چشم‌انداز بازار نفت در سال 2018
وزیر نفت: بعید می‌دانم اوپک تصمیم کاهش تولید را تغییر دهد.
به گزارش انرژی امروز، روزنامه ایران در گزارشی نوشت: برآوردهای سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی در خصوص عرضه و تقاضای نفت خام در سال 2018 با یکدیگر متفاوت است، اما در همه این گزارش‌ها یک نکته وجود داد؛ لزوم ادامه همکاری اعضای اوپک برای حفظ تعادل بازار نفت. در غیر این صورت بزودی روند کاهشی قیمت نفت خام رخ خواهد داد و از 65 دلار برای هر بشکه پایین‌تر می رود.
در این باره آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی خود از تقاضا برای نفت را از ۹۷.۸ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۷ به ۹۹.۳ میلیون بشکه در سال‌جاری افزایش داده است. آژانس بین‌المللی انرژی انتظار دارد تقاضای جهانی برای نفت در سال‌جاری میلادی با روند سریعتری افزایش یابد، اما میزان عرضه همچنان با روندی سریعتر رشد خواهد داشت و این منجر به افزایش ذخایر نفتی در سه ماهه نخست امسال خواهد شد. بر اساس این گزارش میزان ذخایر نفتی تجاری کشورهای صنعتی عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ای در ماه ژانویه برای نخستین بار طی 7 ماه گذشته افزایش یافته و به 2.871 میلیارد بشکه رسیده که 53 میلیون بشکه بیش از متوسط 5 سال گذشته است.
اما به گفته آژانس بین‌المللی انرژی، ونزوئلا که به‌دلیل بحران اقتصادی با کاهش 50 درصدی تولید نفت طی دو سال گذشته مواجه شده است، همچنان ممکن است به کاهش میزان ذخایر کمک کند. حتی در این گزارش آمده: «در صورتی که دیگر تولیدکنندگان این کاهش را جبران نکنند، ممکن است این کشور بازار نفت را به سمت کمبود عرضه سوق دهد.»
آژانس با فرض اینکه تا پایان سال تغییری در میزان تولید اوپک رخ ندهد پیش‌بینی کرده که میزان ذخایر نفتی اعضای سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ای در سه ماهه نخست امسال افزایش یابد اما بعد از آن رو به کاهش بگذارد. این نهاد همچنین انتظار دارد میزان تولید کشورهای غیراوپکی در سال‌جاری با 1.8 میلیون بشکه افزایش به 59.9 ملیون بشکه در روز برسد، که رشد تولید امریکا 1.3 میلیون بشکه خواهد بود.
تغییر رویکرد اوپک
به‌نظر می‌رسد اطمینان اوپک نسبت به اینکه رشد تقاضای جهانی در سال ۲۰۱۸ هرگونه افزایش از سوی تولیدکنندگان غیراوپک را جذب خواهد کرد، سرانجام تضعیف شده است، زیرا بخش تحقیقاتی این گروه برای نخستین‌بار دورنمای بدبینانه‌ای برای سال میلادی جاری ارائه کرد.
اوپک در گزارش بازار نفت ماهانه خود پیش‌بینی کرد عرضه تولیدکنندگان غیراوپک در سال ۲۰۱۸ به میزان ۱.۶۶ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا می‌کند، در حالی که میزان تقاضا ۱.۶۰ میلیون بشکه در روز رشد خواهد داشت.
از زمان آغاز پیش‌بینی آمار ۲۰۱۸ در ژوئیه ۲۰۱۷، این نخستین گزارش اوپک است که برآورد می‌کند رشد عرضه غیراوپک از رشد پیش‌بینی شده تقاضای جهانی فراتر می‌رود و نشان می‌دهد این سازمان صادرکننده نفت اگر بخواهد روند تعادل مجدد بازار ادامه پیدا کند، باید انضباط تولیدی خود را حفظ کند. با این‌همه تداوم کاهش تولید ونزوئلا تا حدودی مایه اطمینان خاطر سایر اعضا شده است.
براساس گزارش جدید اوپک، انتظار می‌رود عرضه غیراوپک در سال ۲۰۱۸ با روند سریعتری رشد کند و به ۵۹.۵۳ میلیون بشکه در روز بالغ شود که ۲۸۰ هزار بشکه در روز بالاتر از رقم پیش‌بینی شده در گزارش ماه گذشته این سازمان است که تا حد زیادی به‌دلیل پیش‌بینی تولید بالاتر نفت در امریکا بوده است.
این گزارش خاطرنشان کرده قیمت نفت طی چند ماه گذشته در مقایسه با بیش از دو سال گذشته، بالاتر بوده است و با پیش‌بینی افزایش تولید نفت شیل امریکا به‌دلیل فضای قیمت بهتر، رشد بالاتر برای سال ۲۰۱۸ پیش‌بینی می‌شود که البته رشد بالاتر به تولیدکنندگان شیل امریکا محدود نیست و کشورهایی مانند کانادا، انگلیس، برزیل و چین نیز تولیدشان را افزایش خواهند داد.
اما بنا بر گزارش اوپک، تقاضای جهانی به ۹۸.۶۳ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ می‌رسد که ۳۰ هزار بشکه در روز بالاتر از پیش‌بینی اوپک در گزارش فوریه است، زیرا این گروه همچنان رشد اقتصادی مطلوبی را پیش‌بینی می‌کند که مصرف بیشتر را به‌دنبال دارد. با این‌همه اوپک هشدار داده افزایش نرخ‌های بهره و تصمیم اخیر امریکا برای وضع تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم ممکن است به این روند لطمه بزند.
طبق گزارش اوپک، تقاضا برای نفت اوپک به ۳۲.۶۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ می‌رسد که ۲۰۰ هزار بشکه در روز نسبت به پیش‌بینی ماه گذشته این سازمان کاهش نشان می‌دهد. با در نظر گرفتن مجموع تولید اوپک در ۳۲.۱۹ میلیون بشکه در روز در فوریه که از سوی منابع ثانویه برآورد شده است، بازار در نیمه دوم سال با محدودیت عرضه قابل توجهی روبه‌رو خواهد شد، در حالی که در نیمه اول شاهد رشد ذخایر است.
نشست مهم خرداد ماه اوپک
اوپک در آخرین نشست رسمی سال 2017 خود در وین با همراهی کشورهای غیرعضو در این سازمان، توافق کاهش تولید نفت را تا پایان سال 2018 تمدید کرد. براساس این توافق، مقرر شده اوپک یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز از سطح تولید خود بکاهد. 14 کشور الجزایر، آنگولا، اکوادور، گینه استوایی، گابن، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان، امارات متحده عربی و ونزوئلا عضو اوپک هستند. تولیدکنندگان نفت غیراوپک شامل روسیه، قزاقستان، گینه، جمهوری آذربایجان، سودان، مالزی، عمان، بولیوی، مکزیک، بحرین و برونئی نیز در مجموع با کاهش 600 هزار بشکه در روز از تولید نفت خود موافقت کردند.
اکنون اجلاس خردادماه اوپک به‌عنوان نخستین نشست سال 2018 این سازمان اهمیت ویژه دارد. چرا که در این نشست در خصوص تمدید توافق برای سال آتی میلادی بحث خواهد شد.
در خصوص نتیجه این نشست وزیر نفت می‌گوید: روس‌ها می‌توانند از این توافق خارج شوند، زیرا تعهدی برای توافق تا پایان سال با اوپک ندارند؛ اوپک هم می‌تواند تصمیم خود را تغییر دهد، اما بعید می‌دانم.
بیژن زنگنه معتقد است که اعضای اوپک حامی تصمیماتی هستند که به ثبات بازار و در نهایت حفظ منافع کشورهای تولیدکننده و مصرف‌کننده نفت کمک کند. ایران نیز از این سیاست حمایت می‌کند.
