فرصت‌ها و تهدیدهای تشکیل شرکت ملی نفت عراق
پارلمان عراق روز 5 مارس پیش نویس قانون تشکیل «شرکت ملی نفت» این کشور را تصویب کرد که بر اساس آن تولید و صادرات نفت و توزیع منصفانه درآمد نفت در کل کشور را قانونمند می‌کند. بر اساس موادی از این قانون، در صورتی که اقلیم کردستان عراق با تحویل نفت از میادین نفتی خود به شرکت بازاریابی نفت SOMO عراق موافقت کنند، بخشی از واردات نفت بین سکنه عراق و نیز اقلیم کردستان تقسیم خواهد شد.
به گزارش خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز» به طور کلی، شرکت ملی نفت عراق برای اولین بار در سال 1964 و برای توسعه تولید نفت، اکتشاف و حفاری نفت و گاز طبیعی و نیز تولید محصولات نفتی راه‌اندازی شد.
در سال 1972 هم نفت در عراق ملی اعلام شد و در 1987، عراق تصمیم گرفت شرکت ملی نفت را به وزرات نفت تبدیل کند. از سال 1998 که SOMO شکل گرفت این شرکت وظیفه حمل و نقل و فروش نفت را برعهده داشت.
در پنجم ماه مارس سال جاری، جبار العیبی، وزیر نفت عراق، این پیش نویس قانون را «تصمیم تاریخی» اعلام کرد.
بر همین اساس، المانیتور از قول مقامات عراقی نوشته است که احیاء شرکت ملی نفت این کشور، به عراق فرصت توسعه میادین، پالایشگاه‌ها و واحدهای تولید را خواهد داد که این امر هم از طریق شرکت‌های نفت محلی صورت خواهد گرفت.
بنا به گفته این مقامات، این تصمیم بار مسوولیت وزارت نفت را در حوزه پروژه‌های اکتشاف کاهش می‌دهد.
به اعتقاد مقامات عراقی، به همین دلیل بود که بازگشت شرکت ملی نفت عراق ضروری به نظر رسیده است. شرکتی که در زمان صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق، منحل شده بود.
البته تشکیل شرکت ملی نفت عراق، با مخالفت‌هایی هم در داخل عراق مواجه بوده است. به عنوان مثال، برخی نمایندگان پارلمان عراق از این شکایت دارند که از 2003 شرکت‌های خارجی تمامی فرصت‌های موجود در میادین نفتی این کشور را به سود خود تمام کرده‌اند.
آنها می‌گویند مردم عراق 10 درصد در درآمدهای نفتی شریک خواهند بود. اما به اعتقاد آنها این درآمد به مردم عراق نخواهد رسید. آنها می‌گویند این موضوع صرفا یک نوع تبلیغات انتخاباتی است.
یکی دیگر از موارد مخالفت با تشکیل شرکت ملی نفت عراق، مربوط به سهیم کردن اقلیم کردستان عراق در آن است. بنا به گفته این مقامات قوانین مربوط به اکتشاف و توسعه میادین نفتی منطقه اقلیم کردستان باید در قانون شرکت ملی نفت به طور مشخص و واضح بیان شود.
درحالی که وزارت نفت عراق می‌گوید که تاسیس شرکت ملی نفت باعث سهیم شدن تمام مردم عراق در درآمدهای نفتی و ایجاد شغل برای مردم خواهد شد.
در هر حال، به اعتقاد المانیتور سوای اهمیت اقتصادی تشکیل شرکت ملی نفت عراق، این برنامه یک ارزش معنوی هم ایجاد می‌کند. عراق پنجمین دارنده ذخایر نفتی دنیاست و به وجود یک شرکت ملی نفت نیاز مبرم دارد. شرکتی که ظرفیت‌های فنی و اداری بالایی داشته باشد و همانند آرامکوی عربستان سعودی بتواند توسعه یابد.
