سانچی‌ها و پرچم‌های مصلحتی!
یک متخصص متخصص حقوق بین‌الملل دریاها میگوید: چرا کشتی چینی پس از برخورد در محل نمانده است، چگونه از نفتکش جدا شده است و به چه نحوی به سفر خود ادامه داده؛ مثلا خودش حرکت کرده یا یدک کشیده شده است.
به گزارش «انرژی امروز» کشتی نفتکش ایرانی سانچی که پس از روزها سوختن، سرانجام در آب‌های دریای چین غرق شد، متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران و تحت پرچم مصلحتی پاناما در حرکت بود.
بهمن آقایی دیبا، متخصص حقوق بین‌الملل دریاها میگوید: در حال حاضر، قسمت عمده‌ای از تجارت جهانی دریائی توسط کشتی‌های حامل پرچم مصلحتی صورت می‌گیرد. صاحبان پرچم‌های مصلحتی مثل پاناما و لیبریا گرچه روی کاغذ دارای عظیم‌ترین ناوگان‌های دریائی دنیا هستند در عمل هیچ نقشی در فعالیت این کشتی‌ها ندارند.
کشورهای دیگر به لحاظ استفاده از شرایط ساده‌تر و ضعیف‌تر مقررات مربوط به هزینه‌های ثبت، مالیات، کنترل امکانات دریانوردی و شرایط ایمنی در دریا برای خدمه و تجهیزات کشتی‌های تجاری اقدام به استفاده از این روش می‌کنند.
درباره ثبت کشتی ایرانی در پاناما باید گفت که بر خلاف بسیاری از بحث‌های مربوط به دور زدن تحریم‌ها و امثال آن که اکنون صورت می‌گیرد، این کار ربطی به مساله مزبور ندارد و یک رویه تجاری جاری برای رقابت در بازارهای بین المللی دریانوردی است که حتی محدود به کشورهای خاصی از لحاظ سطح پیشرفت اقتصادی نیست.
با این وجود کشورهای صاحب کشتی‌ها بایستی متوجه عواقب منفی حمل پرچم مصلحتی برای ایمنی حیات و دریانوردی در دریا باشند و خودشان دقت لازم را برای اِعمال استانداردها و مقررات بین المللی ایمنی در دریا به کار ببرند.
دولت هایی که کشتی‌شان از پرچم مصلحتی استفاده می‌کنند اعمال مقررات زیر را در نظر بگیرند:
-کنوانسیون بین المللی ایمنی حیات در دریا که شامل استانداردهای ساختمان کشتی، ایمنی در مقابل آتش سوزی و تجهیزات نجات و قوائد حمل کالاهای خطرناک است.-پروتکل کنوانسیون مزبور درباره ایمنی نفت کش‌ها شامل ضرورت داشتن رادارهای یدکی، سکان‌های اضطراری و روش‌های بازرسی.-کنوانسیون بین المللی خط شاهین (خطوط بارگیری) که عدم رعایت مقررات آن باعث سوانح دریائی زیادی شده است.-موافقتنامه کشتی‌های ویژه-مقررات مندرج در قطعنامه‌های سازمان‌های دریائی بین المللی (ایمو)-مقررات سازمان‌های بین المللی کار درباره مشخصات خدمه کشتی‌ها و آمادگی آنها برای برخورد با وضعیت‌های اضطراری-کنوانسیون ۱۹۸۲ حقوق دریاها (بخش های مربوط به ایمنی دریانوردی و مسئولیت دولت‌ها)
در مورد تصادف سانچی هنوز عوامل زیادی در دست نیست که بتوان بر اساس آن ارزیابی دقیقی از موضوع به دست داد. اطلاع از محل دقیق وقوع حادثه از لحاظ مناطق دریائی که می‌تواند روی مسؤلیت‌های دول صاحب پرچم‌های کشتی‌ها مؤثر باشد، یکی از موضوعات تعیین کننده است.
نحوه برخورد دو کشتی هم موضوعی مهم در ارزیابی حادثه است. ظاهرا کشتی چینی از طرف جلوی تیز خود به پهلوی نفتکش ایرانی اصابت کرده است و بایستی دید که او‌لا چرا کشتی چینی پس از برخورد در محل نمانده است، چگونه از نفتکش جدا شده است و به چه نحوی به سفر خود ادامه داده؛ مثلا خودش حرکت کرده یا یدک کشیده شده است.
این دو موضوع همراه با میزان تجهیزات پیش بینی شده نجات و آمادگی خدمه نفتکش برای برخورد با وضعیت اضطراری و نحوه فعالیت‌های کمک رسانی، مسائلی است که روشن شدن آنها برای ارزیابی فنی این حادثه بر اساس قوانین دریانوردی، لازم و البته تکمیل آن بر اساس جعبه سیاه نفتکش کاری زمانبر است.
