مقصریابی کلانتری درمقابل راه‌حل اردکانیان!

رضا اردکانیان، وزیر نیرو، با سال ها تجربه در زمینه مدیریت آب در ایران و جهان به ویژه خاورمیانه پا به عرصه مدیریت آب ایران گذاشته تا گام را فراتر از بیان، بردارد و به عمل نیک و موثر برسد. سال هاست که مدیران و مسئولان در دولت شعار «بحران آب» و لزوم مدیریت مایه حیات را سر می دهد اما تاکنون به طور موثر و مشخص گام استواری در این زمینه برداشته نشده است. سال هاست که وزرای نیرو و شورای عالی آب درصدد مدیریت آب هستند و در این راه، بارها و بارها وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان محیط زیست به جان هم افتادند که نتیجه مطلوب نداشته است؛ در نهایت آمارهای هریک از مجموعه ها زیر سوال رفته و دور باطل ادامه داشته است.

به گزارش خبرنگار نیروی «انرژی امروز»، این‌بار اما وزیر نیرو، فردی با وجهه دیپلماتیک است که در کنار تجربه مدیریت آب، خوب می داند که چگونه از کلمات استفاده کند و حرف تنها نیز راه به جایی ندارد و در این برحه زمانی لازم است که حرف و عمل یکی شود. اردکانیان از تبعات طرح های انتقال آب و آسیب پروژه‌های مشکل‌دار، کاملا آگاه است و تصمیمات وی مبنی بر توقف طرح‌ها تا بدست آمدن نتیجه بازنگری ها، حاکی از این امر است.

روز هفتم آبان ماه سال جاری اردکانیان در دفاعیه خود به‌عنوان وزیر پیشنهادی نیرو در جلسه رأی اعتماد نمایندگان مجلس با اشاره به تجربه خود در بررسی مسائل آب و محیط زیست 46 کشور دنیا، بر لزوم توجه به ذینفعات آب و جلب مشارکت آنها، گفت: «سند جامع مدیریت آب کشور را با مشارکت ذینعان طراحی کرده و اجرا می‌کنیم، این سند می‌تواند راهگشای مدیریت بلندمدت در زمینه مدیریت منابع آب کشور باشد».

باید ساختار مدیریت آب کشور را متناسب با اصول و ضرورت های مدیریت توأمان عرضه و تقاضا طراحی کنیم. بیش از یک دهه قبل در حالی که دست‌اندرکار احداث سدها بودیم، در عین حال این ضرورت که باید هر چه سریعتر به مسئله مدیریت تقاضا بپردازیم مدنظر قرار داشت.

استقرار نظام حسابداری ملی آب

اردکانیان همچنین یادآور شد که همچنان از برنامه چهارم توسعه به دلیل تغییر اولویت ها بخش هایی نیازمند اقدام و عملیات اجرایی است. استقرار نظام حسابداری ملی آب، اصلاح نظام اقتصاد آب کشور و افزایش بخش غیر دولتی در اجرای طرح های تأمین و توسعه تأسیسات فاضلاب جزء کارها و برنامه ها است.

 وزیر نیرو همچنین تاکید دارد که سدهای در حال طراحی و ساخت بر مبنای داده های معتبر هیدرولوژیک تغییرات اقلیمی، توجیه اقتصادی، ارزیابی آثار زیست محیطی و افزایش آب قابل تنظیم باید مورد بازنگری قرار گیرد، چراکه به طور حتم در مقطعی که باید سریع‌تر طرح‌های تامین آب را به سرانجام می‌رساندیم مرتکب اشتباهاتی نیز شدیم؛ هم‌اکنون نیز اردکانیان به این وعده خود عمل کرده و سدها و طرح های انتقال آب درحال بازنگری می شوند.

 یکی دیگر از راه های پیش‌روی اردکانیان برای پاسخگویی به تقاضای بخش کشاورزی، استفاده از پساب است و تاکید دارد که «در دوره مدیریت تقاضا نباید تنها با صرف انتقال آب از یک نقطه به نقطه دیگر در نقطه دوم مسائل خود را حل کرده و یا با صرف عدم انتقال آب از یک نقطه به نقطه دیگر در مبدأ مسائل خود را حل کرده ایم. ما مسائل متعددی داریم تلفات و کاهش آلاینده های آب را باید مورد توجه قرار دهیم. در حال حاضر، براساس اکتشافات موجود ناشی از پساب های صنعتی کودهای شیمیایی غیراستاندارد و فاضلاب در 10 سال گذشته حدود 11 درصد از منابع آبی کشور به دلیل نیتراته شدن از مدار خارج شدند. پرداختن به این مسائل یک ضرورت است ما باید آب موجود را درست و صحیح مصرف کنیم با کم توجهی و بی توجهی به نوع مصرف نه انتقال آب چاره ماست و نه عدم انتقال آن».

وزیر نیرو بر مساله مهم دیگری نیز تاکید دارد و آن لزوم توجه به مرزنشینان و آبادی مرزهاست؛ بنابراین، استان خوزستان هم با تمام مشکلاتش در اولویت برنامه های وزارت نیرو برای رفع معضلات قرار گرفته است.

کلانتری درحال  کلانتری آب خوزستان

این درحالی است که کلانتری، رییس سازمان محیط زیست کشور در ماه گذشته، در نامه ای به جهانگیری معاون اول رییس جمهور از امکان انتقال یک میلیارد و دویست میلیون مترمکعب آب از خوزستان به فلات مرکزی خبر می دهد. رویکری که جای سوال فراوان دارد و نشان دهنده نگاه مثبت کلانتری  طرح های انتقال آب است. کلانتری معتقداست که خوزستان ۳میلیارد مترمکعب آب اضافه دارد و می توان یک میلیارد مترمکعب از این آب را به دیگر مناطق کشور منتقل کند.

همچنین اردکانیان معتقد است معتقد است که هم اکنون، دیگر مجال اشتباه نیست و تصمیمات در حوزه آب باید عملیاتی و پایدار باشد. به گفته وی، به جای اینکه آب را از نقاط دور منتقل کنیم باید به فکر نحوه استفاده از آب موجود باشیم اگر به این موضوع نپردازیم آب های جدید برای مدتی می توانند پاسخگو باشند ولی پس از مدتی مشکلات فعلی با ابعاد بزرگتری خود را نشان خواهد داد.

درحالی اختلاف دیدگاه کلانتری و ردکانیان در مدیریت آب به چشم می آید که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نگاه و رویکرد وزیر نیرو به مسئله آب را مغتنم دانسته و می‌گوید: «با شناختی که از اردکانیان به عنوان یک انسان جدی دارم، او این رویکردها را پیاده خواهد کرد. به همین علت تقریبا بالای ۹۵ درصد خیالم از وزارت نیرو و انجام تعهداتش راحت است.»

مواضع چیت چیان

از سوی دیگر، حمید چیت چیان، وزیر سابق نیرو، در پایان کار میدیریت خود در وزارتخانه، دغدغه خود را در دولت یازدهم، تامین آب دانسته گفت: «با تدبیر، علم، پشتکار و فداکاری توانستیم بر محدودیت‌ها غلبه کنیم».

البته باید دید معنای غلبه بر محدودیت چیست؟ چنانچه در سال های اخیر نوع مدیریت آب و صرف دغدغه تامین منجر به ایجاد محدودیت های بیشتر شده است.

به گفته چیت چیان، «اگر تاکنون در مجموعه صنعت آب و برق موفقیت و دستاوردهایی برای کشور حاصل شده است فقط با لطف و تفضل پروردگار بوده که یکی از این الطاف وجود همکاران صدیق در این صنعت است؛ وزارت نیرو از نظر سطح علمی و تخصصی در شرایط بسیار خوبی است که می‌تواند نیازهای کشور را بخوبی پاسخ دهد».

در این بین، این پرسش مطرح می شود که آیا با وجود شرایط بسیار خوب سطوح علمی و تخصصی در وزارت نیرو، از این ظرفیت تاکنون به خوبی استفاده شده داست؟ با این ظرفیت چرا امروز به بحران آب رسیدیم؟

جنگ یا ابرچالش

یکی دیگر از تفاوت های تفکری اردکانیان نسبت به وزرای اخیر نیرو، تعریف شرایط موجود است. چیت چیان بارها و بارها از «جنگ آب» سخن گفت و اعلام کرد که جنگ آینده بر سر آب است؛ درمقابل اردکانیان از «ابرچالش آب» یاد می کند و واژه جنگ را نادیده گرفته است. در این میان، اردکانیان اعتقاد دارد که با مدیریت صحیح می توان از چالش عبور کرد.

اردکانیان اعلام کرد که «در مسیر رویایی با چالش‌های آب در تلاش برای ارتقای سطح مفاهمه و تعامل در سازمان دولت، ظرفیت سازی ساختار نیروی انسانی برای اصلاح مصرف و مدیریت تقاضا، بهره‌برداری بهینه با تکیه بر پایداری منابع زیست محیطی، تمرکز بر احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی، اولویت بندی طرح‌ها با رعایت تمامی مولفات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی، توجه و تاکید بر توسعه و تجهیز شبکه تولید، جمع آوری و پایش آمار و اطلاعات خواهیم بود.»

اردکانیان همچنین با تاکید بر تهیه سند آمایش آب محور برای حوضه‌های آبریز کشور جهت مدیریت درست و دقیق منابع آب در این حوضه‌ها، در روز بیست و یکم آبان ماه در نشست صمیمانه با کارکنان حوزه ستادی، گفت: باید توجه داشت که بدون نگاه همبسته به منابع زیست محیطی یعنی آب، خاک، غذا، انرژی و پسماند و ایجاد نوعی مفاهمه با سازمان‌های ذی‌نفع در مورد این مسأله نمی‌توان بر بخش اعظمی از مشکلات پیش رو در زمینه مسائل آب و انرژی کشور فائق آمد.

وزیر نیرو همچنین روز بیست  و پنجم آذر ماه در سیزدهمین جلسه شورای هماهنگی حوضه آبریز زاینده‌رود، تاکید کرد که وضعیت کنونی پیش آمده برآیند خطای همه ما در جایگاه‌های مختلف است و به همین خاطر نباید فرد خاصی را مقصر این وضعیت جلوه داد.

ورشکستگی آبی! مجلس مقصر است

عیسی کلانتری اما معتقد است که ما الان وارد بحران آب و ورشکستگی آبی هستیم. او می‌گوید: «شک نکنید بزرگ‌ترین تهدید ایران آب است، نه اقتصاد و رکود و اشتغال. جمهوری اسلامی اگر بخواهد در برطرف کردن اشتغال جدی باشد، راه‌حل وجود دارد ولی در مورد آب به جایی می‌رسیم که دیگر راه‌حلی هم نخواهیم داشت».

شاید این سخن کلانتری را بتوان اینگونه معنا کرد که اگر دچار مشکل اشتغال و کمبود آب و … هستیم، به دلیل جدی نبودن نظام یا به عبارت دیگر، دولت در حل مشکلات است!

کلانتری که خود سال ها با مدیریت آب سر و کار داشته و در مدیریت کشاورزی کشور نقش آفرینی کرده، دو ماه پیش تاکید کرد که «وقتی صحبت از کاهش مصرف می‌شود، نمایندگان مجلس یک صدا می‌شوند و همه می‌گویند مرگ برای همسایه خوب است! به حوزه ما کاری نداشته باش! حوزه بغل‌دستی را قطع کن! هم آب را زیاد استحصال می‌کنیم و هم بد استفاده می‌کنیم… واقعا محیط زیست کشور قابل‌ترحم است. حالا اینها محیط زیست طبیعی است آن طرفش محیط زیست انسانی است. باید مجلس ما پاسخگو باشد، چون تمام این استفاده‌های ‌بی‌رویه با مصوبات مجلس بوده است. وزرای نیرو هم در مقابل نمایندگان معمولا ایستادگی کمی می‌کنند. تهدید به سوال و استیضاح می‌کنند و منافع ملی کشور را نمی‌توانند جمع‌بندی کنند. هر کسی منطقه خودش را می‌بیند. وزارت نیروست که باید می‌ایستاده».

وی دراین‌باره، رای نیاوردن حبیب‌الله بیطرف را هم چنین تحلیل می‌کند: «آقای ‌بیطرف به نظرم خودش انگیزه‌ای برای وزیر‌ شدن نداشت. رای‌ نیاوردن ‌بیطرف اصلا سیاسی نبود، کاملا غیر سیاسی بود. قطعا اشتباهاتی در وزارت نیرو شده است. همه اشتباه می‌کنیم. در وزارت نیرو وقتی مدیریت آب زیر سوال است نفر اول وزارت نیروست. محیط زیست هم همراهش بوده در حالی که محیط زیست به زعم خودش، خودش را کاملا از آب جدا کرده بود. جالب است ما برای کاهش یا افزایش دما باید دادمان دربیاید. ولی آب مملکت نابود می‌شود یک کلمه از محیط زیست نشنیده‌ایم. می‌گویم یک کارشناس آب نداریم که برای تالاب‌های خشک‌ شده جایی داد بزند. دریاچه‌ها خشک‌ شده صدایش درنیامده است. به نظرم مدیریت آبی کشور در جهل است. ما الان در کشور بحران آب نداریم، از خطر آب گذشته و از بحران گذشته‌ایم و ورشکسته‌ایم.»

استقبال کلانتری از اردکانیان؟!

کلانتری برای ورود به پارک پردیسان، برای دولت شرط گذاشت که از این به بعد تصمیم‌گیر اصلی درباره «آب» شورای عالی آب باشد نه وزارت نیرو.

جالب آنجاست که کلانتری بارها و بارها از جهل مدیریت آب کشور و فعالیت مهندسان نادان یاد کرده و این درحالی است که خود سال ها در بخش کشاورزی، شورای عالی آب و اکنون سازمان محیط زیست، در حوزه مدیریت آب  قرار دارد و یکی از افراد تصمیم گیرنده بوده است. وی مقصران بحران آب را مجلس و وزارت نیرو می داند و در شهریورماه در صحبت های خود،  تاکید کرده که مرگ یوزپلنگ ها نیز ناشی از کم آبی است، آب در اولویت است و مسایل کم ارزش تری مانند یوزپلنگ را نباید فدای مساله آب کرد! همچنین آب را نباید قربانی یک گونه گیاهی کنیم.

در این میان رییس سازمان حفاظت از محیط زیست، معتقد است رضا اردکانیان تفکرات جدید اجرایی در مورد آب دارد که شاید بسیار نزدیک به تفکرات کلانتری باشد. وزیر نیرو در تصمیمات اجرایی در مورد آب، حق محیط زیست را قربانی کشاورزی نمی‌کند و حتی حق محیط زیست را قربانی آب شرب نمی‌کند و معتقد است محیط زیست حداقل همان اهمیت را دارد که آب شرب دارد و مقدم بر آب کشاورزی است.

کلانتری با انتقاد از معاونت آب وزارت نیرو در دوره‌های گذشته  گفته بود که  «مشکل ما در حوزه آب مربوط به مدیریت تشکیلات معاونت آب وزارت نیرو بود چون این بخش تقریبا هیچ اعتقادی به حق‌آبه زیست محیطی نداشت و خود را تنها موظف به انجام تعهداتش در سایر حوزه‌ها می‌دانست و معتقد بود بعد از انجام تعهدات، اگر آبی باقی بماند به محیط زیست داده می‌شود. واقعیت این بود که هیچ وقت آبی اضافی نمی‌آمد».

استفاده از ظرفیت شورای عالی آب

اردکانیان معتقد است که اکنون از ظرفیت شورای عالی آب‌، در سطح نهاد عالی هماهنگ‌کننده برای فائق آمدن بر مسأله عدم هماهنگی میان ذینفعان استفاده شود و در قبال مسئله آب دیگر فرصت آزمون و خطا نداریم.

وزیر نیرو در دوم دی ماه در پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت  بر لزوم پرداختن به رویکردی همبسته، چندرشته‌ای و مبتنی بر ائتلاف‌ فراگیر، گفت: متخصصان، سیاستمداران، روزنامه‌نگاران و مردم عادی این‌ روزها دائم از عبارت «ابرچالش» برای طیفی از مسائل جامعه ایران استفاده می‌کنند. یکی از کارهای نظری که بایستی انجام دهیم تا واژه «ابرچالش» بتواند به سیاست‌های ما جهت دهد و تأثیری محسوس بر جهت‌گیری اداره کشور باقی بگذارد، تعریف کردن معنای «ابرچالش» و تمایزات آن با سایر چالش‌هاست. بنابراین آشکار ساختن منظور ما از «ابرچالش» کمک می‌کند تا این اصطلاح را برای مسأله‌ای که باید به‌کار ببریم و در جایی که نباید استفاده نکنیم. «ابرچالش» خواندن برخی مسائل، ابداً به معنای ناامیدی از حل آن‌ها یا دست‌بسته بودن ما در قبال این مسائل نیست، بلکه از مفهوم‌سازی و تعریف این گونه مسائل به دنبال یافتن وجوه تمایز آن‌ها باشیم؛ و به علاوه مانع از آن شویم که هر مسأله‌ای، ابرچالش خوانده شود و صحنه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری با انبوهی از مسائل که نام ابرچالش را یدک می‌کشند شلوغ شود.

وی می‌گوید: امروز به‌واقع تعریف کردن مسأله آب، اولین مسأله است. ذینفعان مختلف هر کدام به نحوی آن‌را تعریف کرده و اجماعی درباره ابعاد و اطلاعات درباره آن وجود ندارد. ذهنیت‌ها و منافع به شدت در تعریف مسأله دخیل هستند. جالب این‌که ذینفعان بسته به راهکارهایی که در چنته دارند مسأله را تعریف می‌کنند. مسأله آب هیچگاه به‌طور کامل حل نمی‌شود. راهکارهایی که به‌کار می‌بندیم در ترکیبی از اجماع اجتماعی نسبی و رعایت ملاحظات محیط‌زیستی، سطح فناوری در دسترس، منابع قابل تخصیص و ارزش‌هایی که برای خود و آینده در نظر می‌گیریم، خوب یا بد قضاوت می‌شوند. هر اقدام خطایی که انجام دهیم وضعیت را بدتر کرده و فشار زمان بر ما را بیشتر می‌کند.

وزیر نیرو تاکید دارد: برخلاف آن‌ها که تصور می‌کنند راهکارها را یافته‌اند و نقشه راه روی میزشان است و فقط به پول و سایر منابع نیاز دارند؛ یا آن‌ها که تصور می‌کنند روش‌های غیرسازه‌ای، اجتماعی، اقتصادی و سازگار با محیط‌زیست صورتبندی‌شده‌ای روی میز است و فقط تغییر رویکرد برای اجرایی کردن راهکارهای خود نیاز دارند؛ ماهیت مسأله از نظر تنوع جغرافیایی، دیدگاه‌های متعارض ذینفعان، تأثیر شرایط بیرونی (نظیر تغییر اقلیم) و سایر عوامل به گونه‌ای است که هیچ کس نمی‌تواند ادعا کند راهکارهای مشخص و مطمئن روی میز است.

وی معنقد است: مسأله در عرصه آب می‌تواند دائم به مسأله دیگری ارجاع داده شود. مسأله آب را می‌توان به ناکارآمدی اقتصاد کشاورزی نسبت داد و شکست بازار محصولات کشاورزی، قیمت حامل‌های انرژی، عقب‌ماندگی فناوری و بسیاری متغیرهای دیگر کشاورزی را علت آن تلقی کرد. مسأله کشاورزی را هم می‌توان به اقتصاد کلان، سیاست‌های غذایی، ناکارآمدی در اشتغال‌زایی صنعتی و عوامی از این دست نسبت داد.

وزیر نیرو تصریح کرد: این ارجاع مسائل به یکدیگر می‌تواند در حلقه بزرگی از علت‌ها دائم در جریان باشد. به همین اندازه مهم است که بدانیم تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران تحت تأثیر ذهنیت‌هایی هستند که از شناخت‌ها، منافع، تجربه‌های شخصی و گزینش ناگزیر جانبدارانه برخی واقعیت‌های عینی برآمده‌اند. این افراد در چنبره این شناخت‌ها و منافع و تجارب با حلقه بزرگ علت‌های قابل ارجاع به یکدیگر برخورد می‌کنند و بنابراین همواره این امکان را پیش روی خود می‌بینند که از زیر بار مسئولیت، تن دادن به راهکار جدید، انتخاب گزینه‌های سخت و تصمیم‌های دردناک شانه خالی کنند. تداوم وضع موجود به بروز شرایط غیرقابل کنترلی منجر خواهد شد.

به گفته اردکانیان، در این میان کسانی که قرار است مسأله را حل کنند نمی‌توانند صرفاً کسانی باشند که خود بخشی از گروه مسببین مسأله هم بوده‌اند. این مهم نه از باب مقصر مشخص کردن، بلکه از منظر درک مسأله بسیار مهم است. آینده میان‌مدت و بلندمدت برای همه ذینفعان به شدت در مقابل منافع و رفاه فعلی کم‌ارزش است و به دشواری می‌توان ذینفعان را به راهکارهای اصلاحی متعهد ساخت.

وی دراین‌باره به دو نوع ائتلاف افقی و عمودی اشاره می‌کند: «ائتلاف افقی به این معناست که دستگاه‌های متولی عرصه‌های مختلف آب، خاک، اقتصاد، انرژی، محیط‌زیست و … باید در رویکرد «همه با هم» نسبت به بررسی و مشارکت در رفع مسأله اقدام کنند. این سطح از همکاری باید از بالاترین سطح در ستادهای دستگاه‌ها آغاز شود. ائتلاف عمودی نیز به این معناست که نه فقط در ستادها، بلکه در سطح حوضه‌های آبریز و واحدهای استانی، شهرستانی و و روستایی، همکاری گسترده‌ای برای بررسی و حل مسأله شکل بگیرد».

در گفتمان اردکانیان، دو مفهوم «همبسته» و «ائتلاف» مفاهیم کلیدی در پرداختن به مسائل مقاوم  هستند. «همبسته آب، انرژی، خاک و پسماند» و سایر همبسته‌ها نظیر «آب، انرژی، غذا» یا «آب، خاک و غذا» بازتابی از چندرشته‌ای بودن مدیریت منابع حیاتی محیط‌زیستی و از جمله آب است.

حیرت اردکانیان از نگاه سیاستمداران!

وزیر نیرو در سخنرانی اخیر خود همچنین یادآور شد: کسانی دائم می‌پرسند آیا مسئولان، سیاستمداران و سایر ذینفعان نمی‌بینند که چه بر سر منابع آب کشور می‌آید؟ اگر می‌بینند پس چرا کاری نمی‌کنند؟ مسأله اما این نیست که کسی به خطیر شدن مسأله آب و عاقبت ناخوشایند آن باور ندارد و برایش مهم نیست، بلکه این مشکل از گرایش اشخاص و نهادها خواه به عنوان شهروند، مصرف‌کننده، پیمانکار، سیاستمدار، بوروکرات یا مهندس به ترجیح دادن شناخت‌های خود و منافع فوری بر منافع بلندمدت ناشی می‌شود. منافع ما که البته شامل علاقه و سوگیری به سمت ترجیح دادن شناخت‌های خودمان بر شناخت‌های دیگران نیز می‌شود، طی مسیری چند دهه‌ای شکل گرفته‌اند و همین فشار مسیر طی‌شده است که ادامه وضع فعلی را دیکته می‌کند.

به گفته اردکانیان، «اکنون ذینفعان حاضر نیستند هزینه‌های تغییر وضع موجود را بپذیرند یا به عبارت دیگر  ذینفعان گاه به علل یا دلایلی حاضر می‌شوند برای بازه زمانی نسبتاً کوتاهی هزینه‌های تغییر وضع موجود را بپذیرند اما حمایت آن‌ها از گزینه‌های جایگزین کوتاه‌مدت است و به سرعت مایلند به مسیرهای قبلی بازگردند. در وزارت نیروی دولت دوازدهم اولویت دادن به مدیریت تقاضا و مصرف بر مدیریت عرضه را به عنوان عرصه‌ای برای وارد ساختن دانش چندرشته‌ای در مدیریت منابع آب، دنبال خواهیم کرد. باید برای قطره قطره آب موجود برنامه داشته باشیم که اگر چنین اقدامی را انجام ندهیم صرف انتقال آب مشکلی را حل نخواهد کرد».

تفاوت اردکانیان و کلانتری

با توجه به سخنان مسوولان، این موضوع واضح است که سازمان محیط زیست گرچه دغدغه آب را دارد؛ اما همچنان برنامه تدوین شده ای برای مدیریت آب در محیط زیست و پهنه کشور ارائه نکرده و تنها از بایدهایی که پیش از این نیز به گوش می رسید سخن گفته می شود، اما وزارت نیرو برنامه ای پیش رو دارد که به جای استفاده از شدیدترین واژه‌ها برای القای «بحران»، به دنبال موثرترین راه ها برای مدیریت تقاضا است.

به گونه ای که برخلاف نظر کلانتری، از انتقال آب بین حوضه ای که راه حلی ناپایدار و بسیار آسیب زننده است جلوگیری شده و بتوان با مدیریت صحیح کشور را نه برای مقطعی کوتاه بلکه در درازمدت نجات داد و در مسیر صحیح مدیریت عرضه و تقاضا قرار گرفت. تفاوت اردکانیان با سایر مسولین در عرصه اقتصادی، در بیان و نوع حل مساله او پرواضح است، باید دید در شرایط و ساختار موجود، آیا این دیپلمات آب می تواند به هدف برسد.