باید تصمیمات سخت بگیریم
معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، استراتژی سازمان را توسعه پایدار خواند و گفت: متأسفانه مشکل ما در کشور این است که هم میخواهیم حداکثر استفاده را از طبیعت و منابع طبیعی ببریم، هم میخواهیم کمترین فشار را تحمل کنیم و هم در عین حال میخواهیم همه چیز سرجایش باشد. میخواهیم همه جا سد بسازیم، آبها را مهار کنیم، کشاورزی را توسعه دهیم و محیط زیستمان سالم بماند، ولی حاضر نیستیم تصمیمات سخت بگیریم.
عیسی کلانتری با اشاره به مشکلات زیست محیطی استان خوزستان، گفت: استان خوزستان دو گونه آلاینده دارد: یکی آلایندههای نفتی و سوختن برجهای گاز است و دیگری به ریزگردها و بیمار ی رودخانه کارون و خشکشدن تالابها مربوط میشود که درنتیجه آن مردم منطقه لطمات زیادی میبینند. او با تأکید بر نامساعدبودن وضع محیط زیست خوزستان، ادامه داد: بخش نفتی را که کاری نمیتوانیم بکنیم. نمیتوانیم بگوییم استخراج نفت متوقف شود، ولی بخش طبیعیاش را میشود مهار و اصلاح کرد.
محیط زیست خوزستان به یکونیم میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد
کلانتری بر دستور رئیس جمهوری برای در اولویت قراردادن مسأله محیط زیست استان خوزستان تأکید کرد و گفت: طبق بررسیها، محیط زیست خوزستان به یکونیم میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد. کاهش جریان آب رودخانه کارون در بازه زمانی خرداد تا مهرماه موجب میشود این رودخانه قدرت خودپالاییاش را از دست بدهد. آب تالابها هم برای کشاورزی برداشت میشود و این باعث افزایش ریزگردهاست. اختصاص یک یا دو بار آب اضافی به منطقه میتواند مشکل را برای یک سال رفع کند، ولی ازطرفی وزارت نیرو میگوید در خوزستان آب جدید نداریم که یک و نیم میلیارد متر مکعب آن را به شما بدهیم. این یعنی این که خوزستان باید با ریزگردها و غبار نمک بسازد و این درست نیست. وی ادامه داد: با توجه به سوابقی که در کشاورزی داشتهام و بررسیهایی که کردم، در خوزستان آب زیادی مصرف میشود. در خوزستان آب هست، ولی مدیریت آب نیست. به عنوان مثال بررسی کردیم و دیدیم که برای کشت هر هکتار نیشکر در خوزستان ۲۳ هزار متر مکعب آب پیش بینی شده بود و اکنون حدود ۳۵ هزار متر مکعب ب مصرف میشود .یا طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی، کشت برنج در خوزستان ممنوع است ولی این کار انجام میشود.
ذرات کوچکتر از دو و نیم میکرون باعث آلودگی هوا در زمان وارونگی هستند
کلانتری با بیان این که هدفم از نامهای که برای رئیس جمهوری نوشتم این بودکه ایشان در این موردتعیین تکلیف کند،گفت: ۱۰۰درصد ریزگردهای خوزستان در پاییز و زمستان منشأ داخلی و بالای ۹۰ درصد ریزگردهای بهار و تابستان منشأ خارجی دارد.جمعاً بیش از ۳میلیارد متر مکعب آب اضافی در بخش کشاورزی خوزستان مصرف میشود،ولی یک و نیم میلیارد متر مکعب سهم محیط زیست را نمیدهند تا رودخانه کارون که متعلق به همین منطقه است، اصلاح شود، ریزگردها فروکش کنند و تالابها احیا شوند. او با بیان این که این شیوه برخورد در شهرهای دیگر هم به نوع دیگری وجود دارد، گفت: مثلاً در تهران معمولاً در ۱۵ روز آخر پاییز و ۱۵تا ۲۰ روز اول زمستان جریان هوا خیلی کم میشود. هوا هم سرد است و اینورژن و درنتیجه آلودگی ایجاد میشود. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر این که منشآ آلودگی هوا در هنگام بروز اینورژن نه اکسیدهای سولفور است، نه ازت، نه اوزون و نه دیاکسیدکربن، گفت: ذرات کوچکتر از دو و نیم میکرون باعث آلودگی هوا در زمان وارونگی هستند و عمده این ذرات از سوختنِ ناقصِ وسایل نقلیه موتوری به وجود میآیند. او با بیان این که گاهی برخی شهرها از تهران هم آلودهتر میشوند، افزود: ۸۰ درصد از کل آلودگی هوای تهران مربوط به وسایل نقلیه موتوری (موتورسیکلت و ماشینهای سواری و اتوبوس و کامیون) است و ۸۰ تا ۸۲ درصد از همین میزان هم مربوط میشود به کامیونهای فرسوده و اتوبوسهای فرسوده. بنابراین حدود ۶۵ درصد از کل آلودگی شهر تهران را کامیونهای فرسوده و اتوبوسهای فرسوده به وجود میآورند. وی با اشاره به این که چاره اصولی برای این مشکل متوقفکردن خودروهای آلاینده است اضافه کرد: در غیر این صورت، باید آلودگی را تحمل کنیم، مدارس ،دانشگاهها و شهر تعطیل شود. برخی میگویند ممنوعیت تردد کامیونهای فرسوده موجب میشود ساختمانسازی در این یک ماه تعطیل شود. میگویند حملونقل عمومی سختتر میشود. بله این طور است، ولی این راهکاری است که در همین مدت کوتاه یکماهه میتوان اندیشید. ناوگان حملونقل عمومی باید در بلندمدت اصلاح شود، ولی برای حل مشکل فعلی چاره دیگری نیست. کلانتری گفت: دوسوم مشکل فعلی آلودگی هوای تهران مربوط میشود به ۳۶۰۰ دستگاه اتوبوس فرسوده شرکت واحد و ۴۰ تا ۴۵ هزار دستگاه کامیون فرسوده. مخالفتها برای این است که افراد میگویند باید ساختمانسازی متوقف نشود و کامیونها بتوانند در شهر تردد کنند. این شبیه همان خواستهای است که برخی در خوزستان در ارتباط با ریزگردها دارند؛ هم میخواهند آبشان کم نشود، حقابه محیط زیست را ندهند و آب را هدر دهند و هم ریزگرد نداشته باشند.
هم سد میسازیم هم میخواهیم محیط زیست سالم بماند
در جاهای دیگر هم به شکلهای دیگری این نگاه وجود دارد. ما میخواهیم همه جا سد بسازیم، آبها را مهار کنیم و کشاورزی را توسعه دهیم و هم میخواهیم محیط زیست سالم بماند. این طور نمیشود . ما حاضر نیستیم تصمیمات سخت را اتخاذ کنیم. وی با اشاره به بررسیهای کارشناسی درباره موضوع آلودگی هوای کشور، گفت: همه کارشناسان میگویند در شهرهای سردسیر و حداقل در نیمه شمالی کشور باید زمان سال تحصیلی با سال تحصیلی جنوب کشور متفاوت باشد. میگویند از ۲۰ آذر تا۲۰ دی که زمان آلودگی و اینورژن است، بهتر است مدرسهها تعطیل باشد. برای جبران این تعطیلی هم سال تحصیلی را در نیمه شمالی کشور یک ماه زودتر شروع کنیم، یعنی بهجای اول مهر از اول شهریور شروع کنیم و یک ماه وسط فصل سرد را تعطیل کنیم. دکتر کلانتری با بیان این که در زمان تحصیل ما هم در مناطق سردسیر ۲۰ روز تعطیلات زمستانه وجود داشت ، گفت: آموزش و پرورش با این تصمیم مخالفت میکند، در حالی که نمیشود مسائل در همه جای کشوری به این بزرگی یکسان باشد. او افزود: در بسیاری از کشورهای پهناوری که مثل ما در مناطق مختلف تفاوت آب و هوایی دارند، همه کلاسها و همه پایهها همزمان شروع نمیشوند. کلانتری با انتقاد از این که برخی حاضر نیستند یک تغییر کوچک را بپذیرند، ادامه داد: ولی میگویند تهرانی که یک وقتی ۵۰۰ هزار خودرو داشته است و اکنون ۴ میلیون خودرو دارد ،نباید هوایش آلوده بشود. توجه ندارند که زمانی که تهران ۵۰۰ هزار خودرو داشت، طبیعتش حتی برای حضور خودروهای فرسوده کشش داشت. خودروی فرسوده در هوای گرم آلودگی دارد ولی مشکلساز نیست. معاون رئیس جمهوری با بیان این که وزارت راه هم به کامیونهای فرسوده برای تردد در جادهها بارنامه نمیدهد، افزود: به این ترتیب، کامیونهای فرسوده ای که به جادهها راه داده نمیشوند، همه به داخل شهرها سرازیر شدهاند و کامیونهای سالم از داخل شهرها به جادهها رفتهاند. او با اشاره به این که آلودگی در جادهها مشکل کمتری ایجاد میکند تا در شهرها، افزود: همه میگویند تصمیمی بگیرید که به هیچ کس فشاری نیاید و زندگیمان هم کوچکترین تغییری نکند و در عین حال مشکلات حل شود و این امکانپذیر نیست. او با بیان این که آغاز سال تحصیلی از شهریور ماه مزایای زیادی دارد، افزود: هم موجب آسایش مردم میشود، هم توسعه به وجود میآید و هم خانوادهها در این یک ماه تعطیلی میان سال تحصیلی میتوانند به مسافرت بروند. مردم در هوای سرد میتوانند از شمال بروند به جنوب کشور و تعطیلات شهریورشان را در شمال کشور بگذرانند. شغل ایجاد میشود و گردشگری پیشرفت میکند.رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تأکید کرد: قاطعانه روی موضع خود میایستیم و اجازه نمیدهیم نسل حاضر با هدردادن آب و خاک، امکانات نسلهای بعدی را بهطور کامل ویران کنند.