اگر ایران از برجام خارج شود، باید چه کنیم؟
افکار عمومی اروپا از تحریمهای آمریکا خشمگین است. «ژرارد آرو» سفیر فرانسه که در اندیشکده «هادسن» در مورد روابط میان اروپا و آمریکا صحبت میکرد، با انتقاد مجدد از خروج آمریکا از برجام، گفت: اروپاییها نمیدانند اگر ایران از این توافق کنار رفته و غنیسازی انبوه را آغاز کند، باید چه کرد. اتحادیه اروپا در مسئله برجام، با آمریکا اختلاف نظر بنیادین دارد.ما در مسئله توافق هستهای، با ایالات متحده اختلاف نظر بنیادین سیاسی داریم. این اختلاف بنیادین است. بحث تجارت نیست، بلکه مسئله، بحث سیاسی است. باید این موضوع را بپذیریم. از نظر ما، تصمیم ایالات متحده برای خروج از توافق هستهای، یک اشتباه بزرگ بود.قطعا توافق هستهای با ایران، توافقی کامل نبود، اما ابزارهای متعددی برای محدود کردن برنامه هستهای ایران در اختیار ما قرار داد. ما به آمریکاییها و به دولت سابق [این کشور] گفته بودیم که فراتر از مسئله هستهای، موضوعات متعدد دیگری هم در ارتباط با سیاست خارجی ایران وجود دارد… مسئله تروریسم، برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای. در این مورد، مذاکراتی [میان اروپا و آمریکا] در جریان بود و تصور ما این بود که در مورد ۹۰ درصد مسائل به اتفاق نظر رسیدهایم.موضع ما روشن بود. ما توافق با ایران را به نحوی قدرتمندانه حفظ و اجرا میکنیم و در عین حال کشورهای اروپایی و آمریکاییها، با هم کار میکنند تا به مسائل دیگر که قطعا مسائلی واقعی هستند و حتی برای اروپاییها، به واسطه موقعیت جغرافیایی، از اهمیت بیشتری هم برخوردارند، بپردازند. اما این دولت [آمریکا] یک شبه تصمیم گرفت که این توافق را رد کرده و مذاکراتی که در جریان بود را بر هم بزند.ما همواره این را گفتهایم و به آمریکاییها هم عنوان کردهایم که اگر ایرانیها این توافق را ترک کنند، میخواهیم چه کار کنیم؟ زمانی که این توافق را امضا کردیم، هدف این بود که با این وضعیت که مجبور باشیم بین بمباران ایران و دستیابی ایران به بمب یکی را انتخاب کنیم، روبرو نشویم. این چیزی بود که میخواستیم از آن ممانعت کنیم.نمیدانم وقتی تحریمها بازگردند ایرانیها چه میکنند، اما اگر ایرانیها ناگهان تصمیم بگیرند که غنیسازی عمده را از سر بگیرند، میخواهیم چه کار کنیم؟ این یک مسئله است. فعلا ایرانیها را متقاعد کردهایم و گفتوگویی فشرده با آنها داریم.آمریکا شرکتهای اروپایی را که درگیر تجارت کاملا مشروع در ایران هستند، تحریم میکند،. شرکتهایی که مثلا خودرو میفروشند و تجارت عادی دارند. این بر افکار عمومی ما تبعات سیاسی خواهد داشت و افکار عمومی ما از اینکه ایالات متحده شرکتهایی را که در یک کشور خارجی تجارتی مشروع انجام میدهند تحریم میکند، خشمگین میشوند. خاصیت فرامرزی تحریمهای ایالات متحده هرچه بیشتر و بیشتر از سوی افکار عمومی اروپایی غیرقابل قبول میشود و ما هم باید افکار عمومی اروپایی را مد نظر قرار دهیم.ما به آمریکاییها میگوییم که خوب در مسئله هستهای اختلاف نظر داریم. حالا ببینیم که آیا میشود روی موضوعات دیگر کار کرد؟ ما باید افکار عمومی را مد نظر قرار دهیم و این برای ما دشواری ایجاد میکند. این بدان معنی است که ما از دوستان آمریکایی خود انتظار داریم که نشانههای [مثبتی] بفرستند. به عنوان نمونه اقلام بشردوستانه. اقلام بشردوستانه قطعا تحریم نیستند، اما بانکها از تحریم هراسان هستند و نمیخواهند هیچ مبادلهای با ایران داشته باشند، [در نتیجه] این ریسک وجود دارد که اگر این مسئله را حل نکنیم، ظرف چند ماه آینده در ایران کمبود دارو پیش بیاید. پاریس همواره در قبال ایران سیاستی «قاطعانه» را دنبال کرده و اخیرا هم یک ایرانی را به اتهام تلاش ادعایی برای انجام «عملیات تروریستی» از کشور فرانسه اخراج کرده، تصمیم واشنگتن برای خروج از برجام، اقدام فرانسه علیه ایران را با پیچیدگی و دشواری مواجه میکند.