تعیین قیمت بهینه برق مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران (شرکت توانیر)
قیمت گذاری صحیح نیروی برق از مهم ترین ابزارها جهت برنامه ریزی جامع برای استفاده صحیح و کارا از برق (بهینگی مصرف) و هدایت صحیح سرمایه گذاری ها برای تأمین تقاضای برق (بهینگی تولید) بهحساب می آید. هدف کارایی، قیمتگذاری بر اساس بهینه اول (قیمت برابر با هزینه نهایی) را توجیه میکند. به این معنا که جایی که تقاضای بازار تأمین میگردد و قیمت مساوی هزینه نهایی شود، رفاه اجتماعی حداکثر میشود. از سویی دیگر، اگر صنعت موردبررسی با صرفهجوییهای نسبت به مقیاس مواجه باشد، قیمتگذاری بر اساس هزینه نهایی، موجب ایجاد کسری (زیان) برای بنگاه اقتصادی میشود.
در مطالعه حاضر، تابع هزینه کل بلندمدت برای صنعت برق کشور طی دوره زمانی 1393-1370 به فرم ترانسلوگ و بهصورت مستقیم (با استفاده از قیمت نهادهها و ستاده صنعت) تخمین زدهشده است. هدف از تخمین تابع هزینه کل صنعت برق، دستیابی به هزینه نهایی و تعیین قیمت بهینه برق میباشد. ازاینرو بهمنظور رسیدن به هزینه نهایی (و تعیین قیمت بهینه)، از کشش هزینه کل نسبت به تولید بهره برده شده است.
در ادامه قیمت بهینه بر اساس سناریوهای مختلف استخراجشده و درآمد کل صنعت برق بر اساس هرکدام از قیمتها، محاسبه گردیده است. پس از استخراج تفاوت زیان حاصل از هر سناریو با زیان جاری، سهم زیان هرکدام از بخش های تولید، انتقال و توزیع برآورد گردیده است. قیمت گذاری رمزی، قیمت گذاری بلوکی، بازپرداخت تسهیلات اخذشده از دولت در مقابل تعهدات دولت بابت تفاوت نرخ، استفاده از ظرفیت خصوصیسازی و اقساط بخش خصوصی با طلب آنان در مقابل فروش برق به شرکتهای مادر تخصصی دولتی ازجمله عمدهترین راهحلهایی می باشند که بهمنظور جبران زیان، پیشنهاد گردیده است.
استاد راهنما: فرهاد رهبر
استاد مشاور: کیومرث حیدری
سال انتشار: دی ماه ۱۳۹۵
