افزایش قیمت نفت و ابهام درباره آینده شرکتهای اروپایی
در پی خروج آمریکا از توافق جامعه هستهای قدرتهای بزرگ جهانی با ایران (برجام) ، قیمت نفت در بازارهای جهانی در معاملات صبح امروز چهارشنبه (۱۹ اردیبهشت ۹ مه) افزایش یافت. همزمان برخی از شرکتهای اروپایی فعال در ایران میگویند منتظر موضع واحد اتحادیه اروپا در قبال تصمیم آمریکا هستند.
در این معاملات قیمت هر بشکه نفت برنت به بالای ۷۷ دلار رسید که از سه سال و نیم پیش، بالاترین قیمت ثبت شده بوده است.
براساس اعلام وزارت دارایی آمریکا تحریم خرید نفت ایران بعد از ۱۸۰ روز برخواهد گشت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، دیروز سهشنبه ( ۱۸ اردیبهشت) رسما کشورش را از توافق هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی خارج کرد.
او فرمانی را امضا کرد که بنابر آن تحریمهای هستهای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی برمیگردد.
از سال ۲۰۱۶ میلادی که تحریمهای بینالمللی علیه ایران برداشته شد، این کشور به یکی از صادرکنندگان عمده نفتی تبدیل شد.
ایران هم اکنون بعد از عربستان سعودی و عراق بزرگترین صادرکننده نفت خام در میان اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) است.
صادرات نفتی ایران در ماه آوریل ۲ میلیون ۶۰۰ هزار بشکه در روز برآورده شده است؛ چین، هند و سایر کشورهای آسیایی مشتریان اصلی ایران هستند.
بعضی از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که پس از اعمال تحریمهای جدید آمریکا، صادرات نفت ایران از سال ۲۰۱۹ میلادی ممکن است به ۲۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز کاهش یابد.
تحریمهای نفتی آمریکا و اروپا در سال ۲۰۱۲ میلادی میزان صادرات نفت ایران را به حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش داده بود اما بعد از اجرای توافق هستهای، صادرات نفت ایران به بیش از دو برابر زمان تحریمها رسید.
دولت ایران در لایحه بودجه امسال مجموع درآمدهای ناشی از فروش نفت را ۱۰۶ هزار میلیارد تومان برآورد کرده که در مقایسه با سال قبل (۱۳۹۶) کاهش داشته است.
این میزان درآمد بر اساس نفت ۵۵ دلاری و دلار ۳۵۰۰ تومانی محاسبه شده است.
در این لایحه دولت دوازدهم تلاش کرده سهم درآمدهای نفتی را در بودجه کاهش دهد.
آینده فعالیت شرکتهای اروپایی در ایران
گروه خودروسازی پیاسای فرانسه که تولید کننده خودروهای پژو و سیتروئن است اظهار امیدواری کرده که اتحادیه اروپا موضع مشترکی درباره ایران اتخاذ کنند.
سخنگوی این گروه خودروسازی گفته است: ما هم مانند سایر بازیگران اقتصادی این روند را پیگیری میکنیم.
پژو-سیتروئن اولین شرکت خودروسازی اروپایی بود که بعد از رفع تحریمهای هستهای، برای بازگشت به ایران قرارداد امضا کرد.
پیش از وضع تحریمهای اتمی علیه ایران این شرکت در کنار رنو یکی از فعالترین خودروسازان حاضر در ایران بود.
شرکت آلمانی زیمنس هم گفته است پیامدهای احتمالی تصمیم اخیر دولت آمریکا را بررسی میکند.
یکی از مهمترین تبعات خروج آمریکا از برجام سردرگمی درباره تاثیر احتمالی این خروج بر تامین هواپیمای مسافربری براساس توافق هستهای به ایران است.
استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا گفته است که مجوزهای دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران لغو خواهد شد.
شرکت هواپیمایی ایران ایر پس از اجرای برجام در سال ۲۰۱۵ صد هواپیمای ایرباس و ۸۰ بوئینگ سفارش داده بود.
اما همه این قراردادها به مجوزهای دولت آمریکا بستگی دارد چون ساخت هواپیماهای مسافربری به شدت به قطعات آمریکایی وابسته است.
وزارت خزانه داری آمریکا، که مجوز صادرات را کنترل می کند، گفت آمریکا پس از یک دوره ۹۰ روزه دیگر نمی تواند اجازه صدور هواپیمای مسافربری، قطعات و خدمات آن به ایران را بدهد.
شرکت اروپایی ایرباس پیش از کنفرانس خبری آقای منوچین گفته بود که تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را بررسی خواهد کرد.
