورزی را باید افزایش دهیم. در برخی از استان‌ها کاری که در این ۴ سال شد برابر با ۴۰ سال است.
نمی‌توان آب را خیلی گران کرد
وی در پاسخ به اصرار خبرنگار رادیو مبنی بر لزوم افزایش قیمت آب، گفت: باید فرهنگ‌سازی شود تا مصرف بهینه آب صورت گیرد. در تعیین قیمت آب باید معیشت مردم را در نظر گرفت بنابراین نمی‌توان قیمت آب را خیلی گران کرد. هم‌اکنون هزینه تمام شده هر مترمکعب آب 1500 تومان و قیمت فروش آن 400 تومان است.
