پترویوان و چالش های پیش رو
ماه گذشته کشور چین تجارت نفت با یوان را که سال ها در تلاش بود اجرایی نماید آغاز نمود. روزهای آغازین این رویداد تا حدودی موفقیت آمیز بوده و با واکنش های مثبتی از سوی موسسات سرمایه گذاری خرد و کلان مواجه شد، اما به گفته تحلیلگران هنوز راه بسیار طولانی باید پیموده شود تا قراردادهای منعقد شده با ارز جایگزین یوان جای خود را در بازار معاملات نفت پیدا کنند؛ نتیجه ای که اوپک به عنوان برترین عرضه کننده نفت خام به چین نیز به آن دست یافته است.
به گزارش جان کمپ از رویترز و به نقل از گزارش ماهیانه اوپک در ماه آوریل، این کارتل تامین بیش از 60 درصد از نیازهای نفتی چین را برعهده دارد.
اوپک، به ویژه تولیدکنندگان خاورمیانه ایش، به دقت قراردادهای منعقد شده با ارز جایگزین یوان را زیرنظر دارند، زیرا به محض این که این قراردادها بتوانند جایگاه خود در بازار نفت را مستحکم سازند، قیمت تعیین شده توسط چین می تواند به عنوان مبنایی برای دادوستد در منطقه تعیین کننده باشد و با توجه به حجم نفت خریداری شده توسط این کشور از تولیدکنندگان خاورمیانه، چین می تواند به این کشورها برای استفاده از قیمت تعیین شده توسط خود فشار بیاورد.
از سوی دیگر، از آنجایی که یکی از اهداف اصلی استفاده از ارز جایگزین یوان در معاملات نفتی، ایجاد قیمتی پایه در منطقه برای نرخ گذاری درجات متفاوت نفت خام در بازار چین است، تحلیلگران استفاده از یوان را نوعی اقدام مثبت از سوی چین برای مقبولیت بیشتر وجه رایجش در تجارت جهانی به ویژه تجارت نفت و استقرار پترویوان به عنوان چالشی جدی برای آینده پترودلار می دانند.
در حال حاضر، چین بزرگ ترین واردکننده نفت خام در جهان محسوب می شود و با توجه به روند رو به رشد تقاضای نفت این کشور، منطقی به نظر می رسد مقامات چینی بخواهند از نفت به عنوان ابزاری برای ارتقای وجه رایج خود در بازارهای بین المللی و تاثیرگذاری در بازارهای نفتی استفاده کنند.
به گفته دکتر محمد رمادی، اقتصاددان انرژی و کارشناس مسائل ژئوپلتیک کشورهای حاشیه خلیج فارس، آغاز تجارت نفت با یوان متضمن دو اصل اساسی است: سیاست و مصلحت گرایی.
از منظر عملی، چنین قراردادهایی می توانند به خوبی شاخص های نفت خام در بازار چین که اغلب با شاخص های نفت خام برنت یا وست تگزاس اینترمدیت متفاوت هستند را منعکس نمایند.
از منظر سیاسی، استفاده از یوان، اعتبار این ارز را در تجارت جهانی افزایش می دهد، و می تواند به عنوان جایگزینی برای دلار مطرح شود، مسئله ای که بسیار خوشایند کشورهایی خواهد بود که به نوعی در معرض تهدیدهای آمریکا قرار داشته و اقتصادشان به دلار وابسته است.
به گفته هایدن بریسکو، رئیس مرکز مدیریت دارایی UBS، در حال حاضر از یوان در کمتر از 3 درصد از تجارت جهانی استفاده می شود، اما در طولانی مدت تجارت نفت با این ارز می تواند ساختار بازار جهانی نفت را تغییر دهد، و برای تحقق این منظور نیاز است دو گزینه اتفاق بیفتد: نخست، دولت چین بایستی سیستم نظارت بر سرمایه را تغییر دهد؛ سپس عرضه کنندگان نفت چین از جمله عربستان، روسیه و ایران بپذیرند برای صادرات نفت به چین از وجه رایج این کشور استفاده نمایند.
