شمارش معکوس برای ثبت رکورد مصرف ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در روز

احتمالا در چند هفته آینده تقاضای جهانی نفت به ۱۰۰ میلیون بشکه در روز برسد، یعنی چیزی دو برابر آنچه که در ۵۰ سال گذشته بود. و هیچ چشم اندازی هم برای کاهش آن مشاهده نمی شود.

به گزارش  «انرژی امروز» از رویترز، علی رغم مدارک بسیاری که بر تغییرات اقلیم ناشی از سوخت های فسیلی تاکید دارد و نیز میلیارد ها دلار یارانه ای که برای انرژی های جانشینی چون انرژی باد و خورشید صرف می شود، نفت هنوز هم در دنیای مدرن جای خود را چنان تثبیت کرده است که تقاضا برای آن سالانه ۱.۵ درصد افزایش می یابد.

هیچ اجماعی بر سر اینکه تقاضای جهانی نفت کی به بالاترین سطح خود خواهد رسید وجود ندارد، اما کاملا مشخص است این موضوع بستگی کامل به نحوه تصمیم گیری دولت ها در برابر تغییرات اقلیم دارد.

همانطور که باسام فاطوحه و آنوپاما سن، از موسسه مطالعات انرژی آکسفورد در یک سخنرانی گفتند، تردیدها بر سر حد پیک تقاضای انرژی  «نشان از تغییر درک از کمبود به فراوانی دارد». همین تغییر درک پیش از این هم در رفتار تمامی بازیگران بازار نفت از جمله صادر کنندگان نفت مشاهده شده است.

این که مباحث مربوط به  «پیک تقاضا» در حال برگزاری است نشان از این دارد که دنیا در حال حرکت به سوی یک گذار جدید در انرژی است، گذاری که در آن انرژی هایی چون نفت جای خود را به انرژی های کم کربن خواهند داد.

محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک، در ۵ سپتامبر در یک سخنرانی در کنفرانسی در آفریقای جنوبی گفته بود مصرف جهانی نفت امسال از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز عبور خواهد کرد، پیش بینی که بسیار زودتر از هر پیش بینی دیگری بود.

با وجود زیرساخت های پیشرفته استخراج، پالایش و توزیع، نفت چنان شیوع قدرتمندی در دنیا پیدا کرده که در برخی بخش های حمل و نقل مثل حمل و نقل هوایی، تبدیل به انرژی بسیار ارزشمند و گرانبها شده است.

از تقریبا ۱۰۰ میلیون بشکه در روز نفت مصرفی، بیش از ۶۰ میلیون بشکه در روز آن صرف حمل و نقل می شود، و هنوز هم سوخت های جایگزینی چون خودروهای باتری دار سهم بسیار کمی در این بازار دارند.

بیشتر نفت باقی مانده هم صرف تولید پلاستیک در پتروشیمی ها می شود که هنوز هم جایگزین مناسبی برای آن یافت نشده است.

هر چند فشار دولت ها برای کاهش مصرف هیدروکربن هایی چون نفت و گاز و زغال سنگ در حال افزایش است اما اندک تحلیل گرانی معتقدند که در یک دهه آینده تقاضا برای نفت کاهش خواهد یافت.

اگر ترکیبی از سیاست های جاری ادامه یابد، آژانس بین‌المللی انرژی IEA انتظار دارد تقاضای جهانی نفت در ۲۰ سال آینده نیز افزایش یابد و در نیمه قرن از رقم ۱۲۵ میلیون بشکه در روز هم بگذرد.

IEA می گوید اگر دولت‌ها به سرعت  سیاست های کاهش مصرف سوخت های بر پایه کربن را در پیش بگیرند، افزایش تقاضای نفت ترمز خواهد کشید.

اما به دولت ها هشدار می دهد برنامه های کنونی بعید است تاثیر شگرفی بر انتشارات کربن داشته باشد و فقط تغییر در نوع تفکر به انرژی می تواند تقاضای نفت را کاهش دهد.

مشکل کشورهایی که IEA به آنها توصیه هایی دارد این است که چندان نگرانی از بابت افزایش میزان مصرف نفت ندارند و هیچ مسوولیتی هم در قبال آن احساس نمی کنند.

تقاضای نفت در اقتصاد های بزرگ توسعه یافته متوقف شده، مصرف در کشور های خارج از سازمان همکاری ها و توسعه اقتصادی OECD به سرعت در حال افزایش است.

با توسعه صنایع جدید در سراسر آسیا، مرکز و جنوب آمریکا و آفریقا، تقاضای نفت کشورهای غیرعضو OECD در دو دهه گذشته تقریبا دو برابر شده است.

واحد تحقیقات شرکت ملی نفت چین CNPC پیش بینی کرده است که تا سال 2030 تقاضای نفت در چین به ۱۳.۸ میلیون بشکه در روز برسد.

برخی تحلیل گران بر این باورند که با افزایش بهره‌وری در خودروها، افزایش نفوذ خودروهای برقی در بازار به همراه کاهش رشد اقتصادی و افزایش قیمت سوخت، تقاضای جهانی نفت هم بسیار سریعتر کاهش می یابد.

سرمایه‌گذار‌ی در انرژی های تجدیدپذیر در حال افزایش است به طوری که عربستان سعودی به عنوان بزرگترین تولید کننده OPEC در حال سرمایه گذاری در بزرگ ترین پروژه خورشیدی دنیاست.

گلد من ساچ می گوید تحت شرایطی تقاضای جهانی نفت در ۲۰۲۴ می تواند به اوج خود برسد اما نفوذ آرام تکنولوژی های جدید در کشورهای کمتر توسعه یافته این روند را آرام تر می کند.

موسسه وود مکنزی هم انتظار دارد تا سال ٢۰۳۰ تقاضای نفت حمل و نقل به صورت یک خط راست باشد و در ٢٠٣۶ به اوج خود برسد. اد رائول، اقتصاددان ارشد این موسسه مدعی است کاهش تقاضای نفت در حال رخ دادن است و آنچه که اتفاق خواهد افتاد این است  «نشانه های پیک تقاضا واقعا مربوط به آینده است اما سوالی که مطرح می شود این است که چه موقع».