وزارت نیرو حق‌ دریاچه ارومیه را نمی‌دهد

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ضمن انتقاد شدید از وزارت نیرو به دلیل خودداری این وزارتخانه از رهاسازی آب سدها به دریاچه ارومیه اظهار کرد: جدول وضعیت سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه نشان می‌دهد که آب سدها سرریز شده، با این وجود وزارت نیرو از رهاسازی آب به دریاچه ارومیه خودداری کرده است.

مسعود تجریشی با اشاره به مکاتبات متعدد ستاد احیای دریاچه ارومیه با وزارت نیرو مبنی بر ضرورت اختصاص سهم آبی دریاچه ارومیه گفت: طبق قانون نیاز دریاچه ارومیه اولویت دوم منطقه بعد از شرب است اما وزارت نیرو نیاز زیست محیطی دریاچه را حتی در اولویت آخر هم قرار نداده است.

اولویت‌بندی تخصیص آب در وزارت نیرو

وی با بیان اینکه در ابتدای هر سال آبی نیازهای پایین‌دست سدها مشخص می‌شود، گفت: اگر بر اساس نیازهای موجود، وزارت نیرو بخواهد منحنی بهره‌برداری سدها را از ابتدای سال آبی طراحی کند، اول مصارف کشاورزی و بعد سایر مصارف را تعیین می‌کند این در حالیست که بر اساس قوانین موجود اولویت اول شرب، سپس نیاز زیست محیطی و در آخر کشاورزی است.

این عضو ستاد احیای دریاچه ارومیه با اشاره به روند تعیین سهم آبی هر یک از بخش‌ها از جمله کشاورزی و محیط زیست در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تصریح کرد: در منطقه آذربایجان و در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نزدیک به ۹۰ درصد مصرف آب در حوزه کشاورزی است. برای مثال اگر پنج میلیارد مترمکعب آب داشته باشیم، ۴.۵ میلیارد مترمکعب آن برای کشاورزی و ۵۰۰ میلیون مترمکعب به حوزه شرب و صنعت اختصاص می‌یابد.

وزارت نیرو باید در اسفند ۹۶ و فروردین ۹۷ آب سدها را به سمت دریاچه رها می‌کرد

تجریشی در ادامه گفت: در ابتدای سال آبی جاری (۹۷-۹۶) بر اساس تجربیات گذشته و پیش‌بینی‌ وضعیت آبی حوضه آبریز دریاچه ارومیه به وزارت نیرو اعلام کردیم وضعیت آوردهای امسال خوب خواهد بود و حتما باید در اسفند و فروردین‌ماه آب سدها را به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی کنیم اما متاسفانه وزارت نیرو آب را پشت سدها نگه داشت و از ورود آن به دریاچه ارومیه جلوگیری کرد.

 منابع آب کشور براساس ترس یا جهل مدیریت می‌شود

وی در پاسخ به این پرسش که اجتناب وزارت نیرو از تخصیص حق‌آبه دریاچه ارومیه به چه دلیل بوده است، گفت: وزارت نیرو از ترس اینکه برای فصل تابستان آب کافی نداشته باشد از ورود آب به دریاچه ارومیه ممانعت کرد. همین تصمیم نشان می‌دهد که بهره‌برداری منابع آب در کشور ما علمی نیست.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: با وجود رایزنی‌ها و مکاتبات متعدد با وزارت نیرو مبنی بر ضرورت رهاسازی آب سدها به سمت دریاچه ارومیه این وزارتخانه به بهانه‌های مختلف و از ترس اینکه نکند در تابستان نیاز به آب داشته باشد،از رهاسازی آب به دریاچه ارومیه خودداری کرد درحالی‌که جدول و اینفوگرافی وضعیت ذخایر سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه به خوبی نشان می‌دهد که سدها سرریز شده است.

دریاچه ارومیه حتی اولویت آخر وزارت نیرو نیست

تجریشی ضمن انتقاد شدید از مدیریت منابع آب در وزارت نیرو اظهار کرد: طبق قانون نیاز دریاچه ارومیه اولویت دوم منطقه بعد از شرب است اما وزارت نیرو نیاز زیست محیطی دریاچه را حتی در اولویت آخر هم قرار نداده است. آب سرریز از سدها به سمت زمین‌های کشاورزی جاری می‌شود درحالی‌که اگر در زمستان رهاسازی آب سدها به سمت دریاچه ارومیه صورت می‌گرفت، تراز دریاچه بیشتر از شرایط فعلی بود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه تاکید کرد: وزارت نیرو و بهره‌برداران از سدها در حوضه دریاچه ارومیه نه تنها علمی عمل نکردند، بلکه حتی دستورالعمل‌های خود را مبنی بر «اولویت نیاز زیست محیطی» نادیده گرفتند حتی تا سه هفته پیش تعداد بی‌شماری مکاتبه با وزارت نیرو داشتیم که در نتیجه آن رهاسازی تنها به مدت دو روز انجام شد و دوباره آب را قطع کردند.

وی با بیان اینکه علم منحنی بهره‌برداری از سدها سابقه ۳۰ ساله و علم پیش‌بینی آوردهای بارشی سابقه ۲۰ سال دارد، اظهار کرد: متاسفانه هنوز منابع آب را بر اساس چانه‌زنی مدیریت می‌کنیم. بدون اینکه علمی باشد یا دستورالعمل‌های وزارت نیرو و شورای عالی آب در نظر گرفته شود. با وزارت نیرو توافق کرده بودیم که اگر آب زیاد باشد سهم دریاچه ارومیه داده شود و اگر آورد آبی کم باشد، از بخش کشاورزی و سهم دریاچه، هر یک ۵۰ درصد کم شود.

تجریشی تاکید کرد: متاسفانه وزارت نیرو سه سال است که آب‌ها را پشت سدها نگه داشته است و از رهاسازی آن به سمت دریاچه به میزان کافی جلوگیری می‌کند و سهم دریاچه ارومیه را نمی‌دهد.امسال طی نامه‌ای کتبی به وزارت نیرو اعلام کردیم که وضعیت آب‌ها بد نیست و باید رهاسازی صورت گیرد اما تا سدها سرریز نشد خودشان به این باور نرسیدند که وضعیت آبی مناسب است. من نمی‌دانم این چه نوع مدیریتی است حتی با چشم هم می‌بینند که سدها سرریز شده اما باز سهم دریاچه را نمی‌دانند.

خودداری وزارت نیرو از تخصیص سهم دریاچه ارومیه تخلف حرفه‌ای است

معاون سازمان حفاظت محیط زیست در پایان اظهار کرد: این رفتار وزارت نیرو تخلف از مصوبات و تخلف حرفه‌ای از بهره‌برداری از منابع آب است. جالب است بدانید آذربایجان خطه‌ای است که امسال بارش‌های مناسبی داشته است اما سهم آبی دریاچه ارومیه داده نشد بنابراین این شرایط نشان می‌دهد حتی اگر بارش‌ها هم خوب باشد مدیریت آب علمی نیست.

چندی پیش هم عیسی کلانتری – دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست – در پانزدهمین جلسه کمیته راهبردی ستاد احیای دریاچه ارومیه گفته بود مشکل اصلی دریاچه ارومیه این است که زیرمجموعه دستگاه‌های اجرایی در استان‌ها تصمیمی را که دولت اتخاذ می‌کند؛ قبول ندارند. اگر قرار باشد دولت تصمیم بگیرد و دستگاه‌های اجرایی استانی به شیوه خود اجرا کنند بی‌شک ما یک نظام ناکارآمد خواهیم بود.

وی در همان جلسه در مورد رهاسازی مازاد آب سدها به دریاچه ارومیه اظهار کرده بود: موضوع «رهاسازی مازاد آب سدها» در دولت یازدهم تصویب و قرار شد اگر آب سدها در حوضه آبریز از یک میزان بیشتر شد در اختیار دریاچه ارومیه قرار گیرد و همه آن سهم دریاچه باشد. برای همین هم از ابتدای سال تاکنون سه بار با وزیر نیرو مکاتبه کردم، علی‌رغم اینکه هر ماه هم جلسه داریم اما زیر مجموعه وزیر نیرو به ما جواب نمی‌دهند.