تعیین پنجری گل مناسب و آنالیز حساسیت پایداری دیوارههای چاه افقی با استفاده از مدلسازی عددی در یکی از میادین نفتی جنوب غرب ایران
ناپایداری دیوارهی چاه یکی از مشکلات اصلی در صنعت حفاری است. از اینرو تعیین پنجرهی ایمن گل حفاری بهکمک مدلسازی مقطعی از سازند فهلیان در یک چاه افقی بهعنوان هدف اصلی این مطالعه درنظر گرفته شد. ابتدا بهکمک نرمافزار عددی المان محدود آباکوس، مدلی سهبعدی ساخته شد و سپس محدودهی ایمن گل حفاری که در آن هیچگونه ناحیهی پلاستیکی در دیواره چاه تشکیل نمیشود معرفی گردید. برای تعیین حدود بالا و پایین گل حفاری، فشار سیال متناسب با زمان اعمال شده و فشار متناظر با زمان ورود به ناحیهی پلاستیک، بهترتیب بهعنوان حدود بالا و پایین درنظر گرفته شد. در ادامه تاثیر تغییرات تنشهای برجا، امتداد و جهت حفر چاه و برخی از خواص ژئومکانیکی سازند بر پنجرهی گل بررسی شد. با توجه به حاکم بودن رژیم گسلش نرمال، نتیجه گرفته شد که هرچه تنش افقی حداکثر به تنش قائم نزدیکتر شود، پنجرهی ایمن گل حفاری، گستردهتر و هرچه تنش افقی حداکثر و حداقل به یکدیگر نزدیکتر شوند پنجرهی ایمن گل حفاری، محدودتر میشود. با افزایش متغیرهای مدول یانگ، چسبندگی و زاویهی اصطکاک، فشار حد بالای پنجرهی گل افزایش و فشار حد پایین آن کاهش مییابد. تغییرات نسبت پواسون با نتایج حاصل از آنالیز دیگر متغیرها رابطهای معکوس داشت. مشخص شد که چاه افقی حفر شده در امتداد تنش افقی حداقل نسبت به چاه حفر شده در امتداد تنش افقی حداکثر، پایداری بهتری دارد. همچنین در حالت حفر چاه افقی در امتداد تنش افقی حداقل، نیز گسیختگی برشی در راستای تنش افقی حداکثر و گسیختگی کششی در راستای تنش قائم پدید میآید. نتایج حاصل برای راستای مناسب حفاری و محل وقوع شکستگیها در این مورد مطالعاتی، منطبق با نتایج مدلهای تحلیلی هستند.