رویکرد بنیادین در مدیریت منابع آب باید تغییر کند
وزیر نیرو گفت: با توجه به ماهیت چند وجهی و چند جانبه آب، تغییر رویکرد بنیادین در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب ضروری است.
به گزارش «انرژی امروز» از وزارت نیرو، رضا اردکانیان که به منظور شرکت در هشتمین اجلاس شورای جهانی آب به کشور برزیل سفر کرده است با حضور در جمع وزیران کشورهای حاضر در این رویداد بین‌المللی طی سخنانی به تشریح بیانیه ملی جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس پرداخت.
متن بیانیه ملی جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است: امروزه ایران در بسیاری از فعالیت‌های مربوط به توسعه و نگهداری مرتبط با آب، با کم آبی و تنش آبی روبرو است. بارش به طور مرسوم کم بوده و به طور متوسط حدود یک سوم میانگین بارش جهانی و با توزیع مکانی و زمانی نامناسب دریافت می‌شود.
کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک جهان واقع شده است و اگر چه ایرانیان به طور سنتی منابع آب را به صورت هوشمندانه و کارآمد در طول تاریخ غنی خود استفاده کرده‌اند؛ طی چهار دهه گذشته، سرعت سریع توسعه، گسترش جمعیتی، شهرنشینی فزاینده، گسترش کشاورزی به صورت پراکنده و شاید مهمتر از همه تغییرات آب و هوایی موجب شده است تا زنجیره عرضه و تقاضای منابع آب به سختی پایدار بماند.
بر این چالش‌ها باید پیامدهای زیست محیطی و تاثیرات مستقیم بر مسائل کیفیت آب را اضافه کرد. پیچیدگی مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ممکن است از شرایط کم آبی اثر پذیرد فلذا با توجه به ماهیت چند وجهی و چند جانبه آب، نیاز به تغییر رویکرد بنیادین در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب ضروری به نظر می‌رسد.
در این خصوص، شاید چارچوب سازمانی باید مجددا طراحی شده تا مشارکت عمیق‌تر مردم را جلب کند و توسعه ظرفیت باید در صدر دستور کار قرار بگیرد. تحقیقات زیادی در موسسات تحقیقاتی و دانشگاهی انجام شده است، اما تلاش‌های هماهنگ برای ادغام اقدامات مبتنی بر چشم انداز و دیدگاه‌های عملی ضروری است.
تشکیل «کارگروه ملی سازگاری با کم آبی» که توسط کابینه جناب آقای روحانی رئیس جمهور محترم به تصویب رسیده است، از جمله آخرین پیشرفت‌ها در میان استراتژی‌های مختلف ملی است که توسط وزارت نیرو برای رویارویی با چالش‌های موجود و برنامه ریزی برای توسعه آینده در راستای اهداف توسعه ملی طراحی شده است. برخی از سیاست‌های اتخاذ شده در این راستا عبارتند از: – حفظ ارزش‌ها، پیام ها و پیامدهای مربوط به منابع آب به عنوان ` آب واحد` و جلوگیری از تقسیمات و تنش‌های بین بخشی. – حمایت از رهیافت‌های هم بست به ویژه در آب، غذا، انرژی و ضایعات. – تمرکز بر مدیریت تقاضا، در حالی که همه فرصت‌ها در زمینه استحصال ومدیریت منابع آب غیرمتعارف در دستور کار قرار دارند. – حفظ و توسعه روزآمد سامانه‌های جامع ملی – منطقه‌ای داده‌ها. – حمایت و پشتیبانی از اشتراک اطلاعات و شبکه‌های آمار و اطلاعات. – توسعه دستورالعمل جامع ملی آب – انرژی. – ارتقای ظرفیت‌های سازمانی ملی به بهترین و بالاترین توانمندی‌ها با استفاده از نهاد منحصر به فرد «شورای عالی آب» ایران. – افزایش ماهیت دینامیکی مدیریت منابع آب بهم پیوسته از لحاظ تعدیل و تنظیم ظرفیت‌های سازمانی فعال در داخل بخش آب. – قرار دادن تصمیم‌گیری مبتنی بر دانش در اولویت نسبت به تصمیمات سیاسی و حفظ شفافیت در تصمیم گیری‌ها در همه سطوح ذینفعان. – حفظ و توسعه تضمین کیفیت در تمام رشته‌ها و رویکردها. – تشویق رویکردهای بین رشته‌ای و چند رشته‌ای. – تعیین یک دهه برای «همبستگی ملی آب». – توسعه و بهبود همکاری‌های منطقه‌ای – بین‌المللی آب. در نهایت، باید توجه داشت که علیرغم پیشرفت علوم و فنون در بهره‌برداری از منابع آب، آموزه‌های فراوانی از نیاکان ما در این عرصه به جا مانده است. مدیریت منابع محدود آب در منطقه خشک و نیمه‌خشک جهان، با رعایت توازن محیط زیستی، به وضوح نمایانگر توسعه پایدار در دوره‌های مختلف تاریخی این مرز و بوم به رغم سختی‌های طبیعی بوده است.
