مدیریت کارآمد منابع آلاینده غیرنقطه ای با استفاده از ساختارهای بازار تجارت مجوزهای انتشار آلودگی

توسعه روزافزون فعالیتهای کشاورزی و صنعتی از یک سو و افزایش حجم فاضلابهای شهری از سویی دیگر باعث ورود بار آلودگی مازاد بر ظرفیت خودپالایی محیط شده و آلودگی منابع آب را نتیجه داده است.
منابع آلاینده غیر نقطهای که ماهیت پراکنده و غیر مشخص دارند نقشی اساسی در آلودگی انواع پیکرههای آبی داشته به طوری که فعالیتهای کشاورزی به عنوان یکی از مهمترین منابع آلاینده غیر نقطهای، اصلیترین عامل آلودگی رودخانهها و دریاچهها شناخته شدهاند.
بررسی قوانین و سیاستهای کنترل آلودگی موجود حاکی از خلاء محسوسی در خصوص نقش منابع غیر نقطهای است. یکی از مجموعه برنامههای انتشار مبتنی بر ایجاد انگیزشهای اقتصادی که در دو دهه اخیر برای جبران این خلاء مورد توجه ویژه قرار گرفته است،بازارهای تجارت کیفیت آب میباشند. در این رساله، دو ساختار بازار مذاکرات دوجانبه و اتاق تهاتر به عنوان متداولترین ساختارهای بازار تجارت کیفیت آب مورد بررسی قرار گرفتند.
به این ترتیب که اقدام به طراحی و توسعه بازار تجارت در هر دو ساختار بازار در قالب دو سناریوی:
1- پیادهسازی برنامه حداکثر بار کل روزانه برای منابع نقطهای و بررسی پیامدهای مشارکت منابع غیر نقطهای در بازار؛ و2- پیادهسازی برنامه حداکثر بار کل روزانه برای هر دوی منابع نقطهای و غیر نقطهای؛ شد. در این راستا ایده تجمیع خرده مالکان اراضی کوچک پراکنده در هر دهستان در قالب شرکتهای تعاونی کشاورزی با هدف تبدیل مشکل منابع غیر نقطهای به صورت منابع نقطهای مطرح شد.
از طرفی رویکردی برای تعیین نسبتهای تجارت میان منابع با هدف حل مسائل یکنواختی، بزرگی، و لحاظ تنها یک نقطه پایش برای تعیین این نسبتها، ارائه شد. علاوه براین، توابع هزینه کنترل منابع نقطهای بر حسب دبی و منابع غیر نقطهای بر حسب سطح اراضی کشاورزی بدست آمد.
رویکردی نیز برای تعیین جرایم زیست محیطی تخطی از حدود تخلیه تعیین شده در برنامه حداکثر بار کل روزانه معرفی شد. سپس با مدلسازی هزینههای تراکنشی و تعیین شرایط قیمت گذاری اعتبارات، و اولویتهای شکل گیری مبادلات، الگوریتم ساختار بازار مذاکرات دوجانبه توسعه داده شد. همچنین، با تعریف نقش اتاق تهاتر در بازار، نحوه پیشنهاد قیمت به اتاق از سوی فروشندگان، و تعیین قیمت فروش اعتبارات تجمیع شده در اتاق به خریداران، مشخص شده و الگوریتم ساختار بازار اتا
اساتید راهنما: دکتر مجتبی اردستانی، دکتر امین سارنگ
سال انتشار: دی 1395



