«سه‌شنبه بزرگ»؛ آیا سندرز می‌تواند تکلیف را یکسره کند؟

رای دهندگان در ۱۴ ایالت آمریکا روز سوم مارس (۱۳ اسفند) بیش از یک سوم کل نمایندگان حاضر در کنوانسیون حزب دموکرات آمریکا که وظیفه تعیین نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری را برعهده خواهد داشت تعیین خواهند کرد.

رای گیری در این روز نسبت به دیگر روزهای تقویم رقابت مقدماتی حزب دموکرات اهمیت بیشتری دارد زیرا نه تنها گزینه ۱۴ ایالت برای نامزدی حزب دموکرات مشخص خواهد شد بلکه نتیجه رای گیری‌ها تاثیر زیادی نیز بر ادامه کارزار نامزدهای مختلف خواهد گذاشت. از برگزاری همزمان انتخابات مقدماتی در ۱۴ ایالت در ادبیات سیاسی آمریکا به عنوان «سه شنبه بزرگ» (Super Tuesday) یاد می شود.

پیش از «سه شنبه بزرگ» رای گیری تنها در چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی انجام شده است.

تا کنون رای دهندگان تنها در چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی برای تعیین نامزد حزب دموکرات به پای صندوق رای رفته‌اند یا در گردهمایی‌های رایزنی برای تعیین نامزد این حزب (Caucus) شرکت کرده‌اند.

چه ایالت‌هایی در «سه شنبه بزرگ» رای می‌دهند؟

رای گیری برای تعیین نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری در «سه شنبه بزرگ» در مجموع در ۱۴ ایالت و یک منطقه خودگردان ایالات متحده برگزار می شود. رای گیری های «سه شنبه بزرگ» هویت ۱۳۵۷ نماینده حاضر در کنوانسیون حزب دموکرات را مشخص خواهد کرد. این در حالی است که دو هزار ۴۶۷ نماینده پس از «سه شنبه بزرگ» انتخاب خواهند شد. ۱۵۵ نماینده هم در جریان رای گیری در چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی انتخاب شدند.

کالیفرنیا، مین، یوتا، کلرادو، تگزاس، اوکلاهما، آرکانزاس، تنسی، آلاباما، کارولینای شمالی، ویرجینیا، مینه سوتا و ماساچوست ایالت‌هایی هستند که در رای گیری «سه شنبه بزرگ» شرکت خواهند داشت. ساکنان منطقه خودگردان ساموآی آمریکا در اقیانوس آرام نیز در «سه شنبه بزرگ» به نامزد منتخب خود برای نمایندگی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری رای می دهند.

ایالت‌هایی که در رای گیری «سه شنبه بزرگ» شرکت دارند گرایش سیاسی و ترکیب جمعیتی متفاوتی دارند. برخی از این ایالت‌ها مانند کالیفرنیا و ماساچوست طی دهه‌های گذشته در انتخابات ریاست جمهوری همواره به نامزد دموکرات رای داده‌اند. در شماری دیگر از ایالت‌ها مانند تگزاس، اوکلاهاما، تنسی و آلاباما طی دهه های گذشته تنها نامزد جمهوریخواهان برای ریاست جمهوری به پیروزی رسیده است.

تعدادی از ایالت‌های «سه شنبه بزرگ» نیز در دوره‌های گذشته انتخابات ریاست جمهوری ایالت‌های تعیین کننده (Swing States) بوده‌اند. ویرجینیا، کلرادو و کارولینای شمالی از جمله ایالت هایی هستند که در دوره های گذشته میزان رای دو نامزد دموکرات و جمهوریخواه در آنها به یکدیگر نزدیک بوده است. پیش بینی می شود در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر نیز رقابت بین دونالد ترامپ و رقیب دموکرات او در ایالت های ویرجینیا، کلرادو، کارولینای شمالی و مینه سوتا فشرده باشد.

هر کدام از ایالت‌های آمریکا براساس جمعیت و وزن سیاسی شان برای حزب دموکرات تعدادی نماینده به کنوانسیون ملی حزب خواهند فرستاد. اکثریت این نمایندگان نامزد حزب در انتخابات ریاست جمهوری و معاون او را انتخاب خواهند کرد. هر کدام از سیاستمداران حاضر در رقابت مقدماتی حزب دموکرات برای کسب نامزدی حزب در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر (آبان) باید بتوانند اکثریت نزدیک به چهار هزار نماینده حاضر در کنوانسیون حزب دموکرات را تعیین کند تا آنها در کنوانسیون به او و معاونش رای دهند. نامزدها در جریان انتخابات مقدماتی در ایالت های مختلف، براساس درصد رای خود تعدادی از نمایندگان آن ایالت را در کنوانسیون حزب دموکرات تعیین می‌کنند.

یکی از بااهمیت‌ترین ایالت‌هایی که در «سه شنبه بزرگ» شرکت خواهد کرد ایالت پرجمعیت کالیفرنیا است. نتیجه آرای این ایالت به تنهایی تعیین کننده حدود ۳۰ درصد کل نمایندگانی است که در «سه شنبه بزرگ» برای شرکت در کنوانسیون حزب دموکرات انتخاب خواهند شد.

آیا رقیب ترامپ در «سه‌شنبه بزرگ» مشخص می‌شود؟

هیچ کدام از نامزدهای حاضر در رقابت مقدماتی حزب دموکرات با تکیه بر نتایج آرای «سه شنبه بزرگ» نمی توانند نامزدی حزب را کسب کنند. هر کدام از نامزدها برای پیروزی نهایی باید بتوانند براساس نتیجه رای گیری در ایالت های مختلف ۱۹۹۰ نماینده حاضر در کنوانسیون حزب دموکرات را تعیین کنند. امری که با توجه به اینکه پیش از «سه شنبه بزرگ» تنها ۱۵۵ نماینده انتخاب شده اند و در رای گیری های «سه شنبه بزرگ» هم ۱۳۵۷ نماینده مشخص خواهد شد غیرممکن است. با این حال این احتمال وجود دارد که شماری از نامزدهای مغلوب رای گیری های «سه شنبه بزرگ»، از ادامه رقابت کناره گیری کنند.

از سوی دیگر «سه شنبه بزرگ» از چند جنبه می تواند بر تعیین رقیب دونالد ترامپ تاثیرگذار باشد. یکی از این جنبه ها تعداد زیاد نمایندگانی است که در «سه شنبه بزرگ» برای شرکت در کنوانسیون حزب دموکرات انتخاب می شود. شرکت کنندگان در رای گیری های «سه شنبه بزرگ» در عمل ۳۴ درصد نمایندگان حاضر در کنوانسیون ملی حزب دموکرات را تعیین می کنند.

یکی دیگر از دلایل اهمیت «سه شنبه بزرگ» جنبه روانی آن است. نامزد یا نامزدهایی که در «سه شنبه بزرگ» نتایج قابل قبولی کسب کنند پس از آن در جذب حمایت مالی برای کارزار خود مسیر هموارتری در پیش خواهند داشت. این در حالی است که برنده یا برندگان «سه شنبه بزرگ» می توانند با تکیه بر پوشش رسانه ای پیروزی خود و کناره گیری احتمالی رقبای شان به ادامه روند پیروزی های خود یا کسب نتیجه قابل قبول در بقیه ایالت ها امیدوار باشند.

ویژگی «سه‌شنبه بزرگ» سال ۲۰۲۰ چیست؟

رای گیری «سه شنبه بزرگ» در حالی برگزار می شود که برنی سندرز، سناتور چپگرای ایالت ورمونت در ایالت های نیوهمپشایر و نوادا به پیروزی دست یافته و در ایالت آیووا با اختلافی ناچیز در جایگاه دوم قرار گرفته است. پیت بودجج، شهردار سابق ساوت بند در ایالت آیووا به پیروزی رسید و از نظر تعداد نمایندگان در کنوانسیون حزب دموکرات پس از برنی سندرز در جایگاه دوم قرار دارد.

برنی سندرز تاکنون ۴۳ نماینده و پیت بودجج ۲۶ نماینده به کنوانسیون حزب دموکرات فرستاده اند. جو بایدن، الیزابت وارن و امی کلبوشار نیز به ترتیب تاکنون ۱۳، هشت و هفت نماینده در کنوانسیون حزب دموکرات دارند.

هرچند برنی سندرز هم اکنون نامزد پیشتاز در رقابت مقدماتی حزب دموکرات است اما همچنان احتمال تغییر و تحول اساسی صحنه سیاسی این حزب وجود دارد. از سوی دیگر ترکیب جمعیتی برخی از ایالت هایی که رای گیری آنها در «سه شنبه بزرگ» برگزار می شود با ایالت های آیووا و نیوهمپشایر تفاوت زیادی دارد. بسیاری از تحلیلگران در انتظار نتیجه رای گیری در ایالت های «سه شنبه بزرگ» هستند تا دریابند نتایج رقابت مقدماتی در ایالت های آیووا و نیوهمپشایر منعکس کننده یک روند کلی در سراسر آمریکا بوده یا به این دو ایالت محدود بوده است.

یکی دیگر از ویژگی های «سه شنبه بزرگ» امسال ورود مایکل بلومبرگ، شهردار سابق نیویورک به میدان رقابت است. این میلیاردر نیویورکی که اواخر سال ۲۰۱۹ تصمیم به حضور در رقابت مقدماتی حزب دموکرات گرفت از حضور در رقابت مقدماتی چهار ایالت آیووا، نیوهمپشایر، نوادا و کارولینای جنوبی خودداری کرد تا تمام نیروی خود را بر روی تبلیغ در ایالت هایی متمرکز کند که رای گیری آنها در «سه شنبه بزرگ» برگزار می شود.

نتایج ۱۴ ایالتی که رای گیری آنها در «سه شنبه بزرگ» برگزار می شود مشخص خواهد کرد که راهبرد مایکل بلومبرگ تا چه حد کارآمد بوده است. این میلیاردر ۷۸ ساله تاکنون ۳۵۰ میلیون دلار از ثروت شخصی خود را صرف پخش تبلیغات انتخاباتی در ایالت های مختلف کرده است. نتیجه آخرین نظرسنجی ها نشان می دهد که محبوبیت مایکل بلومبرگ در میان سیاهپوستان افزایش یافته است. این در حالی است که در مقابل محبوبیت جو بایدن در میان رای دهندگان سیاهپوست کاهش یافته است. با این حال عملکرد مایکل بلومبرگ در اولین مناظره اش با دیگر نامزدهای حاضر در رقابت مقدماتی حزب دموکرات ممکن است بر محبوبیت او تاثیر منفی گذاشته باشد. بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که مایکل بلومبرگ در مناظره لاس وگاس در برابر انتقادهای رقبایش «ضعیف» ظاهر شد.

نتایج چه زمانی مشخص می شود؟

ایالت ورمونت در شمال شرق آمریکا اولین ایالتی است که رای گیری روز سوم مارس در آن به پایان می رسد. انتخابات مقدماتی ورمونت ساعت هفت به وقت شرق آمریکا (یک صبح چهارشنبه به وقت اروپای مرکزی) به پایان می رسد. این در حالی است که رای گیری در ایالت کالیفرنیا در شرق ایالات متحده ساعت ۱۱ شب به وقت شرق آمریکا (پنج صبح چهارشنبه به وقت اروپای مرکزی) خاتمه می یابد.

پیش بینی می شود که نتایج رای گیری در ایالت های مختلف به تدریج تا صبح چهارشنبه مشخص شود. البته اعلام نهایی نتیجه انتخابات مقدماتی ایالت کالیفرنیا ممکن است چند روز طول بکشد.

هواداران حزب جمهوریخواه نیز می توانند در روز «سه شنبه بزرگ» در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه شرکت کنند. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا با چالشی جدی روبرو نیست و در نتیجه رقابت مقدماتی حزب جمهوریخواه به اندازه رقابت مقدماتی حزب دموکرات اهمیت ندارد.

رای گیری در ایالت های مختلف آمریکا برای تعیین نامزد حزب دموکرات تا ماه ژوئن (خرداد) ادامه خواهد یافت. با این حال این احتمال وجود دارد که یکی از نامزدها پیش از آن تاریخ یا حتی در جریان «سه شنبه بزرگ» بتواند با کسب پیروزی های پیاپی رقبای خود را از گردونه رقابت ها خارج کند.

اهمیت نتایج رای گیری‌های «سه‌شنبه بزرگ»

نتایج رای گیری های «سه شنبه بزرگ» میزان موفقیت راهبرد مایکل بلومبرگ برای تمرکز کارزارش بر ایالت های «سه شنبه بزرگ» را مشخص خواهد کرد. امری که در نهایت بر روند رقابت بین نامزدها نیز تاثیرگذار خواهد بود. اگر میلیاردر نیویورکی بتواند با پیروزی در چند ایالت از نظر تعداد نمایندگان در کنوانسیون حزب دموکرات از دیگر نامزدها پیشی بگیرد در عمل رقابت ها برای تعیین نامزد حزب دموکرات را به کلی متحول خواهد کرد.

در مقابل اگر مایکل بلومبرگ نتواند در «سه شنبه بزرگ» نتیجه قابل قبولی کسب کند ادامه کارزار انتخابی اش با چالش های جدی روبرو خواهد شد.

موضوع یکی دیگر از پرسش هایی که نتایج رای گیری های «سه شنبه بزرگ» احتمالا پاسخ آن را روشن خواهد سرنوشت جو بایدن و الیزابت وارن است. معاون پیشین باراک اوباما و سناتور ایالت ماساچوست در ایالت های آیووا و نیوهپشایر نتایجی ناامیدکننده کسب کردند. جو بایدن امیدوار بود که بتواند به دلیل محبوبیتش در میان لاتین تبارها در ایالت نوادا پیروز شود اما در نهایت پس از برنی سندرز در جایگاه دوم قرار گرفت. او البته توانست پیروزی در ایالت کارولینای جنوبی را که به آن نیازی مبرم داشت به دست آورد تا کمی امیدوارتر به استقبال سه‌شنبه بزرگ برود

الیزابت وارن تاکنون با وجود نتایج ناامیدکننده اش در ایالت های آیووا، نیوهمپشایر و نوادا تاکید کرده است که رقابت برای کسب نامزدی حزب دموکرات «مسیری طولانی» است. سناتور ایالت ماساچوست امیدوار است که بتواند با درخشش در «سه شنبه بزرگ» نتایجی را که در ایالت های اولیه کسب کرده است جبران کند. امید وی با توجه به اینکه ایالت ماساچوست نیز یکی از ایالت هایی است که در رای گیری های «سه شنبه بزرگ» شرکت دارد می تواند حداقل تا حدودی به واقعیت تبدیل شود.

اگر جو بایدن و الیزابت وارن نتوانند نتیجه قابل قبولی در «سه شنبه بزرگ» کسب کنند توجیه ادامه کارزارشان کار آسانی نخواهد بود. آنها برخلاف مایکل بلومبرگ نیازمند کمک های حامیان مالی کارزارشان هستند و احتمالا اگر با کسب نتایج ناامید کننده نتوانند ادامه حضورشان را در رقابت ها توجیه کنند مجبور به کناره گیری خواهند شد.

نتایج رقابت های «سه شنبه بزرگ» برای برنی سندرز نیز اهمیت زیادی خواهد داشت. نامزد پیشتاز در رقابت مقدماتی حزب دموکرات پس از پیروزی در نیوهمپشایر در صدر نظرسنجی ها در سطح ملی قرار گرفت. با این حال نظرسنجی ها نشان می دهد که او در شماری از ایالت هایی که ساکنان آن در «سه شنبه بزرگ» رای می دهند از جو بایدن، الیزابت وارن و یا مایکل بلومبرگ عقب افتاده است. یکی از چالش های عمده کارزار برنی سندرز قانع کردن رای دهندگان و نخبگان حزب دموکرات به توانایی خود برای غلبه بر دونالد ترامپ خواهد بود.

اگر برنی سندرز در «سه شنبه بزرگ» در برخی از ایالت ها از رقبای خود شکست بخورد در ادامه برای توجیه رای دهندگان در مورد ظرفیت خود برای پیروزی در ماه نوامبر با مشکل روبرو خواهد شد. در مقابل او با درخشش در «سه شنبه بزرگ» می تواند پیشتازی خود را در رقابت ها تثبیت کند و به تدریج با کناره گیری رقبایش به نامزد قطعی حزب دموکرات تبدیل شود.