قدمت چند هزار ساله سدسازی در ایران
مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو گفت: مسئله تامین آب در این پهنه سرزمینی امری تاریخی است و از گذشته ایرانیان با مشکل تامین آب در کشور مواجه بوده‌اند و به روش‌های مختلف از جمله سدسازی این مشکل را برطرف می‌کردند.
عیسی بزرگ‌زاده جمعه شب با حضور در برنامه زنده تلویزیونی مناظره ۵ شبکه یک با موضوع توسعه سدسازی در کشور یادآور شد: مسئله تامین آب در این پهنه سرزمینی امری تاریخی است و از گذشته ایرانیان با مشکل تامین آب در کشور مواجه بوده‌اند و بایستی به روش‌های مختلف این مشکل را برطرف می‌کردند.
وی افزود: ایرانیان برای استمرار زندگی در این سرزمین ناچار بوده‌اند از تعدادی ابزار استفاده کنند که آب‌انبار، چاه و قنات به عنوان اختراع شگرف ایرانی‌ها ابزارهای برای رفع این نیاز بوده که در این بین سد نیز ابزار دیگری است که نیاکان ما در طول تاریخ از آن استفاده کرده‌اند و بدون بهره‌گیری از چنین ابزارهای امکان زندگی در این کشور وجود نداشته است. سد پاسخی برای آب‌های سطحی و قنات پاسخی برای آب‌های زیرزمینی بوده است. این دو مکمل هم هستند و با یکدیگر معنی پیدا می‌کنند.
وی با اشاره به قدمت چند هزار ساله سدسازی در ایران، ادامه داد: حدود 90 سد تاریخی در پهنه ایران وجود داشته است که 22 سد آن بیش از 15 متر ارتفاع داشته‌اند که قدمت برخی از آن‌ها به دوره ساسانیان و هخامنشیان بازمی‌گردد.
مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو به روند توسعه سدسازی در جهان اشاره کرد و افزود: حدود نیمی از سدهای دنیا در اروپا و آمریکای شمالی ساخته شده است که 28 درصد سدهای آمریکا با هدف کنترل سیلاب به بهره‌برداری رسیده است.
بزرگ‌زاده در پاسخ به اینکه چرا در بین سال‌های 2006 تا 2014 حدود 548 سد در دنیا برداشته شده است، گفت: از بین این تعداد سد تنها چهار سد بالای 30 متر و دو سد کمتر از 60 متر ارتفاع داشته‌اند و 90 درصد این سدها ارتفاعی کمتر از 10 متر داشته‌اند که از رسوب پرشده، کارکردی نداشته و دلیلی برای نگه داشتن این سدهای با ارتفاع کوچک وجود نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو نه شیفته سدسازی است و نه نسبت به آن متنفر است. سد یک ابزار است و نه امر قدسی که موافقان آن به بهشت بروند و مخالفان آن راهی جهنم شوند، ولی زمانی که در سیلاب شمال کشور خطای سایر دستگاه‌ها موجب تجاوز به حریم رودخانه و بروز خسارات سهمگین می‌شود نباید تمامی مشکلات سایر بخش‌ها را متوجه سدی کرد که مخزن آن موجب کنترل سیلاب شده است.
مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو افزود: در جریان سیلاب اخیر خوزستان دبی سد کرخه بیش از هشت هزار مترمکعب در ثانیه، دبی کارون 6 هزار مترمکعب در ثانیه و دبی سد دز پنج هزار مترمکعب در ثانیه بوده است که با اختلاف زمانی یک روزه وارد جلگه خوزستان شده بود؛ طبیعتا اگر سدهای منطقه وجود نداشت سیلاب سال 1302 خوزستان با سه هزار کشته دوباره تکرار می‌شد و شاهد فاجعه بزرگ انسانی در کشور بودیم. در آن سال به دلیل نبود سد در منطقه چنین خسارت سنگینی اتفاق افتاد.
